در پی پیشبینی برخی دیپلماتها مبنی بر احتمال شکست مذاکرات اعلام شد
دو روز مانده به برگزاری دور جدید مذاکرات ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تهران، خبرگزاری رویترز اخبار و پیشبینیهایی را نسبت به این نشست به نقل از دیپلماتهای مستقر در وین منتشر کرده و مدعی بینتیجه بودن دور جدید گفتوگوها بین ایران و آژانس شده است؛ با این توجیه که ایران میخواهد مساله ادامه پیدا کند.
از سوی دیگر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل هم مدعی شده است که ایران دو ماه و نیم به عبور از خط قرمز مورد ادعای این رژیم (قابلیت تولید سلاح هستهای) نزدیکتر شده است.
رویترز در کنار انتشار این اخبار، نوشته است که درخواست مجدد بازدید از سایت پارچین، مصاحبه با افراد و مطالعه اسناد (فعالیت هستهای ایران که آژانس مدعی است ریشه نظامی دارد مانند سایت پارچین) در فهرست درخواستهایی قرار دارد که طبق گزارش رویترز آژانس آنها را مطرح خواهد کرد. در خواستهایی که به نظر میرسد ایران پاسخ مثبتی به آن ندهد یا آنکه پاسخهای خود را به این درخواستها مشروط کند. ممکن است تلقی رویترز از بینتیجه بودن این مذاکرات اشارهای به نحوه پاسخگویی ایران داشته باشد؛ موضوعی که هم سخنگو و هم معاون وزیر خارجه به نوعی به آن پاسخ گفتند.
بر همین اساس هم عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه که امروز برای رایزنی درباره برنامه هستهای وارد پکن میشود در همین باره گفته است که «مذاکرات فنی ایران و آژانس برای تعیین چارچوب و مدالیته همکاریها است. باید چارچوب همکاریها با آژانس در این نشست مشخص شود، بازدیدها و همکاریهایی که فراتر از تعهدات ما نسبت به آژانس است باید کاملا مشخص و روشن شود.» رامین مهمانپرست سخنگوی وزیر امور خارجه هم در نشست هفتگی خود با خبرنگاران تاکید کرد که ایران در این دور از گفتوگوها خواستار به رسميت شناختن حق خود در دستیابی به چرخه سوخت هستهای و دانش هستهای خواهد بود و در عین حال حاضر است تا به نگرانیهای آژانس در چارچوب یک طرح مدون (مدالیته) پاسخ دهد.
کنار هم گذاشتن این اظهار نظرهای مقامهای وزارت خارجه نشان از این دارد که بهرغم ادعای رویترز مبنی بر بینتیجه بودن این دور از گفت و گوها، ایران تلاش میکند در دور جدید مذاکرات (كه فردا برگزار ميشود) نگرانیهای آژانس را حل کند؛ البته در قالب مدالیتهای که احتمالا در قبال توضیحات ایران به آژانس که ممکن است فراتر از معاهدات انپیتی هم باشد، امتیازاتی هم برای ایران در نظر گرفته شود. چه رامین مهمانپرست هم تاکید کرده است که در مذاکرات پیش رو در کنار رفع نگرانیهای آژانس باید همه اقداماتی که به شکل غیرقانونی علیه ملت ما به بهانه فعالیتهای هستهای کشورمان صورت گرفته، برطرف شود.
هرچند که طبق گزارش رویترز یک دیپلمات غربی در پاسخ به این سوال که اگر ایران ناگهان اجازه حضور بازرسان در پارچین را بدهد واکنش غرب چه خواهد بود؟ گفته است که «شما شاهد این نخواهید بود که ما از این اقدام استقبال کنیم و بگوییم کار بزرگی است. ما خواهیم گفت این کار مدتها است به تعویق افتاده است.»
ایران و آژانس تاکنون پنج دور با یکدیگر به گفتوگو پرداختهاند؛ اغلب با محوریت بازدید از سایت پارچین. سایتی که ایران میگوید محل فعالیتهای متعارف نظامی است و به همین دلیل هم اجازه بازدید از آن را به آژانس نمیدهد. اما آژانس مدعی است که در این سایت انفجارهای مشکوک هستهای صورت گرفته است. یوکیا آمانو مدیرکل آژانس هم به تازگی گفته است که خواستار بازدید از پارچین است. او تاکید کرده بود که همچنان بر این باورم که داشتن دسترسی برای درک بهتر فعالیتهای گذشته و کنونی در پارچین سودمند است.
در همین راستا،خبرگزاری رویترز در گزارش خود نوشت که بازرسان هستهای سازمان ملل روز پنجشنبه برای بازدید از تاسیسات نظامی پارچین اعمال فشار خواهند کرد. رویترز افزود که این گفتوگوهای روز پنجشنبه در تهران سرنخهایی به دست میدهد که آیا ممکن است ایران تمایل بیشتری به پاسخگویی به نگرانیهای بینالمللی درباره برنامه هستهای خود پس از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در ماه گذشته داشته باشد یا خیر .این خبرگزاری در عین حال مدعی شد که دیپلماتهای غربی درباره احتمال پیشرفت در مذاکرات جدید در پایتخت ایران خوشبین نیستند. یک نماینده غربی در پایتخت اتریش مدعی شد: این احساس را ندارم که ایران خواستار یک توافق باشد. ایران میخواهد مساله ادامه یابد و من نشست را بدون نتیجه پیشبینی میکنم.
نتانیاهو و نزدیک شدن ایران به خط قرمز
در کنار فضاسازی خبرگزاری رویترز، نخست وزیر رژیم اسرائیل هم مدعی شد که ایران دو ماه و نیم به عبور از خط قرمز [قابلیت تولید بمب اتم] نزدیکتر شده است و هیچ شکی وجود ندارد که این موضوع به چالش بزرگی تبدیل خواهد شد که سال آینده باید به آن پرداخته شود.
به گزارش خبرگزاری فارس و به نقل از خبرگزاری «رویترز»، «بنیامین نتانیاهو» در سخنرانی خود برای روزنامه نگاران خارجی نتانیاهو ادعا کرد: من صراحتا اعلام کردهام که به محض عبور ایران از آن آستانه غنیسازی، شانس ما برای متوقف کردن موثر برنامه تسلیحات هستهای ایران به طور چشمگیری کاهش خواهد یافت. او در عین حال مدعی شد که هیچ مدرکی مبنی بر اینکه تحریمها منجر به توقف برنامه هستهای ایران شده باشد، وجود ندارد.
پاسخ ایران به فضاسازیها
«سید عباس عراقچی» معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت خارجه، اما با اشاره به تمایل گروه 1+5 برای گفتوگو با ایران و اینکه آیا ایران بسته پیشنهادی جدیدی در این دور از گفتوگوها خواهد داشت یا نه، تصریح کرد: بسته پیشنهادی خود را پیش از این به گروه 1+5 دادهایم و تغییری هم نکرده است و آنها باید پاسخ دهند. اگر حسن نیت داشته باشند راه برای مذاکره باز است و آنها میتوانند برای اثبات این امر از همان گامهایی که گفتهایم شروع کنند. رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت امور خارجه هم در نشست خود با خبرنگاران با اشاره به در پیش بودن گفتوگوهای ایران و آژانس گفت: فعالیتهای هستهای کشور ما همواره زیر نظر بازرسان آژانس بوده است و در چارچوب کاملی آمادگی داریم نسبت به رفع نگرانیهای احتمالی اقدام کنیم و هم اینکه حقوق کشورمان در بهرهمندی از دانش هستهای به شکل کامل به رسمیت شناخته شود و مورد احترام قرار گیرد و به همین دلیل همه اقداماتی که به شکل غیرقانونی علیه ملت ما به بهانه فعالیتهای هستهای کشورمان صورت گرفته باید برطرف شود.
مهمانپرست در پاسخ به این پرسش که گفته میشود اگر آمریکا تحریمها علیه ایران را رفع کند، ایران مذاکرات خود با آژانس را به شیوهای دنبال میکند که غنیسازی را متوقف کند، ضمن تاکید بر به رسمیت شمردن حق ایران گفت: اینکه چگونه این چارچوب تعریف شود و به چه صورت به توافق برسیم را کارشناسان دو طرف در همین نشست بررسی میکنند. باید مقداری صبور بود تا ببینیم در نشست چه اتفاقاتی میافتد.
تکذیب تعطیلی دفتر حماس در تهران
مهمانپرست در بخش دیگر نشست خود با تکذیب تعطیلی دفتر حماس در تهران گفت:روابط ایران با گروههای حماس و جهاد در بهترین شکل خود قرار دارد و حرفهایی که رسانههای غربی به آن دامن میزنند به خاطر مشکلاتی است که در حمله به غزه پیدا کردند و نمیتوانند پیروزی مردم فلسطین را تحمل کنند.
وی همچنین درباره اخبار منتشر شده مبنی بر همکاری آذربایجان و اسرائیل درباره استفاده از پهپادها علیه ایران نیز گفت: این اظهارنظرها تا زمانی میتواند موثر واقع شود که سیستم دفاعی ما امکان مقابله با آن را نداشته باشد و این پهپادها بتوانند از سیستم دفاعی کشور ما عبور کنند. با توجه به اقتدار کامل دفاعی کشور به ویژه در مرزهای هوایی، هر جریان و کشوری که قصد سوء استفاده داشته باشد با قاطعیت پاسخ خود را خواهد گرفت.
تکذیب همکاری موشکی با کره شمالی
مهمانپرست در پاسخ به سوال ایسنا درباره اخبار منتشر شده مبنی بر سفر کارشناسان نظامی ایران به کره شمالی برای انجام همکاریهای موشکی با این کشور نیز اظهار کرد: روابط دوجانبه با کره شمالی بعد از پیروزی انقلاب در همه زمینهها شکل گرفت و در مقطعی در زمان جنگ تحمیلی این همکاریها شامل همکاریهای نظامی هم میشد. پس از آن مقطع همکاریهای ما در زمینههای سیاسی و اقتصادی و کمکهای انساندوستانه ادامه پیدا کرد و تاکنون نیز این روابط در همین چارچوب دنبال میشود.وی اضافه کرد: این مساله به هیچ وجه صحت ندارد.
امکان مذاکره با آمریکا در اشکال خارج از 1+5
مهمانپرست همچنین درباره اینکه آیا امکان دارد موضوع هستهای کشورمان نیز مانند موضوع عراق و افغانستان تبدیل به مذاکرات موضوعی با آمریکا بشود؟ گفت: نمایندگان آمریکا نیز جزو نمایندگان 1+5 هستند و نظرات خود را اعلام میکنند. در این مذاکرات نیز نمایندگان آمریکا حضور دارند و اینکه این گفتوگوها در قالب 1+5 یا در اشکال دیگر باشد نمایندگان کشورمان پیشنهادات را دریافت و بررسی میکنند و تصمیم نهایی را میگیرند.
منبع: دنیای اقتصاد