جدیدترین آمارهای رسمی چین اگرچه از بهبود قابل‌توجه شاخص‌های اقتصادی در این کشور حکایت دارد، اما این بهبود به حدی نیست که بتواند نگرانی‌های اقتصاد جهانی را برطرف کند.
روند بهبود اقتصادی چین از بحران کرونا مدتی است که آغاز شده، اما شکننده بودن این روند نشان می‌دهد که سایر کشورهای جهان نیز مسیر طولانی و سختی تا بهبود کامل پیش رو دارند.
آمارهای به‌روزرسانی شده از وضعیت شاخص‌های کلیدی اقتصاد چین در ماه می (اواسط اردیبهشت تا اواسط خرداد) نشان می‌دهد که شاخص تولید صنعتی، مخارج مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاری در این کشور همچنان رو به بهبود است، اما رشد شاخص‌ها هنوز به حدی نیست که بتوان نشانه‌هایی از یک بهبود سریع اصطلاحاً «V شکل» را در آنها مشاهده کرد.
یک نگرانی بزرگ برای اقتصاد جهانی این است که اگر شاخص‌های اقتصادی و اطمینان مصرف‌کنندگان در چین –که موفقیت چشمگیری در مهار کرونا داشته است- خیلی سریع به حالت عادی بازنگردد، از هیچ کشور دیگری نمی‌توان چنین انتظاری داشت. از طرفی شیوع مجدد ویروس کرونا در پکن بار دیگر نگرانی‌ها درباره آغاز موج تازه‌ای از شیوع این ویروس همه‌گیر را به اوج رسانده و اوضاع را پیچیده‌تر از قبل کرده است.
شاون روشه، اقتصاددان ارشد حوزه آسیا-پاسیفیک در مؤسسه اعتبارسنجی استاندارد اند پورز، با اشاره به اینکه شاخص‌های اطمینان مصرف‌کننده و شرکت‌های خصوصی در چین همچنان در سطحی پایین است، می‌گوید: «تجربه چین فعلاً نشان می‌دهد که مسیر سختی برای بازگشت پیش روی اقتصاد جهانی است. ما هنوز انتظار داریم که وضعیت در نیمه دوم سال جاری میلادی به روال عادی بازگردد، اما شاید انتظار جهش تقاضای فروخورده محقق نشود.»
شاخص قیمت واحدهای مسکونی نوساز که در ماه می سریع‌ترین رشد خود در 7 ماه اخیر را به ثبت رسانده، یکی از نقاط روشن اقتصاد چین است. شاخص تولید صنعتی در ماه می 4.4 درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش یافته است. شاخص خرده‌فروشی اگرچه در ماه می نسبت به ماه مشابه سال قبل 2.8 درصد کاهش یافته اما در مقایسه با افت 7.5 درصدی آن در ماه آوریل (در مقایسه با ماه مشابه سال قبل) نشان‌دهنده بهبود قابل‌توجهی است. از طرفی تولید فولاد در چین به رکورد تاریخی خود رسیده است. با این حال، سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ثابت در چین طی دوره پنج‌ماهه نخست سال جاری میلادی در مقایسه با دوره مشابه سال قبل 6.3 درصد کاهش نشان می‌دهد.
تداوم روند ضعیف سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و رفتار محتاطانه مصرف‌کنندگان در چین نشان می‌دهد که هنوز نه تقاضای داخلی و نه تقاضای جهانی برای محصولات چینی به سطح قابل‌قبول نرسیده است. شن جیان‌گوانگ، اقتصاددان ارشد شرکت تجارت الکترونیک JD.COM که یکی از بزرگترین شرکت‌های تجارت الکترونیک در چین و جهان به شمار می‌رود، در این خصوص تأکید می‌کند: «نبود تقاضا اکنون مشکل اصلی اقتصاد چین است.»
سیاست‌گذاران اقتصادی در چین حمایت از اقتصاد این کشور را به‌صورت محتاطانه ادامه می‌دهند. بانک مرکزی چین روز دوشنبه 16 ژوئن (26 خرداد) از تزریق 200 میلیارد یوان (28 میلیارد دلار) نقدینگی جدید به بازار این کشور خبر داد، مجوز تمدید مهلت بازپرداخت وام‌های قبلی را صادر کرد. با این حال اگر قرار باشد که نظام مالی چین از بحران کمبود نقدینگی در امان بماند، احتمالاً بانک مرکزی چین باید در آینده نقدینگی بیشتری را تزریق کند.
چانگ شو، اقتصاددان ارشد بلومبرگ در حوزه اقتصاد آسیا، درباره شرایط اقتصاد چین پس از فروکش کردن شیوع ویروس کرونا در این کشور می‌گوید: «بررسی‌های میدانی که توسط نهادهای دولتی چین انجام شده است، نشان می‌دهد که با گذشت چهار ماه از برداشته شدن محدودیت‌های مرتبط با ویروس کرونا در چین، شرکت‌های بزرگ این کشور هنوز به ظرفیت کامل تولید بازنگشته‌اند. این چالش برای شرکت‌های کوچکتر به مراتب جدی‌تر است. این وضعیت ناشی از نبود تقاضای کافی –چه در بازار داخلی و چه در بازارهای خارجی- است.»
جدیدترین آمارهای اقتصادی چین در حالی منتشر شده است که اختلافات درباره چشم‌انداز اقتصاد جهانی و روند بهبود آن از بحران کرونا افزایش یافته است. در آمریکا «لری کادلو» رئیس شورای ملی اقتصاد این کشور در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان اعلام کرده است که شانس بسیاری زیادی برای بهبود «V شکل» در اقتصاد آمریکا وجود دارد؛ این در حالی است که تنها چند روز قبل «جروم پاول» رئیس فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) هشدار داد که بهبود اقتصاد این کشور مدتی به طول خواهد انجامید.
اقتصاددان شرکت خدمات مالی و بانکداری مورگان استنلی نیز می‌گویند اقتصاد جهانی در حال پشت سر گذاشتن یک رکود شدید اما کوتاه است و در سه‌ماهه پایانی سال جاری میلادی به سطح قبل از بحران کرونا بازخواهد گشت. اقتصاددانان مورگان استنلی به سرپرستی «چتان اهیا» اقتصاددان ارشد این بانک آمریکایی، اخیراً طی یادداشتی تأکید کرده‌اند که با توجه به آمارهای اخیر و اقدامات حمایتی دولت‌ها، بیش از پیش مطمئن شده‌اند که پیش‌بینی‌های آنها مبنی بر بهبود سریع و V شکل اقتصاد جهانی تحقق خواهد یافت.
هفته گذشته صندوق بین‌المللی پول هشدار داد که اقتصاد جهانی با سرعتی کمتر از انتظار در حال بهبود است و به همین دلیل «نااطمینانی‌های عمیق» درباره چشم‌انداز اقتصاد جهانی همچنان وجود دارد. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) نیز اخیراً پیش‌بینی کرده است که حتی اگر ویروس کرونا در سال جاری میلادی مهار شود، باز هم اقتصاد جهانی نسبت به سال گذشته 6 درصد کوچکتر خواهد شد.
آینده این پیش‌بینی‌ها به روند شیوع ویروس کرونا بستگی خواهد داشت. هفته گذشته اعلام شد که ویروس کرونا بار دیگر در پایتخت چین شیوع پیدا کرده و حدود 100 نفر از مبتلایان به این ویروس در شهر پکن طی روزهای پایانی هفته شناسایی شده‌اند. این اتفاق می‌تواند یک آزمون بزرگ برای سنجش میزان موفقیت راهبرد چین در مهار ویروس کرونا باشد.
هلن کیائو، اقتصاددان ارشد حوزه چین در بانک آو آمریکا، در این خصوص می‌گوید: «شیوع دوباره ویروس در پکن نشان می‌دهد که فعالیت‌های اقتصادی در چین بار دیگر در معرض خطر قرار گرفته است.»
اتاق ایران