حدود دو سال است که هر بار خبر جدیدی از ورود چینی‌ها به صنعت ساختمان‌سازی ایران به گوش می‌رسد و بدون نتیجه خاصی به دست فراموشی سپرده می‌شود. آخرین خبرها در این باره مربوط به چند روز پیش و صحبت‌های معاون وزیر راه و شهرسازی است. او از همکاری رسمی با شرکت‌های چینی برای ورود تکنولوژی جدید ساختمان سازی خبر داده است. اما ایران اکنون در چه مرحله‌ای از صنعتی‌سازی قرار دارد و ورود تکنولوژی از چین چه مزایایی را با خود به همراه خواهد آورد؟
شته ورود چینی‌ها به صنعت ساخت کشور سر دراز دارد. ابتدا پروژه نهضت ملی مسکن و تعویق در روند ساخت واحدها، سبب شد ماجرای ورود چینی‌ها به صنعت ساخت و ساز کشور مطرح شود؛ موضوعی که در ابتدا از سوی دولت تکذیب و در مدت کوتاهی با اظهارات یک نماینده مجلس تایید شد.
در ماه‌های اولیه بحث ورود شرکت‌های چینی به‌طور مستقیم به عرصه ساخت و ساز ایران مطرح بود، اما بعد از مدتی وزارت راه و شهرسازی و شهرداری تهران اعلام کردند، ورود چینی‌ها تنها محدود به ورود تکنولوژی است.
ماجرایی که هیچکدام از سناریوهای آن تا کنون به اجرا درنیامده و تنها هر چندماه یک بار خبری از آن به گوش می‌رسد و با همان سرعت انتشار آن، به فراموشی هم سپرده می‌شود.
آخرین خبرهای منتشر شده در این حوزه به صحبت‌های معاون وزیر راه و شهرسازی بازمی‌گردد. او چند روز پیش، از همکاری رسمی با شرکت‌های چینی برای ورود تکنولوژی جدید ساختمان‌سازی خبر داده است.اما صنعتی‌سازی در ایران در چه مرحله‌ای قرار دارد و آیا در مجموع نیازی به ورود تکنولوژی به کشور برای ساخت مسکن حس می‌شود؟
صحبت‌ها درباره ورود چینی‌ها به صنعت ساخت مسکن متفاوت است
حسن محتشم، عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان درباره ورود تکنولوژی چینی به ایران به تجارت‌نیوز گفت: «اگر قرار باشد ساخت و سازی از سوی کشورهای خارجی از جمله چین انجام شود، قاعدتاً در بهترین حالت باید تکنولوژی وارد شود تا به این وسیله، قطعات ساختمان تولید شود و به این فرآیند سرعت دهد.»
وی افزود: «اکنون در ایران مواد اولیه و مصالح وجود دارد، اما صحبت‌هایی که تا کنون در این باره انجام شده، متفاوت و مختلف بوده است. ابتدا گفته می‌شد شرکت‌های چینی قرار است یک میلیون واحد بسازند. پس از آن اعلام شد، قرار است در این قراردادها از نیروی کار ایرانی استفاده شود.»
محتشم تاکید دارد، هنوز به‌طور شفاف اعلام نشده، چه قراردادی با چه شرایط، ویژگی‌ها و مبلغی بسته شده است.
ساخت سنتی مسکن توسط چینی‌ها در ایران هیچ توجیهی ندارد
محتشم عنوان کرد: «اگر قرار باشد که تنها تکنولوژی وارد شود، طبیعتا باید تکنولوژی به شرکت‌های ایرانی واگذار شود. در صورتی‌که چینی‌ها خود نیز بخواهند به فرآیند ساخت ورود پیدا کنند، طبیعی است که باید برای ساخت، تکنولوژی خود را نیز همراه داشته باشند. ساخت سنتی مسکن توسط چینی‌ها در ایران هیچ توجیهی ندارد، باید تکنولوژی ساخت خود را نیز وارد کنند.»
این عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان درباره صنعتی‌سازی در برنامه هفتم توسعه توضیح داد: «در برنامه هفتم توسعه ذکر شده که کشور باید به ۱۵ درصد صنعتی‌سازی یا فناوری در زمینه ساخت برسد. طبیعتا اگر فناوری چینی وارد کشور شود و روند واردات و استفاده از آن روی اصول و برنامه باشد، مورد استقبال قرار می‌گیرد.»
وی افزود: «البته در برنامه هفتم توسعه، برنامه صنعتی‌سازی پنج ساله است. در حال حاضر سهم صنعتی‌سازی در کشور، کمتر از پنج درصد است، اگر این میزان قرار باشد به ۱۵ درصد برسد، باید بالاخره از یک نقطه آغاز شود.»
محتشم عنوان کرد: «اگر قرار باشد طبق این برنامه عمل شود، به نظر نمی‌رسد مشکلی به وجود بیاید، زیرا آن برنامه به هر حال کارشناسی شده، تایید شده و مصوب شده است.»
کشور باید به‌سوی صنعتی‌سازی مسکن پیش برود
او درباره مزایای صنعتی‌سازی توضیح داد: «در هر حال کشور باید به سوی فناوری نوین صنعتی‌سازی پیش برود، تا بتوان از هدررفت مصالح ساختمانی به‌عنوان ثروت ملی جلوگیری کرد. همچنین این فرآیند باعث می‌شود، سرعت عمل ساخت بالا برود و در نهایت با سری‌سازی نیز می‌توان قیمت تمام‌شده را پایین آورد.»
وی افزود: «مواردی که بیان شد مزایای صنعتی‌سازی و ورود فناوری‌های ساخت است، اما اینکه ورود این فناوری‌ها به چه شکل است و چگونه می‌تواند با ساختمان‌سازی در ایران وفق پیدا کند، در راستای برنامه هفتم اعلام می‌شود و باید دید تا چه اندازه در مسیر بوده است.
فناوری‌های مورد استفاده در بخش ساختمان پراکنده است
این عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان درخصوص صنعتی‌سازی در ایران گفت: «در ایران صنعتی‌سازی وجود دارد و تعدادی از فرآیندهای ساختی که اکنون در حال استفاده است، چندان از فناوری نوین دور نیست، ولی این فناوری‌ها در بخش ساختمان پراکنده است.»
وی افزود: «صنعتی‌سازی فرآیندی یکپارچه است و تمام قطعات ساختمان باید در کارخانه ساخته شود تا در نهایت به‌صورت پازل نصب شود. اما فرآیند صنعتی‌سازی در ایران همانطور که بیان شد پراکنده بوده و حتی ممکن است یک ساختمان هشت طبقه را طی چهار ماه به اتمام برساند.»
محتشم ادامه داد: «این فرآیند هنوز در ایران جا نیفتاده است و گستره آن به اندازه‌ای نیست که همه‌جا بتواند خود را نشان دهد. حتی ممکن است فرآیند کنونی صنعتی‌سازی در ایران از ظرفیت لازم برخودار نشود، زیرا اطلاع‌رسانی کافی هم در این مورد انجام نگرفته است.»
صنعتی‌سازی در ایران مسیر کندی را طی کرده است
محتشم همچنین در خصوص دلایل کندی روند صنعتی‌سازی در ایران گفت: «طی سال‌های گذشته با تاثیر از تحریم‌ها و نداشتن بودجه کافی و اجتناب از سرمایه‌گذاری در بخش فناوری ساختمان، صنعتی‌سازی ساخت در ایران مسیر کندی را طی کرده است.»
وی افزود: «اکنون بسیاری از ساختمان‌های شمال شهر هوشمند است و از فناوری‌های ساخت استفاده می‌شود، اما این صنعتی‌سازی نیست؛ صنعتی‌سازی یک فرآیند است که باید طی شود.»
فعالان حوزه ساخت در کشور معتقد هستند، دیگر زمان آن فرا رسیده است تا دولت در این باره شفاف‌سازی و مسیر ساخت واحدهای دولتی را مشخص کند. در حالی‌که شهردار تهران از تهاتر نفت با کشور چین سخن می‌گوید هنوز هیچ خبری از ورود حقیقی آنها به کشور وجود ندارد.
منبع: تجارت نیوز