یک استاد دانشگاه گفت: «ما یکسری مشکلات ساختاری در داخل اقتصاد خود داریم که حدود 40 سال همراه ما است و تا این مشکلات را حل نکنیم نباید انتظار معجزه داشته باشیم. بنابراین اگر تمامی تحریم ها هم برداشته شود ما حداکثر به شرایط اقتصادی چند سال قبل باز خواهیم گشت.»
با اعلام توافق وین خیلی ها انتظار داشتند فضای اقتصادی کشور بهبود پیدا کند. حداقل این انتظار می رفت که بار روانی این توافق در قیمت ها تاثیرگذار باشد و به لحاظ روانی اقتصاد روی مثبت در پیش بگیرد. اما اکنون چند ماه بعد از اعلام توافق اگرچه هنوز برجام به مرحله اجرایی نرسیده اما شرایط اقتصادی کشور نه تنها بهبود پیدا نکرده بلکه در برخی موضوعات همچون شاخص بورس شاهد سقوط بوده یا با نوسان قیمت دلار در ماههای اخیر روبرو شده ایم و چهار وزیر به رئیس دولت نامه می نویسند و درباره بحران رکود هشدار می دهند.
دکتر جمشید پژویان استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «انتظار بهبود فضای اقتصادی کشور با اعلام توافق هسته ای انتظار درستی نبود؛ چرا که تحریم اصلی که ما را تحت فشار قرار داد مربوط به سال 91 بود و لذا اگر تحریم ها برداشته شود ما حداکثر به شرایط سال 90 بازخواهیم گشت.»
وی با طرح این سوال که مگر ما در سال 90 چه اقتصاد شکوفایی داشتیم که اکنون انتظار داشته باشیم یک دفعه وضعیت اقتصادی بهبود پیدا کند؟! گفت: «ما یکسری مشکلات ساختاری در داخل اقتصاد خود داریم که حدود 40 سال همراه ما است و تا این مشکلات را حل نکنیم نباید انتظار معجزه داشته باشیم. بنابراین اگر تمامی تحریم ها هم برداشته شود ما حداکثر به شرایط اقتصادی چند سال قبل باز خواهیم گشت.»
پژویان گفت: «رفع تحریم باعث نمی شود بهره وری عامل کار و سرمایه کشور از ردیف های آخر دنیا به ردیف های اول انتقال پیدا کند. رفع تحریم باعث نمی شود بازده بخش صنعت کشور از 6 یا 7 درصد به بیست یا سی درصد برسد یا اختلاف فاحش میان بازده واردات تجارت که 300 یا 400 درصد است با بازده صنعت که 6 تا 7 درصد است کاهش پیدا کند.»
وی ادامه داد: «رفع تحریم باعث نمی شود قیمت های نسبی که همگی غلط هستند و علامت های غلط می دهند خود به خود اصلاح بشوند و مشکلات ما حل و فصل شود. اینها مشکلات اساسی و اصلی اقتصاد کشور ما است و هیچ ربطی هم به تحریم ها ندارد.»
پژویان در پاسخ به این سوال که چرا بعد از اعلام توافق شرایط بورس و ارز حتی بدتر شد؟، گفت: «دلیل آن این است که در این فاصله ای که تحریم بانکی و نفتی شدیم یک رکودی وارد بازار نفت شد و قیمت نفت به شدت کاهش پیدا کرد و اینجا دیگر تحریم نبود که بخواهد رفع شود، بلکه مربوط به وضعیت بازار نفت است که می شد این انتظار را داشت و هیچ نویدی هم نمی توان برای آینده داد که قیمت نفت به قیمت های گذشته بازگردد و این به این معنا است که کشوری که اتکای اصلی آن به فروش نفت است قطعا در این شرایط صدمه خواهد دید.»
پژویان در پاسخ به این سوال که آیا با اجرایی شدن برجام امکان بهبود وضعیت اقتصادی کشور نسبت به سال 90 وجود خواهد داشت؟، گفت: «خیر؛ وضعیت اقتصادی کشور نهایت به همان شرایط سال 90 باز خواهد گشت؛ مگر آنکه یکسری سیاست هایی که ربطی هم به تحریم ندارد در جهت رفع مشکلات ساختاری اقتصاد کشور اجرا شود که به چند مورد آن اشاره شد.»
منبع: فرارو