مهدی تقوی. اقتصاددان

وقتی که از رشد اقتصادی مثبت به سمت رشد اقتصادی منفی حرکت کنیم، به رکود نزدیک می‌شویم. در دوره احمدی‌نژاد که چهار سال رشد منفی اقتصادی را تجربه کردیم، مقدمات بروز رکود اقتصادی فراهم شد و آن‌موقع وارد رکود شدیم. رشد اقتصادی منفی می‌شود و وقتی به قعر رسید به آن رکود اطلاق می‌کنند. حالا رشد اقتصادی مثبت شده یعنی نرخ‌های رشد منفی جای خود را به نرخ منفی کمتر و نرخ مثبت داده‌اند؛ اسم این وضعیت رونق اقتصادی است نه رکود. عامل رکود وضعیت دوران احمدی‌نژاد بود که به واسطه آن بسیاری از شرکت‌های تولیدی ورشکسته شدند یا دست به اخراج نیروهای خود زدند. تورم بالای ٤٠‌ درصد تولید را ورشکسته کرد اما حالا وضعیت واحدهای تولیدی باید نسبت به یکی، دو سال پیش، بهتر شده باشد اما اینکه تقاضایی برای تولیدات وجود ندارد، بحث دیگری است. عده زیادی در تورم دوره احمدی‌نژاد بی‌کار شدند و بخش اعظمی از مردم نیز قدرت خرید خود را در برابر تورم ٤٠‌ درصدی آن دوران از دست دادند. آن زمان شیب افزایش قیمت‌ها ٤٠‌ درصد بود و حالا گرچه این وضعیت بهتر شده، اما بازهم با نرخ تورم ١٥‌ درصد در حال ازدست‌دادن قدرت خرید هستیم.
زمانی تورم، رکود ایجاد می‌کند که تقاضا را بسیار کاهش دهد، اما در شرایط فعلی تقاضا بهتر شده است. اینکه انبار تولید‌کنندگان پر شده، به این دلیل است که بیش از ظرفیت قبل تولید می‌کنند، چراکه چهار سال نرخ رشد منفی و تورم بالای ٤٠‌ درصد را پشت‌سر گذاشته‌اند. حالا به‌واسطه کارهایی که دولت روحانی انجام داده، تورم به ١٥,٥‌ درصد رسیده است؛ کار درست روحانی، که سیاسی بوده نه اقتصادی، در مردم امید ایجاد کرده است، مردم امیدوار هستند با لغو تحریم‌ها، بازگشت اموال بلوکه‌شده و همچنین ورود سرمایه‌گذاران خارجی، اوضاع کشور بهتر و شرایط مناسب‌تری در خرید و تجارت مهیا شود. من به‌عنوان یک اقتصاددان، معتقدم هم نرخ تورم پایین می‌آید و هم نرخ رشد اقتصادی افزایش پیدا می‌کند و این وضع خراب فعلی نیز به خاطر تورم‌های انباشته‌شده دولت قبل است. در شرایط فعلی، قیمت‌ها افزایش نداشته اما برخی از هزینه‌های تولیدکنندگان افزایش یافته و این مسئله شاید از سود آنها کاسته باشد، ولی اقتصاد در یک وضعیت انتقالی است و نام آن رکود نیست. وقتی از نرخ منفی به مثبت بیاییم، اقتصاد در مرحله رونق قرار می‌گیرد، فعلا از نرخ‌های رشد منفی اقتصادی به نرخ رشد مثبت رسیده‌ایم و تولید‌کننده باید وضع بهتری پیدا کرده باشد. اگر تولیدکننده مواد اولیه یا ماشین‌آلات را از خارج وارد می‌کرد، هم‌اکنون باید با بهای مناسب‌تری این کار را انجام دهد، زیرا دلار از چهار ‌هزار تومان دولت احمدی‌نژاد به زیر سه‌هزارو ٥٠٠ تومان در دولت فعلی رسیده و دولت روحانی باید تلاش کند نرخ ارز را به زیر سه‌هزار تومان برساند.
در چند سال گذشته، اقتصاد در سراشیبی رشد منفی به قعر رسید، حالا از آن قعر به سمت بالا برگشته و به سربالایی رشد رسیده است. مرکز آمار و بانک مرکزی دروغ نمی‌گویند؛ نرخ رشد مثبت داریم و وضعیت فعلی رکود تورمی نیست. اگر آن‌موقع رشد اقتصادی فرضا منفی چهار بود، حالا منفی دو هم که باشد، باز رونق اقتصادی لقب می‌گیرد. گرچه ممکن است برخی از صنایع در رکود باشند، ولی کلیت اقتصاد وارد رونق شده است. از جهت دیگری که به قضیه نگاه کنیم، سیاست‌های انبساطی دولت تورم‌زاست. درواقع هر سیاست انبساطی می‌تواند به افزایش نرخ تورم منجر شود که در بلندمدت هیچ مشکلی را حل نمی‌کند.

منبع: شرق