رشد 90 هزار میلیارد تومانی نقدینگی در 10 ماه برای سال 93 ثبت شد تا موافقان و مخالفان در رسانهها به اظهارنظر بپردازند. یکی از موافقان این رشد، دکتر مهدی تقوی، استاد اقتصاد دانشکده اقتصاد علامه است که این میزان رشد را برای اقتصاد ضروری میداند. گپ و گفت ما با وی را در ادامه بخوانید:
آیا افزایش 18 درصدی نقدینگی در 10 ماهه گذشته منطقی است؟
برای درک بهتر این موضوع باید توجه داشته باشید که در همین مدت و البته طی چند سال اخیر قیمتها چقدر بالا رفته است؟ تورم در دورههای گذشته بالغ بر 40 درصد بوده که اکنون میگویند به زیر 20 درصد رسیده و زمانی که شما این میزان تورم دارید وسیله مبادلات که همان پول است میتواند تا 20 درصد افزایش پیدا کند. بنابراین نقدینگی طبق آمار 90 هزار میلیارد تومان که معادل 18 درصد است افزایش پیدا کرده است، این اتفاقی که در واقعیت تحقق یافته، طبق تئوریهای اقتصادی قابل توجیه است.
آیا میتوان بر پایه تئوریهای ریاضی جامعه را ملزم به پذیرش این رشد کرد؟
توجه کنید که تورم در دور دوم ریاستجمهوری احمدینژاد هر سال 40 رشد پیدا کرد. بر همین اساس نیز وسیله پرداخت باید افزایش یابد تا کالاها در بازار قابلیت مبادله پیدا کنند .اما ما اکنون داریم میبینیم که اقتصاد با این رشد که حتی کمتر از آنچه باید باشد هست، به فرآیند خود به نحو احسنت ادامه میدهد. تئوریها برگرفته شده از واقعیات جامعه هستند که بهصورت ریاضی بهمنظور بیان سادهتر درمیآیند. اگر این رشد وجود نداشت آیا شما قادر به دسترسی به پول لازم برای خرید کالای مورد نیاز خود بودید؟ خیر پس رشد نقدینگی در شرایط حاضر بد نیست بلکه به مکانیسم اقتصاد کمک میکند، این رشد زمانی مضر است که نیروهای اقتصادی در تعامل یکدیگر سبب تعادل در بازار و اقتصاد شود.
اما بسیاری از اقتصاددانان معتقد هستند که این رشد نقدینگی به ضرر اقتصاد کشور است؟
این دوستانی که میگویند این افزایش نقدینگی بسیار زیاد است و منطقی نیست و به اقتصاد ضربه میزند یا بهطور کلی اقتصاد بلد نیستند و یا تئوری مقداری پول فیشر است که طبق آن حجم پول برابر است با عکس سرعت گردش پول در قیمت در مقدار.
اما تورم برآورد شده 15 درصد اعلام شده که کمتر از این رشد نقدینگی است در این صورت آیا این رشد نقدینگی توجیهپذیر است؟
آیا خود شما اکنون تورم را 15 درصد احساس میکنید؟ خیر. اعلام نرخ تورم و آنچه مردم در بازار و هنگام مبادلات با آن روبهرو میشوند بسیار متفاوت است. نرخی که برای تورم بهمنماه اعلام شده است 15 درصد است اما آیا مردم با میزان فشاری که به معیشت آنها آمده است، این نرخ را تائید میکنند. شک نکنید که تورم بیش از 15 درصد است و هم شما و هم من این موضوع را میدانیم. بنابراین به صراحت میتوان گفت تورم بالغ بر 20 درصد است. بر همین اساس رشد نقدینگی نیز باید معادل تورم افزایش پیدا کند پس میبینیم که این رشد کمتر از رشد مورد نیاز اقتصاد است.
منبع: آرمان