دلار به بالاترین قیمت خود درسال جاری رسید. این ارز که از اردیبهشت در بازه قیمتی 3250 تا 3265 باقی مانده بود، پس از تمدید مذاکرات روند افزایشی یافته است.
در ابتدای هفته گذشته به علت جو انتظار حاکم بر بازار، میزان خرید و فروش نیز کاهش یافته و قیمت دلار را به 3250 هزار تومان رسانده بود. این جو در روز یکشنبه نیز ادامه پیدا کرد و امید رسیدن به توافق باعث شد که دلار افتی در قیمت نیز داشته باشد و به قیمت 3240 هزار تومان برسد. اما با اعلام خبر تمدید مذاکرات ورق برگشت و از روز دوشنبه افزایش قیمت ها آغاز شد. پس از سه روز متوالی افزایش، دلار هفته را با قیمت 3315 هزار تومان به پایان رساند. در همین حال، صرافان بازار ارز روز شنبه هشتم آذر نرخ هر دلار آزاد برای فروش را 3385 تومان اعلام کردند. پیش از این بالاترین قیمتی که دلار در سال جاری تجریه کرده بود در اردیبشهت و برابر با 3335 بود.
این در حالیست که ولی الله سیف رییس کل بانک مرکزی در خصوص وضعیت بازار ارز پس از مذاکرات گفته بود: "عوامل بنیادین بازار در تعادل کامل قرار دارد و عرضه و تقاضا به تعادل نسبی رسیده و نوسانات به دلیل خبرهای زودگذری است که منتشر می شود. البته این زمینه وجود دارد که به دلیل غلبه عرضه بر تقاضا با کاهش قیمت نیز مواجه شویم."
گفتنی است که قیمت طلا نیز در هفته گذشته همسو با دلار افزایش یافته و به کانال 940 هزار تومانی نزدیک شده است. رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر اعلام کرد که پیش از اعلام نتایج بازار در حالت انتظار قرار داشت و میزان تقاضا برای خرید در بازارهای سکه و طلا کاهش یافته بود.
به گفته محمد کشتی آرای پس از تمدید مذاکرات تقاضا در بازار سکه و ارز افزایش یافته و باعث شده که تا حدودی قیمت سکه و طلا هم افزایش یابد.
سکه که هفته گذشته را با قیمت 914 هزار تومان آغاز کرده بود با افزایش 20 هزار تومانی به قیمت 938 هزار تومان رسید. این افزایش قیمت در حالیست که طلا در بازار جهانی همچنان به افت خود ادامه می دهد. حال خبرها حاکی از آن است که سکه تمام بهار آزادی امروز شنبه هشتم آذر با قیمت 937 هزار تومان در بازار معامله شد.
حال با توجه به تمدید 7 ماهه مذاکرات ژنو و همچنین کاهش چشگیر قیمت نفت، سمت و سوی بازار ارز به چه صورت است و این افزایش قیمت ها تا کجا ادامه خواهد داشت؟
نفت مهمتر از مذاکرات بود
مصطفی شریف اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفت و گو با فرارو گفت: «افزایش قیمت دلار تنها به تمدید مذاکرات باز نمی گردد. بلکه قصه ای طولانی است که حال به دلیل این اتفاقات به اوج رسیده است. بحث عرضه و تقاضا، تمدید مذاکرات و مهم تر از همه کاهش قیمت نفت بودند که دست به دست هم داده و باعث رکورد زدن دلار شدند. مذاکرات اثر خودش را داشت اما کاهش قیمت نفت بود که نقش برجسته ای ایفا کرد.»
وی افزود: «به دلیل آنکه عمده ارز عرضه شده در کشور از ناحیه فروش منابع نفتی به دست می آید، کاهش قیمت آن نقش به مراتب مهم تری از مذاکرات در روند افزایش قیمت دلار داشت. هنگامی که قیمت نفت کاهشی یک سومی نسبت به گذشته را تجربه می کند و از 100 دلار برای هر بشکه به 70 دلار می رسد. یعنی آن رقم عمده ارزی هم که از این طریق به کشور وارد می شد کاهش یافته است. در این صورت یعنی عرضه و تقاضا در بازار برابری نمی کند و به همان میزان تقاضا کاهش نیافته است. پس طبیعی است که در این شرایط قیمت دلار افزایش یابد.»
وی ادامه داد: «نمی توان این امر را شوکی به بازار معرفی کرد. بلکه این خود یک روند اقتصادی و طبیعی است. هنگامی که کشور ما رشد مناسبی در بخش صادرات غیر نفتی ندارد و منبع تامین ارز کشور از این طریق نیست تغییر در قیمت نفت هم یک همچین عواقبی در کشور خواهد داشت.»
این اقتصاددان تصریح کرد: «در این شرایط صادرات غیر نفتی ما هم به نحوی نیست که بتواند آن نقش کنترل کننده در اقتصاد را بازی کند. اگر تولید و اشتغال در کشور در حد قابل قبولی قرار داشت، به افزایش درآمد ملی و رشد اقتصادی کمک می کرد تا این افزایش قیمت های دلار را نیز اندکی تعدیل کند. اما متاسفانه نیست.»
وی در پاسخ به این سوال که افزایش قیمت تا کجا پیش خواهد رفت گفت: « نمی توان حدی برای این افزایش ها معین کرد. زیرا این عوامل تاثیرگذار به میزان متفاوتی بر این روند تاثیر می گذارند. اما می توان پیش بینی کرد که دیگر همچون گذشته جهش قیمتی نداشته باشیم. یعنی دیگر به ناگهان دلار 1 هزار تومانی 3 برابر نخواهد شد. اما اگر نفت بیشتر از قیمت کنونی خودش کاهش داشته باشد می توان گفت که به تناسب آن افزایش قیمت دلار هم دور از ذهن نباشد.»
شریف با اشاره به افزایش قیمت سکه علی رغم کاهش قیمت طلا در بازارجهانی گفت: « افزایش قیمت دلار، سکه و حتی حجم صادرات همه به وضعیت اقتصادی کشورها باز می گردد. وضعیت اقتصادی باید به ثبات برسد. زمینه های پایداری اقتصاد هم به بنیان های او بازمی گردد. اگر آن استحکام لازم در آن وجود نداشته باشد، کوچکترین حرکتی بر متغیرهای آن تاثیرگذار خواهد بود. به علت آن هم که اقتصاد همچون سلسله عمل می کند، هر اتفاق در قسمتی، در دیگر قسمت ها هم اثر می گذارد. در این شرایط ارز و طلا در کشور ما ( جدا از بازار جهانی) خیلی با هم بی ارتباط نیستند. »
وی در آخر تصریح کرد: « باید تاکید ما بر تولید و ارزش افزوده که بنیان های اقتصاد هستند استوار باشد. باید به داخل اتکا کنیم. شرایط کنونی ما ارتباطی با مذاکرات ندارد. اگر بخش های تولیدی ای که ارتباط کمتری با ارز و مواد اولیه دارند را تقویت کرده بودیم. حال می توانستیم با اتکا بر آنان و افزایش صادرات غیر نفتی اندکی از کمبود ارز خود را که به این افزایش قیمت ها انجامیده را کنترل کنیم.»
منبع: فرارو