رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز
روزنامه فرهیختگان نوشت: در روزهای اخیر برای قیمت سکه و طلا اعداد عجیب و غریبی ثبت می‌شود. برخی می‌گویند نگران‌کننده است و برخی دیگر نیز معتقدند موقتی است و نباید نگران بود. البته مردم نیز از قیمت‌های نجومی روزهای اخیر به شدت ابراز گلایه کرده و می‌گویند نگرانیم قیمت‌ها دیگر به حالت قبل بازنگردند. بر اساس گزارش میدانی «فرهیختگان»، دلار در جریان معاملات دیروز بازار آزاد تهران، از مرز ۴۱۰۰ تومان گذشت و به عدد ۴۱۰۹ تومان رسید. هر سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز با افزایش ۷۵۰۰ تومانی، به یک میلیون و ۴۳۷ هزار و ۷۰۸ تومان رسید. ضمن اینکه هر سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز یک میلیون و ۳۵۱ هزار و ۲۵۶ تومان است. همچنین هر اونس طلا در بازارهای جهانی ۱۲۸۳ دلار و ۲۳ سنت و هر گرم طلای ۱۸ عیار ۱۲۶ هزار و ۹۶۶ تومان است. گرانی روزهای اخیر طلا و سکه موجب شده علل این اتفاقات را از سید‌عزیز آرمن، اقتصاددان و رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز جویا شویم.
قیمت سکه در روزهای اخیر به بالای یک‌میلیون و ۴۰۰هزار تومان رسیده که به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر بی‌سابقه باشد. شما به‌عنوان یک اقتصاددان مهم‌ترین علل این رخداد را چه می‌دانید؟
بخشی از این افزایش قیمت، فصلی و حاصل تصمیمات مردمی مثل هجوم و افزایش تقاضا برای خرید طلا بعد از ماه محرم و صفر است. طبیعی است در اتمام ماه‌های حرام که مردم در فکر مراسم‌های شادی و عروسی هستند تا حدودی قیمت طلا بالا برود. همیشه این گونه بوده است و متعلق به امسال نیست. بحث دیگر سیاست‌های اخیر بانک مرکزی در زمینه کاهش نرخ سود بانکی پس از چندین سال است. این تصمیم در حال حاضر باعث انتقال و خروج سپرده‌ها از بانک‌ها شده است. در نتیجه بازارهای موازی با اقدام اخیر بانک تحریک می‌شوند. لذا بازارهایی مانند ارز و طلا از این تصمیم متاثر می‌شوند. همچنین بخشی از افزایش قیمت سیاسی است. تحولات و تحرکات منطقه‌ای ممکن است در این گرانی موثر باشد. تهدیدها درباره تحریم‌ها و فروش نفت نیز می‌تواند آثار قیمتی بر بازار طلا و ارز داشته باشد. بازار ارز و طلا بازارهایی هستند که مردم هنگامی که از آینده نگران می‌شوند به آنها پناه می‌برند تا ارزش پول خود را حفظ کنند. فکر می‌کنم مقداری از گرانی کنونی قیمت طلا و سکه نیز به همین دلیل است.
فکر می‌کنید این نوسانات می‌تواند تبعات منفی در سایر بخش‌ها هم داشته باشد؟ یعنی احتمال سرایت این نوسانات به سایر بازارها نیز وجود دارد؟
اگر این روند استمرار داشته باشد و سکه و طلا در روزهای آینده نیز با افزایش قیمت مواجه شود، می‌تواند تبعاتی منفی به همراه داشته باشد و باعث تورم شود. البته این موضوع بستگی به سیاست‌های بانک مرکزی دارد که درباره این تحولات چه تحرکی از خود بروز دهد. طبق اخبار شنیده شده دولت می‌خواهد نوسانات بازار ارز را کاهش دهد. این تصمیم می‌تواند تا حدودی نوسان را کنترل و دامنه آن را کاهش دهد. اما اگر عوامل نوسان که بیان کردم تشدید شوند و استمرار داشته باشد، می‌تواند در هفته‌های آتی به دیگر بازارها ازجمله کالا و مسکن نیز سرایت کند.
با توجه به دلایلی که برشمردید، شما روند قیمت سکه تا پایان سال را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
پیش‌بینی آینده بازار سکه سخت است. عوامل فصلی را می‌توان پیش‌بینی کرد چون تکرارپذیرند. ولی عوامل اصلی که باعث این پیشامد می‌شوند را در ایران نمی‌توان پیش‌بینی کرد. به هر حال شوک‌ها از بیرون می‌آیند و تجربه تاریخی ما نشان داده است که تحت‌تاثیر این شوک‌ها قرار می‌گیریم و از آنها آگاهی کامل نداریم. بر این اساس پیش‌بینی بسیار سخت است. البته من در مجموع بدبین نیستم و فکر نمی‌کنم تا آخر سال اتفاقات عجیب و غریبی بیفتد. نوسانات زیاد نیازمند زمان بیشتری برای تحقق هستند.