دادن وعدههاي مالي انتخاباتي و حرکت در راستای تحقق يعني برنامهريزي براي وضعيت آتي اقتصاد. براي مثال اگر يك كانديداي رياستجمهوري بگويد كه يارانهها را پنج برابر ميكند، مثلا از ٤٥ هزار تومان به ٢٢٥ هزار تومان میرساند، بايد بدانيم كه چگونه ميخواهد اين كار انجام دهد. به عبارت ديگر، در زمينه افزايش يارانهها صرف وعده كفايت نميكند، حداقل بايد جامعه كارشناسي از نحوه انجام اين كار آگاه باشد و آن را برای آحاد مردم توضیح دهد. كانديداي رياستجمهوري بايد مشخص كند از كجا ميخواهد منابع مالي افزايش يارانه را تأمين مالي كند. راههای تأمین پول یارانهها عبارتاند از:
١- افزايش ماليات عمومي
٢- افزايش ماليات ثروتمندان
٣- افزايش مخارج دولت با ايجاد كسري بودجه (چاپ پول)
٤- افزايش قيمت حاملهاي انرژي (افزايش قيمت بنزين، آب، برق، گاز و...)
٥ - فروش اموال دولت
٦- از محل درآمدهاي نفتي اگر محقق شد
٧- استقراض از نهادهاي مختلف
٨- برداشت از ذخاير صندوقهای بازنشستگي
٩- از محل فروش ارز در اختيار دولت به قیمت بالا
١٠- افزايش تعرفههاي واردات
١١- دريافت عوارضهاي مختلف از شهروندان مثلا با افزایش قیمت خودرو
مردم ایران حالا يارانه را خوب ميشناسند و ميدانند كه يارانهدادن مثل دادن ماهي است و نه ياددادن ماهيگيري. میدانند يارانه يك ماهي ظاهرا مجاني است؛ اما در گذر زمان مدام اندازه اين ماهي كوچك ميشود و كمكم دردي از دردشان دوا نخواهد كرد. به عبارت ديگر، ناهار مجاني در اقتصاد وجود ندارد. اين اقتصاد ماهيگيري ميخواهد، نه ماهی و انتظار میرود یک کاندیدای ریاستجمهوری این موضوع را درک کند.
شايد اگر مردم اين موضوع را بدانند كه محل تأمين پول يارانه كجاست، چندان هم با آن موافقت نكنند. مثلا به مردم بگوییم یارانه زیاد میشود و قیمت آب و برق و گاز و بنزین هم سه برابر میشود! صرف وعده افزايش يارانه بدون مشخصكردن منبع اين افزايش، فقط باعث سردرگمي ميشود و افزايش يارانهها شايد براي كسب رأي مفيد باشد؛ اما شغل ايجاد نميكند. دولت بايد كاري كند كه موجبات سرمايهگذاري در اقتصاد و رونق اقتصادي فراهم شود. امروز تحصیلکردگان بیکار در عموم خانوارها هستند و انتظار دارند، برنامه ایجاد اشتغال را از کاندیدای ریاستجمهوری بشنوند. ايجاد اشتغال مستلزم اين است كه دولت كاري كند اعتماد خانوارهاي صاحبان پسانداز و سرمايهگذاران (داخلي و خارجي) به اقتصاد و بازارهاي مختلف جلب شود و رونق به اقتصاد بيايد.
اعتماد و ايجاد امنيت برای سرمايهگذاري مهم است و بدون آنها شغل ايجاد نميشود. اين اقتصاد شغل ميخواهد، نه وعده افزايش يارانه.