مرتضى ايمانى راد در کانال تلگرامی خود نوشت
مدتى است كه قيمت نفت در بازارهاى جهانى در حال افزايش است و نفت وست تگزاس اينترمديت از كانال بيست دلارى خارج شده و قيمت هاى بالاى سى دلار را تجربه ميكند. در همين حال ارزهاى كالا پايه مهم همانند دلار كانادا ، دلار استراليا و دلار نيوزيلند نيز افزايشهاى قابل توجهى را تجربه ميكنند. در اين ميان افزايش دلار كانادا در مقابل دلار امريكا بى نظير و كم سابقه بوده است . در طرف ديگر ارزهاى كالا پايه ديگر هم همانند پزو و روبل و كرون نروژ نيز تغييرات مثبتى را در چند هفته گذشته داشته اند.
همه اين تحولات ممكن است منجر به افزايش قيمت نفت و بازگشت روزهاى درآمدهاى نفتى بالا براى ايران شود. در اين صورت ميتوانيم رونق اقتصادى را در سال آينده تجربه كنيم . بنابراين بررسى اين امكان براى اقتصاد ايران بسيار مهم است.
همان طور كه در نوشته هاى ديگرى هم بررسى كردم ، قيمت نفت حاصل تنها عرضه و تقاضاى نفت در بازارهاى جهانى نيست. قيمت نفت به ميزان بسيار زيادى به قيمت شاخص دلار امريكا دارد و اين شاخص هم تابع تحولات اقتصادى در امريكا است . يعنى وقتى شاخصهاى اقتصادى خوب است دلار تقويت مى شود و به دنبال آن قيمت نفت هم كاهش مى يابد و بر عكس وقتى آمارهاى اقتصادى در امريكا مطلوب نيست شاخص دلار كاهش مى يابد و با خود قيمت نفت را بالا مى برد. نكته جالب اين است كه به دليل اينكه اخبار يكدست خوب و يا بدى در امريكا بيرون نمى آيد ، از ابتداى سال ٢٠١٦ شاخص دلار مدام نوسان ميكند و فاقد يك روند جهت دار است. دليل تغييرات محدود شاخص دلار به اخبار منتشر شده در امريكا ارتباط دارد. يك هفته اخبار خوب بيرون مى آيد و يك هفته اخبار ضعيف است . دلار هم در اين فضا بلاتكليف است . يك روز بالا مى رود و يك روز پايين مى آيد.
ضمنا چشم انداز اقتصاد امريكا، عليرغم ضعف هايى كه دارد ، قوى است و بنابراين نبايد انتظار كاهش بيش از حد شاخص دلار را در بازارهاى جهانى داشت . در اين صورت قيمت نفت هم قدرت پايدارى براى افزايش ندارد و كماكان در حالت sideway باقى خواهد ماند.
بنابراين دل بستن به افزايش هاى محدود ( از نظر بازه زمانى و مقدار تغييرات ) قيمت نفت و ساير كالاهاى پايه در بازارهاى جهانى براى وارد كنندگان و توليد كنندگان تهديد كننده خواهد بود. احتمال بالا در اين است كه قيمتهاى نفت و ساير كالاها در سال ٢٠١٦ كماكان ضعيف باقى بمانند ، در حاليكه اين احتمال نيز قوى است كه قيمت كالاها كف قيمتى را براى سال ٢٠١٦ تجربه كنند.
اگر اين تحليل درست باشد ، چشم انداز رشد اقتصادى در ايران براى سال ١٣٩٥ زياد بالا نيست و انتظار نرخ هاى رشد هشت درصد رويايى بيش نيست . ضمنا با اين وصف بودجه دولت نيز دچار كمبود هاى جدى خواهد شد.