آل‌اسحاق در گفت‌وگویی متفاوت از احتمال نامزدی‌ برای انتخابات مجلس و حضور جریانی خاص در اتاق بازرگانی گفت و با اشاره به اینکه دولت فعلی الگوی بومی‌شده بانک جهانی را در دستورکار دارد، نحوه اجرای اقتصاد مقاومتی را نامناسب ارزیابی کرد.

یحیی آل اسحاق از جمله افرادی است که در دوران مسئولیت خود در بخش خصوصی و دولتی  همیشه سعی در پاسخ گویی به سوالات و عملکرد خود داشته است و به دلیل اعتقاد به کار کارشناسی بر خلاف بسیاری از مسئولان در حرف های خود تناقض گویی ندارد.

وی بعد از خداحافظی از اتاق بازرگانی که با سه نصیحت اجرایی برای مسعود خوانساری به همراه بود، اکنون بخشی از زمان خود را در بنیاد مستضعفان متمرکز کرده و بنا بر گفته خود قصد بازنشستگی ندارد و به دنبال به ثمر رساندن هزینه‌های است که نظام برای وی انجام داده است.

آل اسحاق در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرگزاری تسنیم، برنامه‌های خود را برای آینده و فعالیت در اتاق بازرگانی ایران، مجلس و حتی ریاست جمهوری عنوان می‌کند و ضمن بررسی کردن عملکرد اقتصادی دولت، مدل‌های اقتصادی کشور را از اوایل انقلاب تا رسیدن به اقتصاد مقاومتی تحلیل می‌کند.

وی مسئولیت‌های زیاد و مهمی در کارنامه کاری خود از قیبل معاون وزیر بازرگانی، نائب رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، معاون وزیر صنایع در امور اقتصادی و بین‌الملل، معاون بازرگانی سازمان صنایع دفاع، وزیر بازرگانی، عضو هیات امناء دانشگاه های شرق کشور، رئیس انجمن علمی بازرگانی ایران، عضو هیات امناء بنیاد مستضعفان، قائم‌مقام بنیاد مستضعفان و رئیس هیات مدیره سازمان‌های: (عمران-سیاحتی-اموال و املاک-صنایع)، رئیس هیات مدیره سیمان تهران و دهها شرکت بزرگ اقتصادی و رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران دارد.

در ادامه بخش اول گفتگوی تسنیم با یحیی آل اسحاق را بخوانید:

یکی ازسوالاتی که بسیاری از فعالان بخش اقتصادی در ذهن دارند این است که چرا در انتخابات هیئت رئیسه اتاق بازرگانی شرکت نکردید، آیا آقای آل اسحاق قصد بازنشستگی دارد؟

مساله فعالیت در اتاق بازرگانی از برنامه‌های کلانم در اقتصاد است. بعد از انقلاب اسلامی بنده دو هدف را تا به امروز  دنبال کرده ام و در کنار ماموریت‌های اجرایی هیمشه اعتقادات تئوریکی مشخص و خاص خود را داشته ام.

اقتصاد جمهوری اسلامی ایران تئوری‌های مختلف را تجربه کرده است. زمانی اقتصاد جنگی را داشتیم که در آن همه اقتصاد کشور به صورت متمرکز در اختیار دولت بود، بعد از این دوره به دلیل شرایط خاص بعد از جنگ که نیاز به سازندگی داشتیم نوعی اقتصاد سرمایه داری یا به عبارت درست اقتصاد مدیریت شده را تجربه و از بانک جهانی الگو برداری کردیم و بر مبنای توسعه ای حرکت شد.
زمانی اقتصاد رفاه، با توجه بیشتر به اقشار و طبقات مورد توجه قرار گرفت. در دوره ای نیز رعایت اعتدال مورد توجه است. درصورتی که مجموعه روند اقتصاد کشور را بررسی کنیم مشاهده می شود بیشتر تئوری های اقتصاد را در کشور پیاده کرده ایم.

اقتصاد صد در صد دولتی، مدیریت شده، بانک جهانی و اقتصاد دوران رفاه از جمله مواردی بوده است که در اقتصاد کشور اجرا شده است و اکنون نیز نوع خاصی از اقتصاد را در کشور شاهد هستیم.

نوع خاص اقتصاد حاکم در شرایط فعلی چیست؟
اقتصاد مبتنی بر اعتدال(پاسخ با کمی مکث).

نام علمی آن با توجه به مبانی اقتصاد چیست؟
تقریبا بومی شده مدل‌های اقتصاد جهانی و بانک جهانی است. دولت فعلی تئوری های بومی شده رایج اقتصادی بانک جهانی را در دستور کار دارد.

* اقتصاد مقاومتی جمع بندی همه دعوای‌های اقتصادی است

الگوی متناسب با شرایط اقتصاد کشور‌ ما چیست؟
آن الگویی که من در اقتصاد دنبال می کردم اقتصاد مبتنی بر واقعیت‌های اقتصاد و آرمان‌های  جمهوری اسلامی ایران است.
اقتصاد ما شرقی،غربی،دولتی و سرمایه داری نیست بلکه میانه آنها است دراین ارتباط بنده یک شعری از خیام با این مضمون در حافظه دارم که،  نه در مسجد گذارندم که رند است، نه در میخانه کین خمار خام است، میان مسجد و میخانه راهی است، بجوئید ای عزیزان کین کدام است.
اقتصاد مقاومتی جمع بندی اقتصاد کشور بعد از انقلاب اسلامی ایران با چهار واژه کلیدی واقعیت نگر، آرمان گرا و درون زای برون نگر است که  بر مبنای واقعیت‌های جمهوری اسلامی ایران است.

در مواردی افراطیون عقیده بر خودکفایی صرف با کشیدن دیوار‌های بلند بر دور کشور داشتند، زمانی نیزعقیده بر وصل بدون قید و شرط با اقتصاد جهانی مطرح می‌شد.

  بیانات مقام معظم رهبری دراقتصاد مقاومتی با عبارت "واقعیت‌نگر،آرمان گرا و درون زای برون نگر"جمع بندی تمام این دعوا‌ها  و اختلاف نظ‌رها است.

*لزوم پذیرش واقعیت‌های علم اقتصاد در کشور غیر قابل انکار است

واقعیت گرا یعنی اینکه علم اقتصاد واقعیت‌های ذاتی و غیر قابل انکاری دارد که برای آن هزاران جلد کتاب نگاشته شده  و صد‌ها دانشگاه در طی سالیان دراز آن را جمع آوری و جمع بندی کرده‌اند. روابط حاکم بر اقتصاد بر اساس واقعیت‌های علمی است که نمی توان آن را نادیده گرفت. جمهوری اسلامی ایران نیز واقعیت‌های منحصر به فردی دارد که باید در انتخاب الگوی اقتصادی مورد توجه قرار گیرد.
فرق ما با اقتصاد سکولار پذیرش آرمان کشور در اقتصاد است که هم وزن با الگو های اقتصادی دنیا باید مورد توجه قرار گیرد.

برای مثال توسعه اقتصادی که در دانشگاه‌های کشور نیز تدریس می‌شود را به طور کامل قبول نداریم و عنوان می کنیم آن توسعه اقتصادی مورد توجه کشور بوده که در آن عدالت اقتصادی و اجتماعی نیز برای رشد همگان رعایت شده باشد. از اوایل انقلاب ما به دنبال مدلی در حوز اقتصاد بودیم که با اقتصاد سکولار،بانک جهانی،سوسیالیستی فرق داشته باشد.

 جریان‌های اقتصادی کشور بعد از انقلاب اسلامی ، شامل جریان چپ با بهزاد نبوی ، اقتصاد مدیریت شده مرحوم نوربخش، اقتصاد رفاه آقای احمدی نژاد بودند که در اقتصاد کشور حاکم شدند و اقتضائات زمانی نیز در گرایش آنها تاثیر گذار گذاشت.

* الگوی اقتصاد مقاومتی به شکل مناسبی پیاده نشده

الگوی اقتصاد مقاومتی تا چه حد در کشور پیاده شده و دولت موفق به اجرایی آن بوده است؟
نحوه اجرایی اقتصاد مقاومتی به شکل مناسبی در کشور پیاده نشده و دولت در اجرای اقتصادی مقاومتی خیلی موفق نبوده است. اما به نظر می‌رسد که عزم اجرای آن وجود دارد. اقتصاد مقاومتی مدل و الگویی است که باید برای آن برنامه نوشت و سیاست گذاری کرد و ملاحظات لازم را در نظر داشت.
اتاق بازرگانی  یکی از زنجیره های بود که بنده در آن فعالیت داشته و تلاش های فراوانی برای رسیدن به آرمان‌های کشور انجام دادم.

* جریان خاصی بر اتاق بازرگانی تهران حاکم شد و به من پیشنهاد نایب رئیسی داد

برگردیم به انتخابات اتاق و برنامه های آتی شما...
رایی که من در اتاق بازرگانی بدست آوردم بیشترین میزان رای بوده که در صد سال اخیر کسب شده بود و تقریبا بیشتر کارهایی که باید انجام می‌دادم در دوره فعالیتم انجام شد.
نکته دوم در اتخاذ این تصمیم  برای کناره گیری از حضور در انتخابات هیئت رئیسه اتاق بازرگانی تهران ، تیمی بود که در این این دوره انتخابات پیروز شد. " 36 نفر از 40 نفر از افراد انتخابی هیئت نمایندگان از یک جریان فکری خاصی بودند، این امر باعث شد تا بر اساس جمع بندی‌ها تصمیم برعدم حضور در انتخابات بگیرم".

از طرفی نیز آنها اسم من را در لیست خود داشتند و از من خواستند که نایب رئیسی اتاق را بر عهده گیرم اما من دیدم آنها طرح و برنامه ای خاص خود را دارند که با آنها نتوانستم به نتیجه برسم.

وظایف بخش خصوصی را با توجه به فرمایشات امام خامنه ای در خصوص تعامل دولت و بخش خصوصی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بر اساس فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری یکی از مشکلات فعلی اقتصاد کشور دولتی بودن آن است و دولت باید بر اساس چهار وظایفه حاکمیتی فعالیت خود را به سمت سیاست گذاری، نظارت، هدایت‌گری و پشتیبانی ببرد.
اتاق‌های بازرگانی این دوره بار سنگینی در مقایسه با دوره‌های گذشته دارند و مسئولیت‌‎های بیشتری بر عهده آنها کذاشته شده است.

* سیر و سلوک اقتصادی را کنار نمی گذارم

تجربه نشان داده که جنابعالی همیشه مسئولیت‌های مهمی را در کشور داشته اید. بنابر سوابق مدیرتی شما چه برنامه ای برای آینده دارید؟
در این نظام هر فردی مسئولیتی دارد و من نیز ایده‌های ذهنی خود را رها نمی کنم و امکان اینکه از این سیر و سلوک اقتصاد کنار بکشم نیست. حتما در حوزه خدمت به اقتصاد که حرف اول تهدید‌های خارجی و جنگ علیه نظام شده است، حضور دارم.

جمهوری اسلامی ایران در مواقع بحران و حساس برای من کلی هزینه کرده است و با توجه به اینکه هنوز توان لازم را در دارم در خدمت نظام هستم.

برنامه ای برای بازنشسته شدن ندارم و قطعا در حوزه اقتصاد و نظام حضور خواهم داشت. برای پشتیبانی و ایجاد تمهیدات لازم برای تحقق اقتصاد مقاومتی به عنوان اولین اولویت، فعالیت جدی خواهم داشت.

* درصورت اجماع به اتاق بازرگانی ایران می آیم

برای انجام وظایف خود شرایط حضور در اتاق بازرگانی را بررسی می‌کنم اگر فضا و اجماع به گونه ای شد در اتاق ایران شرکت می کنم و در این زمینه در حال انجام رایزنی های لازم هستم.

برای حضوردر انتخابات مجلس نیز برنامه ای دارید؟
احتمال اینکه در انتخابات این دوره مجلس شورای اسلامی حضور پیدا کنم هست. در این ارتباط در حال فکر و ارزیابی هستم اما هنوز برای تصمیم گیری نهایی زود است.

در دوره قبل انتخابات ریاست جمهوری، شما از کاندید‌اهای اولیه بودید، آیا برای حضور دوره بعدی این انتخابات نیز برنامه مشخصی دارید؟
نه، اکنون رییس جمهوری داریم که فعال نیز هست. حد اقل از اکنون برنامه یا فکری برای فعالیت به عنوان رئیس جمهور ندارم.  بنده اعتقاد دارم برای اینکه دولت به ثمر برسد به دو دوره زمان احتیاج دارد و نباید برای آن رقیب تراشی کرد.

در حوزه اجرایی نیز من مسئولیت هایی دارم و ممکن است مسئولیت‌های دیگری نیز در این ارتباط برای تحقق اقتصاد مقاومتی و آرمان‌های جمهوری اسلامی ایران دریافت کنم.

منبع: تسنیم - گفتگو از ابراهیم نژادرفیعی