باتوجه به شرایط خاص ارزی کشور، واردات دارو محدودتر شده است. داروی بیماری های خاص و صعب العلاج در فهرست دارویی کشور قرار گرفته که تخصیص ارز به آن هم با دشواری انجام می شود. در این شرایط آیا ایران واکسن کرونا را وارد می کند؟ روسیه گزینه مناسب ایران است؟ ناصر ریاحی، رییس اتحادیه واردکنندگان دارو می گوید متخصصان ایرانی واکسن روسی را توصیه نمی کنند.

*اخباری درباره تولید و آزمایش واکسن های کرونا در دیگر کشورهای جهان منتشر شده است. از جمله این کشورها روسیه است. پرسش اول اینکه بخش خصوصی ممکن است برای واردات واکسن اقدام کند و اینکه تا چه اندازه امکان واردات واکسن روسی برای کنترل همه گیری کرونا در کشورمان وجود دارد؟

برای واردات واکسن هایی که واکسیناسیون سراسری انجام می شود،  وزارت بهداشت وارد عمل می شود. واکسن هایی که به اختیار مردم استفاده می شود، مثل واکسن آنفولانزا توسط بخش خصوصی وارد می شود. تزریق واکسن کرونا هم به اختیار مردم نیست و واکسیناسیون سراسری انجام خواهد شد. بنابراین دولت خود برای خرید و واردات آن اقدام می کند. در مورد واکسن روسیه تاکنون اطلاعیه رسمی از سوی دولت برای در نظر گرفتن سهمیه واردات منتشر نشده است. نکته دیگر اینکه مسئولان وزارت بهداشت،  متخصصان ایرانی  از جمله دکتر محرز و دیگر پزشکان عفونی هم تزریق واکسن روسی کرونا را توصیه نمی کنند چراکه ازاثربخشی آن در آزمایش های بالینی اطمینان ندارند. به گفته دکتر محرز روسیه مواد بیولوژیک را فقط خود تایید می کند و در اختیار هیچ مرجع بین المللی برای تایید قرار نمی دهد. ایران هم تنها واکسنی را قبول می کند که مورد تایید مراجع بین المللی قرار بگیرد و استانداردهای مورد نظر وزارت بهداشت ایران را کسب کند. باتوجه به این مسئله اگر غیر از واکسن روسی واکسن دیگری مورد تایید مراجع جهانی قرار بگیرد، استفاده از آن در اولویت کشورمان است.

*برای تامین دیگر داروهای مربوط به کرونا مشکلی نداریم؟

کرونا بیماری است که دارویی ندارد اما برای التیام بیماران داروهایی مثل رمدسیر تجویز شده است. این دارو در پروتکل های درمانی آمریکا و اروپا وارد شد. نوع آمریکایی آن بسیار گران  و 400 تا 500 دلار قیمت دارد درحالیکه هر بیمار بستری باید شش تزریق انجام دهد. دو شرکت ایرانی تولید رمدسیر را در دستور کار قرار دادند اما به طور طبیعی فرصت آزمایش های بالینی آن فراهم نبوده است. شرکتی در هند هم رمدسیر را تولید و در اندازه محدود مصرف کرده است. این داروها هیچ یک داروی قطعی کرونا نیست. تنها روش درمانی که موثر بوده پلاسماست  که به اندازه کافی در دسترس نیست. هر بیمار بهبود یافته از کرونا براساس پروتکل ها می تواند دو بار پلاسما اهدا کند اما هر بیمار بستری باید شش بار پلاسما دریافت کند. این نسبت باعث کمبود پلاسما شده است.

*در بخش واردات دارو با توجه به تلاش های چند سال اخیر برای کاهش واردات داروی خارجی چه وضعیتی داریم؟

توسعه تولید دارو در داخل یک دهه است که در اولویت قرار گرفته و در چهارسال گذشته با توجه به شعارهای سال مبنی بر توجه بیشتر به تولید داخلی، تقویت شده است. دولت تلاش کرده با عدم واردات داروهای خارجی که مشابه داخلی دارد و هم چنین مواد اولیه ای که در داخل تامین می شود، به تولید داخلی دارو کمک کند. حمایت از تولید داخل، روند طبیعی خود را طی کرده هرچند به نظر من بعضی روش ها نادرست بوده است. اکنون تنها داروهایی که مشابه آن در داخل ساخته نمی شود در فهرست دارویی کشور قرار گرفته و وارد می شود که بیشتر داروهای بیماری های خاص و صعب العلاج است. واردات این داروها هم دچار مشکل شده است. تخصیص ارز کم و بد انجام می شود که به دلیل کمبود ارز و شرایط امروز اقتصاد کشور است. با توجه به این شرایط من اگر جای مسئولان وزارت بهداشت بودم، پیش از اینکه بگذارم نحوه تامین ارز تعیین کند که چه دارویی بیاید و نیاید، به دسته بندی مناسبی از این داروها می رسیدم. درست است که همه داروها برای بیماری های خاص و صعب العلاج است با این حال می توان  براساس اهمیت و اولویت به دسته بندی از این داروها رسید. این دسته بندی اما از سوی مسئولان انجام نشده است.

*در گفت وگوهای گذشته به این مسئله اشاره کردید که واردات دارو با ارز نیمایی مطلوب واردکنندگان است. دولت این خواسته واردکنندگان را شنیده و کاری برای تامین ارز نیمایی برای واردات دارو انجام داده است؟

بعضی داروها که کمتر حیاتی است مشمول  ارز نیمایی شده است. با این حال در تامین ارز برای واردات این داروها هم دچار مشکل شدیم. نزدیک به یک ماه است که در سامانه سازمان توسعه تجارت و با تصمیم وزارت صمت، داروهای گروه یک به گروه دو منتقل شده است درحالیکه وزارت بهداشت این داروها را در گروه یک و مشمول ارز یارانه ای می داند. این داروها به عنوان داروهای گروه دو در نوبت ارز نیمایی در سامانه ثبت سفارش قرار می گیرد درحالیکه از نظر وزارت بهداشت باید ارز 4200 تومانی بگیرد و قیمت گذاری هم بر همان مبنا انجام می شود. با توجه به این عدم هماهنگی امکان ثبت سفارش وجود ندارد. هنوز هم رییس سازمان غذا و دارو با وزارت صمت در این باره مکاتبه نکرده که امکان ثبت سفارش فراهم شود.

اتاق تهران