سوت آغاز مجلس یازدهم روز گذشته با شروع جلسه افتتاحیه زده شد. حالا نمایندگان مجلس سوگند یاد کرده‌اند که پاسدار حقوق ملت خواهند بود اما اینکه تا چه میزان به رسم همیشه موضوعی است که پی بردن به آن چهار سال زمان می‌برد. برای ثبت این لحظه، از نخستین ساعات شروع روز، خبرنگاران وعکاسان گردهم جمع شده بودند، البته که بیماری کرونا و به اصطلاح آنچه که رعایت پروتکل‌های بهداشتی، عنوان می‌شود باعث شد تا تعداد این خبرنگاران از همیشه کمتر باشد.

جلسه افتتاحیه که شروع شد، سایه این ویروس را بیشتر از هر زمانی بر سر مجلس می‌شد دید زمانی که منتخبین و مدعوین دراین جلسه با فاصله از یکدیگر می‌نشستند و البته ماسک و دستکش حاضرین نیز از نکات قابل توجه بود.

طبق عرف در نخستین جلسه مجلس، هیئت مدیره سنی تشکیل جلسه داد. تم خاص مجلس یازدهم را می‌شد از همین جا به خوبی حس کردآن هم زمانی که سیدرضا تقوی به عنوان رئیس سنی مجلس یازدهم گفت: «ما امان نامه کفر و شرک را امضا نمی‌کنیم» و در این لحظه نمایندگان ندای «الله اکبر» و مرگ بر آمریکا سر دادند.

این جو را می‌شد شاید با دورانی که نمایندگان حامی دولت از برجام دفاع می‌کردند به خوبی مقایسه کرد.

اگرچه رسم است که در ایام مجلس از بسیاری از مقامات لشکری و کشوری وهمینطور نمایندگان مذاهب و اقوام مختلف دعوت می‌شود اما اینبار اثری از آن‌ها نبود در حالی که گفته می‌شد این موضوع به واسطه کروناست اما بازهم می‌شد چهره‌های ویژه‌ای در این مجلس را به خوبی دید از جمله، صلاح زواوی سفیر فلسطین در تهران.

جای خالی دوصندلی

دراین میان اما با نگاهی به باقی مدعوین درمی‌یابیم به غیر از حسن روحانی رئیس جمهور، ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه، علی لاریجانی رئیس مجلس پیشین جمع خیلی از چهره‌های دیگر نیز

در این میان جمع است.

حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی، محمدحسین باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح کشور، محمدی گلپایگانی رئیس دفتر رهبری، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه، رحمانی فضلی وزیر کشور، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور، عبدالرحیم موسوی فرمانده ارتش، سید محمد علوی وزیر اطلاعات، محمود واعظی رئیس دفتر ریاست جمهوری، عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان، امیرعبداللهیان دستیار ویژه رئیس مجلس دهم در امور بین‌الملل، اسماعیلی سخنگوی قوه قضائیه، علی اکبر ناطق نوری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام،‌ و حتی غلامعلی حدادعادل،‌ سیدحسن خمینی، عادل آذر رئیس دیوان محاسبات و عبدالعلی علی‌عسکری رئیس سازمان صدا و سیما.

ولی بسیار متعجب خواهیم شد وقتی درمی‌یابیم که جای صندلی‌های

آیت الله آملی لاریجانی به عنوان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و آیت الله جنتی به عنوان دبیر شورای نگهبان خالی است. در حالی که برخی اعضای این دو نهاد در مجلس حضور دارند اما خبر از حضور این دو رئیس نیست. در نخستین جلسه مجلس 267 نفر از نمایندگان حضور داشتند، نمایندگانی که بعضا دیدن تصاویرشان در یک قاب از دید دوربین معانی خاصی داشت. دیده شدن تصاویر کسانی چون محمد باقر قالیباف و مصطفی میر سلیم، ازجمله این قاب‌های تصویر است.کسانی که به دلایل مختلفی از حاشیه آفرین‌های مجلس یازدهم به شمار می‌آیند و البته تا چندروز پیش ازاین از رقبای انتخاباتی هم برای تصدی ریاست مجلس. سابقه طعنه کنایه زدن به یکدیگر را هم که طی هفته‌های اخیرداشته‌اند. حتی در نامه نوشتن علیه روحانی نیز با یکدیگر رقابت کردند. البته چه بخواهیم چه نه در دوران انتخابات ریاست جمهوری 96 نیز رقیب هم محسوب می‌شدند.

اما حالا میرسلیم به واسطه گفتگوی اخیرش با بی‌بی سی، از همیشه پر حاشیه‌تر شده است، خیلی‌ها این گفتگوی او را به عنوان گاف بزرگ سیاسی وی یاد می‌کنند، تا جایی که او به واسطه این مصاحبه مورد شدیدترین حملات دوستان اصولگرای خود و البته رسانه هایشان قرار گرفته و همین موضوع جایگاه وی را نیز دچار تزلزل کرده است سرانجام هم به واسطه همین فشارهای مضاعف به خاطراین مصاحبه، مجبور به عذر خواهی شده ودراینباره توضیح داده است که:«این مصاحبه در شرایط مشغله زیاد کاری و بدون توجه به ماهیت تماس‌گیرنده انجام شده است. در هر حال از بی‌دقتی خود در اصل پاسخ دادن به بی‌بی‌سی که مواضع خصمانه آن برای ملت مشخص است، صرف نظر از محتوای آن، از محضر مردم شریف پوزش می‌طلبم.» اما ظاهر نه چندان خوشحال قالیباف و محاسن او محاسنی که کمتر از وی تا این اندازه دیده می‌شد نیز از جمله دیگر حاشیه‌های دیروز مجلس به شمار می‌آمد. شاید این جدیت درچهره، به خاطر امروز و انتخاب هیئت رئیسه است. قالیباف بعد از اتحادی که بخش قابل توجهی از اصولگرایان مجلس برای روی کار آمدن حاجی بابایی به عنوان رئیس مجلس به جای او کرده‌اند چندان خوشحال نیست و روزهای متفاوتی را با گذشته تجربه می‌کند. روزهایی که از آن خاطر جمعی از بابت رئیس شدن در چهره‌اش چیزی نمی‌بنید و از همین رو دیدن تصاویر نیمچه مضطرب تا قسمتی برافروخته او می‌تواند خبر از سر درونش باشد. اما از دیگر نمایش‌های به ثبت رسیده و البته عجیب دیروز مجلس که برای خیلی‌ها در تلویزیون غیر منتظره بود خواب عمیق محمد جواد ظریف درافتتاحیه مجلس یازدهم به شمار می‌آید که برای لحظاتی به طور اتفاقی دیده شد و البته همین موضوع کافی بود تا حضور وزیر خارجه ایران بدین نحو در شبکه‌های اجتماعی به سخره گرفته شود.

*همهمه معنادار

اما اینها تنها حاشیه‌هایی نبود که روز گذشته خیلی‌ها را شگفت‌زده کرد. شاید بشود گفت رفتار منتخبین مجلس یازدهم، در این جلسه که تازه جلسه افتتاحی است و برای شروع کار هم که شده باید خود را متفاوت‌تر از سایر ادوار مجلس نمایش دهند، ناامید‌کننده بود.

رفتار نمایندگان و ایجاد همهمه آن‌ها درست از زمانی که رئیس جمهور حسن روحانی شروع به سخنرانی کرد از دید برخی به این معنا تلقی می‌شد که ظاهرا عده‌ای اصلا ازاین که امروز او در این افتتاحیه حضور دارد خرسند نیستند و با این کار به نوعی برای وی خط و نشان می‌کشند. از سویی خیلی خوب معلوم بود که لابی‌ها و رایزنی‌ها برای ریاست مجلس و دیگر کرسی‌های هیئت رئیسه در مراسم افتتاحیه هم دنبال می‌شود. علی نیکزاد که از

رقابت بر سر کرسی ریاست کناره گیری کرده و از کاندیداهای نایب رئیسی است روز شلوغی داشت و نمایندگان زیادی به او رجوع می‌کردند.

خیلی‌ها این اظهارات سیدرضا تقوی رئیس سنی این مجلس در مراسم افتتاحیه هم که بیان کرد:« ما به دنبال حاشیه‌سازی نمی‌رویم و به حاشیه‌سازان متذکر می‌شویم تلاش نکنند ما را به حاشیه ببرند. ما وکیل‌الدوله نیستیم، معاندالدوله هم نیستیم.» را نیز نشانی از همین خط و نشان‌ها و کنایه‌ها می‌دانستند.

حسن روحانی اما در سخنرانی‌اش بنای خط و نشان کشیدن نداشت، او روز گذشته به وضوح می‌خواست به سمت مجلسیان دست دوستی دراز کند و گفت: دولت دست خود را به سمت مجلس یازدهم دراز می‌کند. ما از مجلس اخوت را می‌خواهیم همانطور که همه ما از رهبری ابوت را می‌خواهیم و مطمئن هستیم با همکاری همدیگر در این سال بسیار سخت به مردم امید بیشتر می‌دهیم و یاس بیشتر را برای دشمنان نظام و دشمنان ملت بزرگ ایران و پیشرفت و توسعه کشور را ادامه خواهیم داد. وی همچنین بیان داشت: مبنای ما برای همکاری‌ها چارچوب قانون اساسی است و ما تک تک نمایندگان مجلس را از دیدگاه قانون اساسی در برابر کل ملت ایران مسئول می‌دانیم. آنچنان که قانون اساسی این را می‌گوید. همه فکرها برای منافع ملی، امنیت ملی، مصالح ملی و هویت ملی باشد و مصالح عمومی را بر مصالح حزبی، جناحی و حوزه‌های انتخابیه ترجیح بدهیم.

وی افزود: اولین رکن دموکراسی در تاریخ ایران در ۱۱۴ سال پیش با مجلس شورای ملی آن زمان شکل گرفت و این نهاد از مرحوم آخوند خراسانی تا محقق نائینی تا امام راحل نهادی مشروع و قانونی بوده است. در مجلس شورای اسلامی از آغاز بزرگانی بر این صندلی‌ها نشستند و ادای وظیفه کردند؛ از شهید آیت الله مدرس گرفته تا مقام معظم رهبری و مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی و شهدایی نظیر باهنر و چمران؛ آنها در مجلس اول به وظیفه مهم قانون‌گذاری نشستند.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه «دوران نمایندگی مجلس مانند دوره دولت ۴ ساله و کوتاه است» تاکید کرد: با همکاری دولت و مجلس می‌توانیم یادگاری دائم و ماندگاری برای دهه‌ها و حتی قرن‌ها برای مردم باقی بگذاریم و آن یادگار بزرگ قانون متقن، صحیح، کارآمد و مفید برای جامعه است.روحانی خاطرنشان کرد: مجلس‌ها و دولت‌ها آمدند و رفتند اما می‌بینیم قانون مدنی کشور برای دهه‌ها در بیش از یک قرن به عنوان محکم‌ترین قانون هنوز هم جای افتخار برای ایران و قانونگذاری ایران است. دولت و مجلس در همه زمینه‌ها می‌توانند با هم همکاری کنند، اما بهترین همکاری لایحه خوب از سوی دولت و تصویب آن از سوی مجلس است.

وی با تاکید بر اینکه امیدوارم در یک سال باقی مانده دولت دوازدهم و آغازین سال مجلس یازدهم بتوانیم با یکدیگر همکاری داشته باشیم، افزود: مبنای ما برای همکاری چارچوب قانون اساسی است و ما تک تک نمایندگان مجلس را از دیدگاه قانون اساسی در برابر همه مردم ایران مسئول می‌دانیم. همه فکر‌ها باید برای منافع، مصالح و امنیت ملی و مسائل ملی را بر مسائل حوزه‌های انتخابیه و جناح‌ها ترجیح دهیم؛ چرا که مجلس شورای اسلامی خانه ملت است و از آن مردم ایران است. ولی شاید روحانی به خاطر همهمه‌ای که از سوی منتخبین مجلس به او شده بود، حسابی دلخور به نظر می‌آمد که صحن مجلس را بلافاصله بعد از سخنرانی‌اش ترک کرد این در حالی بود که رئیس سنی مجلس از وی درخواست داشت اجازه دهد مراسم تحلیف نمایندگان انجام شود و سپس مجلس را ترک کند که روحانی به این مسئله توجهی نکرد و از مجلس خارج شد.

آن اینستاگرام بازی

به اندازه همین خروج زود هنگام رئیس جمهور و البته بی‌اعتنایی منتخبین به اظهارات او و شاید به همان اندازه خواب ظریف و غیبت جنتی و آملی لاریجانی، تماشای یک لایو اینستاگرامی توسط علی‌اصغر عنابستانی، منتخب مردم سبزوار در مراسم افتتاحیه مجلس یازدهم نیز برای خبرنگاران و عکاسان دراین نشست عجیب و جالب بود. در حالیکه در مجلس دهم بازی با گوشی موبایل توسط یکی از نمایندگان مجلس با هجمه‌های زیادی مواجه شده بود و بهانه‌ای برای تخریب پارلمان دهم، حال اینکه دراین مجلس نیز معلوم شد نمایندگان قرار نیست طرحی نو دراندازند و آنچنان که مدعی هستند، همه چیز را از نو و زیبا بیافرینند.

تنهایی اصلاح‌طلبان

اما آنچه که درمجلس یازدهم بیش از هر چیز دیگری هویدا بود تنهایی اصلاح‌طلبان مجلس به شمار می‌رفت، در حالیکه منتخبین اصولگرای مجلس یا به خوش و بش با یکدیگر مشغول بودند و یا سر مست از پیروزی برای امروز که روز انتخابات هیئت رئیسه است لابی تشکیل میدادند و بحث می‌کردند که چه کسی را باید رئیس مجلس کنیم و چه کسی را هئیت رئیسه و بساط لابی‌ها و رایزنی‌ها حسابی به راه بود و چه بسا دراین بین برخی چهره‌ها بی‌توجه به عصر کرونا برای خوش و بش و راضی کردن سایر نمایندگان به آنچه که می‌خواهند، با دیگران دست می‌دادند و آن‌ها را در آغوش هم می‌گرفتند تک و توک نمایندگان اصلاح‌طلب در گوشه‌ای آرام و بی‌صدا نشسته بودند.

درست مثل مسعود پزشکیان از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب مجلس یازدهم و نایب رئیس مجلس پیشین که با فاصله معناداری از دیگر نمایندگان در صندلی‌اش نشسته بود یا تاجگردون دیگر چهره شاخص اصلاح‌طلب که ردیف آخر مجلس را برای استقرار برگزیده بود. بعد از پایان گزارش معاون اجرایی مجلس شورای اسلامی، نطق رئیس سنی مجلس شورای اسلامی، قرائت پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت آغاز به کار یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، گزارش انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی توسط وزیر کشور، سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی رئیس جمهورحالا نوبت به مراسم تحلیف رسیده بود اینکه منتخبان مجلس یازدهم دوره مجلس شورای اسلامی به پا خیزند تا به صورت هماهنگ متن سوگند نمایندگی را طبق اصل ۶۷ قانون اساسی در صحن پارلمان قرائت کنندو به «حفظ حقوق ملت» قسم بخورند در ادامه نمایندگان به حکم قرعه به طور مساوی به ۱۵ شعبه

تقسیم شدند.

مراسم افتتاحیه که تمام شد، آن‌ها به مزار شهدای گمنام مجلس رفتند تا خود را برای امروز که روز سرنوشت‌سازی است آماده کنند. امروز بیشتر ازهمیشه وزن مجلس یازدهم مشخص

خواهد شد.

آنچه مجلس یازدهم باید بداند

عوض حیدرپور - مجلس یازدهم روز گذشته به طور رسمی آغاز به کارکرد، در مورد اینکه این پارلمان به کدام سمت و سو خواهد رفت اظهارات متعددی شده است و نظریات گوناگونی وجود دارد برخی به دلیل یکدست بودن این مجلس و اصولگرا بودنش به آن امید چندانی ندارند و بعضی هم می‌گویند که اتفاقا به دلیل این یکدست بودن و نزدیکی به بدنه قدرت می‌توان توقع کارهای بیشتر و شجاعانه‌تری هم از مجلس داشت. جدای ازاین تفاسیر از لحاظ تئوریک باید بگوییم امروز بخش عمده‌ای از کسانی که در مجلس یازدهم هستند یا پیشتر نماینده بوده‌اند که به سازو کار مجلس آگاهی دارند و یا اینکه در دولت‌های گذشته پست‌های مدیریتی ارشد و بزرگی داشتند و تجربه کار اجرایی قوی دارند. این بدان معناست که این مجلس به خودی خود به هیچ عنوان از اعضای نا آگاهی نسبت به امور کشور برخوردارنیست و کارامدی یک مجلس هم ربطی به اصلاح‌طلبی و اصولگرایی ندارد یعنی در هرصورت مجلس یازدهم از پتانسیل خوبی برخوردار است، به شرط آنکه اعضای آن، آنچه که مورد نیازمردم و کشور است را در نظر بگیرند و از سویی قدم در راه هماهنگی با فضاهای

بین‌المللی در سیاست خارجه و داخلی در سیاست‌های داخلی بگذارند.

از سویی دیگر شرط موفقیت این مجلس این است که رودربایستی را کنار بگذارد و به دنبال زدن حرف حق باشد حتی اگر این حرف حق بر خلاف خواست کسانی باشد که به عنوان پشتیبانان سیاسی و جناحی آنان محسوب می‌شود.

نکته دیگری که این مجلس باید در نظر بگیرد اینکه اصولگرایان که داعیه خدمت دارند نباید روحانی را از خود ندانند هرچند پشتوانه رای حسن روحانی از اصلاح‌طلبان بود و بعضا اظهاراتی مطرح می‌کرد که بیشتر گرایش‌هایی با همین تم اصلاح‌طلبی داشت اما او همیشه سیاستمدارانه تلاش می‌کرد تا هردوطرف اصلاح‌طلب و اصولگرا را به سمت خود جلب کند. بنابراین اینکه امروز عده‌ای از مجلسیان تصور کنند که همراهی کردن با او اشتباه است نگاه بسیار غلطی است و مطمئنا نمی‌تواند نگاه سازنده‌ای محسوب شود.

آفتاب یزد