خبری از بودجه و اعتبارات ویژه برای کلان شهر مذهبی کشور نیست

امسال در دهه آخر ماه صفر 4 میلیون و 800 هزار نفر از مردم استان های مختلف کشور به مشهد آمدند

حضور جمعیت حدود پنج میلیونی زائران در مشهد مقدس در دهه آخر صفر، بار دیگر نشان داد که مشهد نه فقط یک کلان شهر، یک مرکز استان و  یک شهر زیارتی است بلکه به راستی پایتخت معنوی و کلان شهر مذهبی جهان است که چندین بار در طول سال میزبان جمعیت میلیونی زائران می شود، هرچند که این هویت هیچ گاه برای مسئولان برنامه ریز در دولت و مجلس ملاک عمل قرار نگرفته است. به گزارش خراسان رضوی، مشهد الرضا پایتخت معنوی ایران و جهان اسلام، سالانه میزبان بیش از 30 میلیون زائر است. استانی که 8 درصد جمعیت کشور را دارد و نصف این جمعیت در همین شهر و جوار حریم رضوی سکنا گزیده‌اند، استانی که 7.3 وسعت کشور را دارد اما سهم آن از بودجه کشور تنها 5درصد است، مشهد الرضایی که چندین سال بعد از کش‌وقوس های فراوان، بالاخره چندمیلیارد تومانی به‌عنوان ردیف بودجه زیارت برای آن در نظر گرفته ‌شد اما هیچ‌وقت به طور کامل محقق نشد و فقط اعتباراتی تکه پاره به مشهد رسید، پایتخت معنوی و فرهنگی جهان اسلام، این شهر بین‌المللی با آوازه و شهرت جهانی‌، بیش از یک‌سوم جمعیت سه میلیونی‌اش حاشیه‌نشین هستند اما هیچ‌وقت بودجه حاشیه این شهر آن‌طور که باید محقق نشده است. در این شهر کشف رودی جاری است که استاندار هم آن را فاجعه انسانی می‌داند اما از اعتبار 160 میلیاردی آن که در دور اول سفر رئیس‌جمهور تخصیص یافت، فقط 14 میلیارد محقق شده است. مشهد الرضایی که تنها در دهه آخر صفر پذیرای بیش از پنج میلیون زائر شد و این ازدحام ترافیک مسیرهای منتهی به مشهد را سنگین کرد اما با وجود این سال هاست برای تکمیل پروژه‌هایی مانند آزادراه حرم تا حرم، آزادراه مشهد-چناران-قوچان و پروژه برقی سازی خط آهن مشهد-تهران یا راه‌آهن مشهد-گرگان که برای خدمات‌دهی به همین زائران و محبان اهل‌بیت(ع) در نظر گرفته‌شده عزم جدی وجود ندارد و این پروژه ها یا به سرانجام نرسیده‌اند یا پیشرفت لاک‌پشتی دارند.

وزیر بهداشت : از دیدن شرایط حاشیه شهر مشهد خجالت کشیدم

کافی است به اظهارات اخیر وزیر بهداشت توجه کنیم که گفت، «زمانی که در سازمان برنامه‌وبودجه خدمت می کردم به حاشیه شهر مشهد سری زدم، از دیدن شرایط این بخش از شهر خجالت کشیدم و رو به مرقد مطهر امام رضا(ع) اظهار شرمساری کردم که ما چطور سال‌هاست این مشکلات را ندیده‌ایم و چرا این جمعیت یک‌میلیون و 300 هزارنفری چند دهه است موردتوجه ویژه قرار نگرفته‌اند... ما باید ارائه خدمت به خراسان را با جمعیت خروجی و ورودی آن بسنجیم و درخواست بنده این است که مسئولان نقشه راهی تنظیم و بالاترین جمعیت و چگونگی تأمین بودجه را به ما اعلام کنند که این موارد را برای سال آینده در بودجه در نظر بگیریم».

نباید مشهد را هم‌سطح دیگر شهرها در نظر گرفت

فصل بودجه‌ریزی دولت است و جلسات و نشست‌های تخصصی اهل‌فن برای بودجه‌ریزی سال 1399 در تهران و ساختمان سازمان برنامه‌وبودجه آغازشده است. رئیس مجمع نمایندگان در خصوص اجرای عدالت بودجه‌ای و احقاق حق بودجه مشهد الرضا به خراسان رضوی می‌گوید: با توجه به مأموریت‌های ویژه‌ای که برای مشهد الرضا در نظر گرفته‌شده است نباید مشهد را هم‌سطح دیگر شهرها و استان‌ها در نظر گرفت. خواسته مجمع نمایندگان استان از مجلس، رئیس‌جمهور و مسئولان کشور این است که این شهر را به‌صورت ویژه در نظر بگیرند.

شهری با مأموریت‌های ویژه اما جایگاه غیرواقعی

حجت الاسلام و المسلمین «نصرا... پژمان فر» می‌افزاید: ما انتظار داریم که جایگاه واقعی مشهد در نظام بودجه‌ریزی مدنظر قرار بگیرد، زیرا مأموریت‌های ویژه‌ای که به دلیل حضور مضجع شریف علی بن موسی‌الرضا(ع) و پذیرایی از زائران میلیونی این امام همام وجود دارد، اگرچه باعث افتخار مجاوران مشهد الرضا(ع) است اما  مشکلات عدیده‌ای در حوزه‌های عمرانی، حمل‌ونقل و اجتماعی مشهد به وجود آورده  است.نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: تلاش مجمع نمایندگان مجلس این است که واقعیت‌های موجود شهر مشهد را برای مسئولان و تصمیم گیران نظام بازگو کنند تا عدالت بودجه‌ای برای این شهر در بودجه‌های سالانه حداقل عملیاتی شود. به‌طور مثال هرساله برخلاف واقعیت‌های موجود، سهم درآمدهای مالیاتی مشهد افزایش پیدا می‌کند و ما شاهد آن هستیم به رغم تمام فشارهایی مالیاتی که بر بخش‌های مولد اقتصادی استان و مشهد تحمیل می‌شود بازهم درآمدهای مالیاتی در نظر گرفته‌شده برای استان و مشهد محقق نمی‌شود.

حضور  میلیونی زائران در مشهد بدون اعتبار خاص

وی ادامه می‌دهد: مأموریت‌های ویژه و حضور زائران در مشهد مقدس نیازمند اعتبارات و نگاه ویژه به این شهر است. از سوی دیگر در حوزه‌های اجتماعی ما شاهد بروز مشکلات عدیده‌ای مانند حاشیه‌نشینی و اعتیاد و دیگر معضلات اجتماعی در مشهد هستیم که بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش عمده این معضلات و حاشیه‌نشینی‌ها و مشکلات زیست‌محیطی ناشی از مهاجرت و حضور هم‌وطنان عزیزمان از دیگر شهرها و مناطق فقیر به حاشیه شهر مشهد است. علاوه بر این، حضور سالانه بیش از 30 میلیون زائر در مشهد مقدس نیازمند تخصیص اعتبار ویژه در قالب بودجه زیارت است؛ بودجه‌ای که در چندسال اخیر تنها جایگاه تشریفاتی در ردیف‌های بودجه دارد و محقق نمی‌شود.

شهر زیارتی مشهد مقدس باید بودجه زیارتی خاص داشته باشد

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان نیز معتقد است، با توجه به مأموریت و جایگاه ویژه شهر مشهد به‌عنوان یک شهر زیارتی، باید ردیف خاصی برای تأمین نیاز و جبران کاستی‌های به وجود آمده در این شهر به‌واسطه حضور زائران در بودجه ایجاد شود. «رضا جمشیدی» می‌گوید: با توجه به این که در مناسبت‌های ویژه و ایام خاص جمعیت حاضر در شهر مشهد ممکن است به چند میلیون نفر افزایش پیدا کند، مسلماً حضور چنین جمعیتی باعث استهلاک و فشار آوردن بر حوزه‌های خدماتی و عمرانی شهر می‌شود. بنابراین لازم است برای جبران این هزینه‌ها بودجه‌ای خاص به مشهد به‌عنوان شهر مذهبی اختصاص پیدا کند، زیرا جمعیت بیش از 30 میلیون زائر و گردشگری که به مشهد مشرف می شوند در طول سال توزیع نمی شوند بلکه در مناسبت های خاص شاهد حضور میلیونی زائران و گردشگران در مشهد مقدس هستیم.

حدقل 400 میلیارد تومان به عنوان بودجه زیارت مشهد باید تخصیص یابد

دبیر شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان می‌افزاید: سال‌های 89 و 90 در قالب ردیف بودجه زیارت حدود 90 میلیارد تومان بودجه ویژه برای شهر مشهد در نظر گرفته‌شده بود ولی طی سال‌های اخیر ما شاهد آن هستیم که اعتبارات بودجه زیارت یا حذف‌شده یا اگر اعتباری برای آن در نظر گرفته‌شده بسیار ناچیز بوده و حتی تخصیص هم پیدا نکرده است. بنابراین ما نیاز داریم که حداقل برای ارائه کارکرد ردیف بودجه سال 90 که 90 میلیارد تومان بوده است، حداقل 400 میلیارد تومان به‌عنوان خاص بودجه زیارت شهر مقدس مشهد در قانون بودجه در نظر گرفته شود و تخصیص پیدا کند.

در استان خراسان رضوی تنها برای 1.8 درصد بودجه کشور تصمیم گیری می شود

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان می‌گوید: علاوه بر این، معمولاً برای بیش از 70 درصد بودجه در سطح ملی توسط وزارتخانه‌ها برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری می‌شود، درحالی‌که از 30 درصد بقیه بودجه که در اختیار استان‌ها قرار می‌گیرد، تنها 6 درصد سهم استان خراسان رضوی است و اگر این سهم را در کل بودجه در نظر بگیریم حدود 1.8 درصد است، یعنی ما تنها برای 1.8 بودجه کشور در استان خراسان رضوی تصمیم‌گیری می‌کنیم. از سویی اعتبارات ملی در اختیار وزارتخانه‌هاست و وزارتخانه‌ها از شاخص‌هایی که ما در استان نحوه تخصیص اعتبارها را انجام می‌دهیم، تبعیت نمی‌کنند و بیشتر بر اساس پروژه‌ها اعتبارات را در نظر می‌گیرند و با سازمان برنامه‌وبودجه به توافق می‌رسند. به عنوان مثال ممکن است در استان خراسان رضوی شاخص مدنظر برای ارتقای بهداشت باشد اما در وزارتخانه‌ها بیشتر پروژه‌های عمرانی مدنظر باشد.

جمعیت شناور 6 میلیونی اعتبار ویژه می‌خواهد

فرماندار مشهد مقدس نیز معتقد است، مشهد به‌عنوان یک کلان‌شهر بین‌المللی جایگاه ویژه ای برای مسلمانان جهان دارد. «سید محمدرضا هاشمی» می‌گوید: با توجه به این که سالانه میلیون‌ها زائر به مشهد مقدس مشرف می‌شوند و جمعیت شناور مشهد به‌طور متوسط حدود شش میلیون نفر است، انتظار داریم به این شهر در سطحی ملی و حتی فراملی نگاه شود. وی می‌افزاید: وجود چنین جمعیتی که به‌صورت روزانه از تمام امکانات و خدمات شهری مشهد استفاده می‌کنند، باعث ایجاد فشارهای زیادی به حوزه‌ زیرساختی و حمل‌ونقلی این شهر می شود به همین دلیل باید به منظور فراهم کردن نیازمندی‌های جمعیت شناور و زائران مشهد الرضا اعتبارات ویژه ای برای بودجه مشهد تخصیص یابد.

سهم بودجه استانی در قانون بودجه افزایش یابد

فرماندار مشهد معتقد است، باید سهم اعتبارات استانی در قانون بودجه افزایش پیدا کند.وی بیان می‌کند: تنها 15 درصد اعتبارات بودجه سالانه در اختیار استان به‌طور مثال شهر مشهد است و 85 درصد دیگر اعتبارات در سطح ملی توزیع وبرای آن  تصمیم‌گیری می‌شود. انتظار و پیگیری‌های فرمانداری مشهد و استاندار ی، افزایش اختیارات و سهم بودجه‌ای استان است تا بتوانیم در داخل استان و شورای برنامه‌ریزی شهر مشهد برای این اعتبارات برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کنیم.

آمار نهایی زائران دهه آخر صفر در مشهد اعلام شد

معاون امور زائران استانداری خراسان رضوی گفت: چهار میلیون و 831 هزار زائر به‌صورت سواره و پیاده در دهه آخر صفر به مشهد مقدس واردشده‌اند که نسبت به سال گذشته 2.8 درصد افزایش داشته است. محمدصادق براتی به خراسان رضوی در خصوص آخرین آمار تعداد زائران واردشده به استان برای انجام مراسم دهه آخر صفر گفت: از مجموعه چهار میلیون و 831 هزار نفر، 505 هزار زائر به‌صورت پیاده وارد مشهد مقدس شده‌اند که نسبت به سال گذشته 16 درصد افزایش داشته است. وی افزود: در طول دهه آخر صفر بیش از 503 هزار زائر غیر ایرانی به بارگاه ملکوتی امام هشتم(ع) مشرف شده اند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش 50 درصدی داشته است. معاون استاندار بابیان این که امسال حدود 831 ایستگاه صلواتی خدمت به زائر در استان دایر شده است، افزود: 283 ایستگاه در مشهد و بقیه در راه‌های مواصلاتی و دیگر شهرستان‌ها مستقر بودند. براتی اظهار کرد: بیش از سه میلیون 356 هزار زائر با وسیله نقلیه شخصی، 561 هزار نفر با وسیله نقلیه عمومی، 153 هزار نفر از طریق فرودگاه و 252 هزار نفر از طریق راه‌آهن وارد مشهد مقدس  شده‌اند. تاکنون

( دیروز) بیش از چهار میلیون و 38 هزار زائر از مشهد مقدس خارج‌شده‌اند.

منبع: خراسان