روز دوشنبه سعید رسولی، معاون وزیر راه و شهرسازی، از افزایش متوسط ۲۲ درصدی قیمت بلیت قطار از روز یکشنبه هفته آینده خبر داد تا در کمتر از یک سال قیمت این وسیله حمل و نقلی ٣٢ درصد افزایش یافته باشد. پیش از این قیمت بلیت قطار در اول تیرماه سال گذشته، ١٠ درصد افزایش یافته بود. اکنون ١٢ درصد از ١٠ هزار کیلومتر خطوط ریلی کشور در خراسان رضوی قرار دارد و این استان میزبان ۵٠ درصد از قطارهای مسافربری کشور در طول سال است و این قطارها سالانه ٣٣ درصد از مسافران ریلی کشور را جابه جا می کنند. پارسال ١۴ میلیون و ٢١٢ هزار و ۴٩٣ مسافر در مسیرهای ریلی منتهی به مشهد جا به جا شده بودند. مسیر مشهد به تهران نیمی از کل تعداد قطارهای مسافربری مسیر خراسان را به خود اختصاص داده است. در شرایطی بلیت قطار گران می شود که در یک سال اخیر قیمت بلیت هواپیما در مسیرهای مختلف بیش از ١٠٠ درصد افزایش یافته و همین مسئله باعث شده است به گفته مسئولان وزارت راه وشهرسازی میزان تقاضا برای استفاده از حمل و نقل ریلی در سال گذشته ٢٠ درصد افزایش یابد.

﷯ افزایش حوادث جاده ای
بررسی آمارها نشان می دهد هرزمان که بلیت قطار افزایش یافته، تقاضا برای جابه جایی از طریق حمل و نقل جاده ای نیز بیشتر شده است، مسئله ای که با توجه به نبود زیرساخت های مناسب جاده ای در کشور باعث می شود احتمال افزایش تصادف های جاده ای افزایش یابد. به عنوان مثال آذر سال گذشته ۵ ماه بعد از افزایش قیمت بلیت قطار، سید کمال الدین شهریاری، عضوکمیسیون عمران مجلس در گفت وگو با خانه ملت از افزایش بیش از ٣ درصدی آمار تصادف های جاده ای خبر داده و گفته بود که این مسئله به دلیل گرانی بلیت هواپیما و قطار رخ داده است. همین دغدغه باعث شد تا روز گذشته حسن خسته بند، عضو کمیسیون عمران مجلس، از گرانی بلیت قطار انتقاد کند و بگوید که وزارت راه و شهرسازی باید برای جبران بخشی از مشکلات اعتباری، قیمت بلیت را به میزان معقول افزایش دهد. وی با بیان اینکه نباید هرزمان مشکل یا کمبود بودجه‌ای هست، به مردم فشار آورد، اظهار می‌کند: معتقدم این افزایش قیمت‌ها در زمان پیک سفرها کار درستی نیست و در نهایت هم اتفاق خوبی در این بخش‌ها نمی‌افتد، چراکه از توان متقاضیان کاسته می‌شود. وی پیشنهاد داده است که افزایش قیمت حمل و نقل ریلی باید به صورت پلکانی و تدریجی صورت گیرد.

﷯ خروج سفر از سبد خانوار
دبیر انجمن صنفی خدمات هوایی سفر خراسان رضوی با بیان اینکه بیشتر استفاده‌کنندگان از خطوط حمل‌و‌نقل ریلی اقشاری با ‌درآمد کم هستند، به شهرآرا می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود با افزایش قیمت‌ها از میزان سفرهای داخلی کاسته شود، مسئله‌ای که سبب تشدید رکود بخش گردشگری می‌شود. مجید فرقانی درباره دلایل گرانی قیمت بلیت قطار می‌گوید: شرکت‌های حمل‌و‌نقل ریلی، افزایش نرخ ارز و گرانی تأمین قطعات را دلیل افزایش قیمت‌ها بیان کرده‌اند. آن‌ها معتقدند که با توجه به تحریم‌ها، نوسازی ناوگان حمل‌و‌ نقل ریلی برای آن سخت شده است و همین مسئله آن‌ها را مجبور به تعمیر ناوگان‌های قدیمی می‌کند که البته هزینه زیادی دارد. وی می‌افزاید: با‌این‌حال باید در نظر داشت که اکنون تمام خطوط حمل‌و‌نقل ریلی ایران اقتصادی نیست و فقط برخی از خطوط این ویژگی را دارند. از‌این‌رو بخشی از هزینه‌‌های خطوط حمل‌و‌نقل ریلی به دلیل وجود خطوط غیراقتصادی است. وی ادامه می‌دهد: البته این مسئله درباره خطوط هوایی نیز مصداق دارد. براین اساس شرکت‌ها سعی می‌کنند در طول سال با استفاده از درآمدهای خطوط اقتصادی، هزینه‌های خطوط غیراقتصادی را تأمین کنند؛ ا‌زاین‌رو در‌صورتی‌که بتوانیم راهکارهای مناسب برای استفاده از ظرفیت‌های راه‌آهن پیدا ‌کنیم این مسئله باعث می‌شود هزینه‌های خطوط غیراقتصادی کمتر شود و از این طریق شرکت‌های حمل‌و‌نقل ریلی کمتر دچار زیان شوند. وی تأکید می‌کند: قطار به‌ دلیل ایمنی، همچنان طرفداران خود را دارد اما گرانی بلیت، تبدیل به مانعی برای افزایش استفاده‌کنندگان از آن می‌شود.

﷯ گرانی حمل و نقل
هم زمان با افزایش قیمت بلیت حمل و نقل ریلی زمزمه های افزایش قیمت بلیت حمل و نقل جاده ای به ویژه در بخش اتوبوس رانی به گوش می رسد. همچنین شنیده ها حاکی از آن است که برخی از شرکت های هواپیمایی درخواست افزایش قیمت بلیت هواپیما داده اند. به نظر می رسد این روزها ناوگان حمل و نقل عمومی به عنوان مهم ترین حوزه اقتصادی کشور درگیر توافقات مختلفی برای افزایش قیمت بلیت هاست، این در حالی است که اگر دولت قصد داشته باشد این بخش را توسعه دهد و میزان استفاده مردم از این حوزه را بیشتر کند، باید راهکار های دیگری را جایگزین گران کردن بلیت ها کند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند بهره‌وری حلقه مفقوده بخش ریلی است. اکنون نزدیک به ۷۰ درصد حمل‌‌‌و‌نقل ریلی کشور تنها در ۱۰ درصد از شبکه ریلی انجام می‌شود. همین مسئله باعث شده است بخش زیادی از خطوط حمل‌و‌نقل ریلی کشور بدون استفاده مانده و این بخش زیان انباشته ۵۶٠٠ میلیارد تومانی داشته باشد. 

شهرآرا