با وجود تمام فشارهایی که افکار عمومی طی چند ماه گذشته برای برخی سیاستهای صداوسیما مانند نفوذ «ستاره مربعها» به تمام شبکهها و حذف برنامه نود به این سازمان وارد کرد، مسئولان این سازمان واکنشی به ماجرا نداشتند تا اینکه بالاخره آنچه آنها را وادار به واکنش کرد، فتوای صریح مراجع تقلید و اشاره مقام معظم رهبری به قمار و حرامبودن مسابقات اپلیکیشنیصداوسیما بود. اتفاقی که بالاخره باعث شد این خبر را بشنویم: «برنامه برنده باش فعلاً از کنداکتور شبکه سوم خارج شد.» بعد از آن هم خبر رسید که برنامه مشابه آن یعنی پنج ستاره از کنداکتور شبکه پنج حذف شده اما این پایان ماجرا نبود و واکنشها به این تصمیم در شبکههای اجتماعی هنوز هم ادامه دارد تا جایی که علی فروغی، مدیر جوان و پرحاشیه شبکه سه، مجبور شد توضیح کوتاهی در مورد سرنوشت برنده باش ارائه کند.
او از تغییر اسپانسر برنامه برنده باش خبر داد و گفت: «با توجه به رهنمود اخیر رهبر معظم انقلاب و به تبع آن دستور رئیس سازمان صداوسیما در سازماندهی اسپانسرها و تعامل با معاون محترم سیما، تصمیم بر این شد تا سازوکار اسپانسری که پشتیبانی مالی برنامه برنده باش را انجام میدهد، اصلاح و ظرفیتهای جدیدی به این برنامه اضافه شود. در همین راستا با این تغییرات پیشبرنده از این پس مردم نقشآفرینی بیشتری در برنامه برنده باشخواهند داشت.»
او در ادامه حرفهایی زد که راه را برای پیشبینی درباره تغییرات احتمالی باز کرد، فروغی گفت: «همان طور که مرجع بزرگوار در جلسه درس خارج فقه فرمودند، اگر محل تأمین جوایز مسابقه از محل وجه دریافتی از شرکتکنندگان مسابقه تفکیک شده باشد، مشکل شرعی ندارد. در همین راستا با توجه به سابقه دیرینه سازمان در اینگونه برنامهها و بررسیهای شرعی لازم، از همان ابتدا پیشبینی شده بود که محل تأمین جوایز از برآورد مصوب در شبکه باشد و نه وجه احتمالی دریافتی از شرکتکنندگان. لذا مفروض استفتا مصداق این برنامه نیست.»
رئیس سازمان صداوسیما هم در دستوری به اداره کل بازرگانی سازمان صداوسیما خواستار تجدید نظر در ظهور و بروز رسانهای اسپانسرهایی شد که مانع ترویج فرهنگ کار و تلاش هستند او در این نامه نوشت: «با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) در مورد فرهنگ کار به مناسبت روز کارگر، نسبت به بروز و ظهور رسانهای اسپانسرهایی که مانع این فضیلت هستند، تجدید نظر کنید.»
فشار هواداران فردوسیپور؟
شاید بتوان گفت تشکیل دو قطبی برنده باش - نود درست از زمانی کلید خورد که ماجرای افشای دستکاری آرای مردم به نفع برنامه برده باش در جشنواره سالانه صداوسیما افشا شد و بعد از آن هم خیلیها مدیر شبکه سه را به جانبداری از برنده باش در مقابل نود متهم کردند. همین دو قطبی هم باعث شد که بسیاری از کسانی که از تعطیلی نود و عادل فردوسیپور شاکی بودند، طی روزهای گذشته در شبکههای اجتماعی و رسانههای مختلف فشار زیادی بر مسئولان صداوسیما وارد کنند؛ تا جایی که بعضیها جو شکلگرفته علیه برنامههای شبه بختآزمایی و گرفتن استفتا از مراجع تقلید را کار همین افراد بدانند.
داغشدن دستکاری
اگر چه بین ماجرایی که تازه گریبان برنامههای مشکوک به قماربودن را گرفته و دستکاری آرای مردم در جشنواره صداوسیما ارتباطی وجود ندارد اما دو قطبی برنده باش - نود باعث شده که آن ماجرا هم از زیر خاکستر بیرون بیاید. وزیر ارتباطات که به نظر نمیرسد خیلی هم از این اتفاق ناراضی باشد، دیروز در توییتی خبر داد که بررسیهای جدید نشان داده که عامل دستکاری در آرای مردم یکی از اعضای اسپانسری برنامه برنده باش بوده است.
مجلس وارد میشود
اگر چه به نظر میآید صداوسیما در مورد برنامههایی که گمان بختآزمایی در مورد آنها میرود، عقب نشسته و پخش آنها را تا زمان اصلاح فرآیندها متوقف کرده است اما گویا شورای نظارت بر صداوسیما در مجلس به این مقدار راضی نیست. غلامرضا کاتب، نماینده مردم گرمسار در مجلس از ورود اعضای این شورا به ماجرا خبر داد و گفت: «هرکس اطلاعاتی دارد که میتواند به ما در ارزیابی و نظارت کمک کند، برای ما بفرستد.»
او در پاسخ به این سوال خبرآنلاین که آیا گزارشی از صداوسیما درباره میزان درآمدزایی سامانههای «ستاره مربع» اخذ شده است، گفت: «این یک پیشنهاد است که این موضوع بررسی و شفافسازی شود، البته دیوان محاسبات حسابرسی دارد.»
احسان قاضیزاده هاشمی، یکی دیگر از نمایندههای ناظر مجلس در شورای نظارت بر صداوسیما هم طفرهرفتن مسئولان صداوسیما از پاسخگویی را دلیل طولانیشدن روند رسیدگی به این ماجرا اعلام کرده و گفته: «ما در ماههای گذشته در اینباره بارها تذکر جدی دادیم؛ آن هم نه یک بار که چندین و چند بار. ما قبل از عید از آقای مهدویمهر بهعنوان نماینده بازرگانی تلویزیون خواستیم به شورا بیاید و در جمع کارشناسان ما درباره این مقوله ستارهمربعهاتوضیح بدهد که چه خبر است. گفتند قبل از عید درگیر آگهیهای باکسهای نوروزی هستند و طفره رفتند. ما دو بحث دراینباره داشتیم. اول درباره نوع جذب این پولهای مشارکتی از مردم که همین انتقادهای مربوط به بختآزماییشدن را به همراه داشته و بخش دیگر اینکه اساساً این درآمدها چقدر است و چرا وارد حسابهای خزانه نمیشود؟ دوستان هربار از پاسخگویی در این زمینه طفره میروند. خب استدلالشان این است که تأمین هزینههای رسانه ملی سخت است و مجبورند که به سمت کارهای مشارکتی پیش بروند. ما اما میگوئیم ایرادی برای مشارکت نیست ولی باید این درآمدها شفاف جذب و به حساب خزانه ریخته شود. بعد هم نوع دریافتش از مردم شبههناک نباشد، البته از چندماه قبل قول دادند که این شکل بازیهای ستارهمربعی را جمع میکنند و ما امید داشتیم تابهحال یک تصمیم مدیریتی قاطع گرفته شده باشد و این روند جمع شده باشد. اقداماتی شده اما باید هرچه سریعتر چنین شکلی از درآمدزایی به صفر برسد.»
مطالبه ادامه دارد
اینطور که معلوم است، عقبنشینی صداوسیما نه فقط نمایندههای مجلس بلکه افکار عمومی فعال در شبکههای اجتماعی را هم راضی نکرده است تا جایی که خیلیها میگویند به توقف فعالیت یکی دو برنامه راضی نیستند و تکلیف بقیه هم باید روشن شود. مثلاً یکی از کاربران توئیتر در توییتی که با استقبال زیاد مواجه شده، نوشت: «مسأله برنامههای شبه بختآزمایی فقط ناظر به یک شبکه و یک برنامه نیست! روبیکیو در خندوانه نسیم، هوش برتر نسیم، هشتگ یک، ستارهساز، گزارش ورزشی، ستارهمربعهای دورهمی، قرعهکشی فروشگاه رفاه، محسن، گلستان و… باید همه را تعطیل کرد!»
روزنامه شهروند