سعیده شفیعی - پژوهشگر اقتصادی
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مهمترین سیاستگذار و مجری امور فرهنگی کشور است. نهادهایی مانند سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان حج و زیارت، خبرگزاری جمهوری اسلامی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، ستاد عالی کانونهای فرهنگی- هنری مساجد، حوزه هنری، هیأت امنای کتابخانههای عمومی کشور و پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات از مراکز تابعه این دستگاه هستند. بررسی ارقام پیشنهادی مربوط به این وزارتخانه نشان میدهد اعتبار پیشنهادی این بخش نسبت به رقم مصوب بودجه سال جاری افزایش ١١,٩درصدی دارد.
١- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمانها و دفاتری را زیر نظر خود دارد که دارای ردیف بودجهای جداگانه هستند. مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتالی، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان حج و زیارت، ستاد عالی کانونهای فرهنگی-هنری مساجد و پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات از این جملهاند. اعتبار مصوب این وزارتخانه همراه با نهادها و سازمانهای زیرمجموعه در سال جاری بالغ بر ٣١هزارو ٢٧٨ میلیارد ریال است که این رقم با رشد ١١,٩درصدی به ٣٤هزارو ٩٨٥ میلیارد ریال در لایحه پیشنهادی افزایش یافته است که ١.٣ درصد از کل مصارف عمومی بودجه پیشنهادی دولت را به خود اختصاص میدهد.
٢- رقم پیشنهادی بودجه «حوزه ستادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» در لایحه سال ١٣٩٥ با ٤٦,١ درصد افزایش نسبت به لایحه و رقم مصوب بودجه سال جاری، از چهارهزارو ٥١٦ میلیارد ریال به ششهزارو ٦٠٠ میلیارد ریال رسیده است. سهم این دستگاه از کل بودجه پیشنهادی این بخش ١٨.٩ درصد است.
٣- بیشترین ردیف بودجهای پیشنهادی سال آینده به «مرکز خدمات حوزههای علمیه» با پنجهزارو ٨٢٥ میلیارد ریال (١٦,٦ درصد از کل بودجه دستگاه) اختصاص یافته است. این نهاد همراه با «شورایعالی حوزههای علمیه» در مجموع با ٩هزارو ١١٤ میلیارد ریال، ٢٦ درصد اعتبارات فرهنگی را به خود اختصاص دادهاند که این رقم نسبت به مصوب بودجه سال جاری بیش از شش درصد رشد دارد.
٤- رقم پیشنهادی مربوط به ردیف «حمایت از نشر، کتاب و مطبوعات» با ٢٩,٣ درصد رشد نسبت به لایحه و مصوب بودجه سال جاری به هزارو ٩٤٠ میلیارد ریال افزایش یافته است که این رقم حدود ٥.٥ درصد کل اعتبار پیشنهادی این بخش را تشکیل میدهد. این ردیف بودجهای به صورت یارانههایی برای حمایت از صنعت نشر به انتشارات مختلف تعلق میگیرد یا برای خرید کتاب از سوی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هزینه میشود.
٥- در لایحه پیشنهادی، ٦٦ میلیارد ریال برای «مؤسسه پژوهشی فرهنگ، هنر و ارتباطات» و هزارو ٥١٩ میلیارد ریال برای «امور سینمایی و نیز تولیدات فاخر» در نظر گرفته شده است که این ارقام نسبت به لایحه و قانون بودجه سال جاری به ترتیب ٢٦,٩ و ٤٣.٣ درصد افزایش داشتهاند.
٦- «سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی» نهادهایی مانند مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، مجمع جهانی اهلبیت، دانشگاه اهلبیت، دانشگاه مذاهب اسلامی و بنیاد سعدی را زیر نظر خود دارد. بودجه پیشنهادی این سازمان فرهنگی از دوهزارو ١٨٠ میلیارد ریال در قانون بودجه سال جاری با ٥,٦ درصد رشد به دوهزارو ٣٠١ میلیارد ریال در لایحه پیشنهادی رسیده است که ٦.٦ درصد از کل اعتبار پیشنهادی این بخش را تشکیل میدهد.
٧- «سازمان تبلیغات اسلامی» سیاستگذاری، برنامهریزی، هدایت، سازماندهی، پشتیبانی و نظارت بر تبلیغات دینی- مردمی را بر عهده دارد. ردیف بودجهای این سازمان با اندکی رشد از سههزارو ٤٠ میلیارد ریال در قانون بودجه سال ١٣٩٤ به سههزارو ١٤١ میلیارد ریال افزایش یافته است که این رقم ٩ درصد کل بودجه پیشنهادی این بخش را به خود اختصاص میدهد. گفتنی است مؤسسه پژوهشی و فرهنگی انقلاب اسلامی، بنیاد دایرهالمعارف اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، شورای سیاستگذاری ائمه جمعه، مرکز رسیدگی به امور مساجد، ستاد اقامه نماز، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، مؤسسه دایرهالمعارف فقه اسلامی، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی و مرکز الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، زیر نظر این سازمان مشغول به فعالیت هستند.
٨- ردیف بودجهای مصوب «سازمان اوقاف و امور خیریه» و «سازمان حج و زیارت» در بودجه سال جاری به ترتیب هزارو ٤٨ و ٣٣ میلیارد ریال است که به هزارو ١٤٩ و ٤٠ میلیارد ریال در لایحه پیشنهادی سال آینده افزایش یافته است.
٩- «نهاد کتابخانههای عمومی کشور» ٧,٢ درصد رشد بودجه پیشنهادی در لایحه بودجه سال آینده نسبت به رقم مصوب سال جاری یافته است.
ردیف بودجهای این نهاد براساس قانون بودجه سال جاری هزارو ١٩٨ میلیارد ریال است که به هزارو ٢٨٤ میلیارد ریال در لایحه پیشنهادی افزایش یافته است. این رقم تنها ٣,٧ درصد کل اعتبارات پیشنهادی وزارتخانه را به خود اختصاص میدهد.
١٠- رقم پیشنهادی بودجه «سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی» با ٩,٥ درصد رشد از ٦٠١ میلیارد ریال در لایحه و قانون بودجه سال جاری به ٦٥٨ میلیارد ریال افزایش یافته است که این رقم حدود ١.٩ درصد کل اعتبار بودجهای این بخش در لایحه است.
١١- «جامعه المصطفیالعالمیه» یا «دانشگاه بینالمللی المصطفی» نهادی آموزشی، پژوهشی در علوم اسلامی و انسانی مختص متقاضیان غیرایرانی است. ردیف بودجهای این دانشگاه از دوهزارو ٢٨٥ میلیارد ریال در قانون بودجه سال جاری با ٤,٧ درصد رشد به دوهزارو ٣٩٢ میلیارد ریال در لایحه پیشنهادی افزایش یافته است. این رقم بالغ بر ٦.٨ درصد از کل اعتبارات این دستگاه را به خود اختصاص میدهد.