گویی حرف بازار باثبات سکه و ارز این روزها، این است که اگر بنا باشد با شنیدن خبرهایی که تنها در حد حرف هستند از خود واکنش نشان دهد، با توجه به حجم خبرهای رسیده، باز هم با همان نوسانهای سرکش و بی محابا که منجر به ایجاد تشنج در بازار میشد، روبهرو خواهد شد؛ حال آنکه این روزها انگار تصمیم بازار چیز دیگری است . ارز و سکه دیگر به «حرف» بالا و پایین نمیشوند و سرمایهگذاران و فعالان این بازارها معتقدند که از حرف تا عمل فاصله بسیار است.
در حالی که کماکان خبرها و سیگنالهای مثبت و منفی از رویدادهای داخلی و خارجی- از اظهارنظرهای سیاه و سفید پیرامون مساله هستهای ایران گرفته تا گمانهزنیهای مختلف در مورد لغو یا تداوم تحریمها علیه ایران- ادامه دارد، اما بازاری که تا چند ماه پیش به شایعات و خبرها واکنشهای شدید لحظهای نشان میداد، اکنون آرام گرفته و ترجیح میدهد تنها شنونده حرف و حدیثها باشد تا زمانی که رویدادی به معنای واقعی به وقوع بپیوندد.
به طور مثال از پیش از برگزاری مذاکرات ژنو، بازار در رکودی به سر میبرد که تاکنون از آن به در نیامده است. عدم بروز واکنشی خاص و جهتگیری روشن از سوی فعالان بازار ارز و طلا در روزهای پیش از این نشست، نشان از این داشت که بازار مصمم است تا زمانی که اخبار کاملا روشن و واضح – و نه در حد خاکستری – از نتایج این دور از مذاکرات رسما مخابره نشود، بیآنکه عکسالعمل خاص از خود نشان دهد، تنها نظارهگر گمانهزنیها باشد. اما پس از آنکه سیگنالهای رسیده از نتایج این نشست دو روزه به تدریج مخابره شد و بازار شاهد جهتگیری روشنی از آن نبود، ترجیح داد تا باز هم همان روند قبلی را در پیش بگیرد.
آنقدر اظهارنظرهای رسیده از داخل و خارج از کشور پیرامون تحریمها و به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران با 1+5، ضد و نقیض و ناپایدار است که فعالان بازار نمیتوانند روی این اخبار حساب کرده و تصمیم گیری کنند. هرچند این مساله از اهمیت این رویدادها نمیکاهد، اما افق روشنی را هم پیش روی سرمایهگذاران بازارهای سکه و طلا باز نمیکند تا بتوانند حتی برای کوتاه مدت برنامهریزی کنند.
از یک سو خبر میرسد که آمریکا در فکر کاهش تدریجی تحریمها است و از سوی دیگر وزارت خزانهداری این کشور اعلام میکند که هنوز برای صحبت از کاهش یا لغو تحریمها زود است و ما باید به دنبال شواهد واقعی و ملموس از سوی ایران باشیم و تا آن زمان، حرکتی در زمینه تحریمها انجام نخواهیم داد. از سوی دیگر در داخل و خارج از مجلس ایران صحبت از عدم اطمینان به آمریکا و کشورهای 1+5 است و گفته میشود تا آنها خود را ثابت نکنند، از سوی ما اقدامی صورت نمیگیرد. باز از یک سو حرف از امکان رفع انسداد داراییهای ایران در خارج از کشور توسط آمریکا است و از سوی دیگر صحبت از فشار لابیهای صهیونیستی به آمریکا در جهت تشدید تحریمها علیه ایران شنیده میشود.
در حالی که قرار بود جزئیات مذاکرات سوئیس محرمانه بماند، گفته میشود مقامات آمریکایی از نتایج این جلسات و پیشنهاد ایران پیرامون مساله هستهایاش، با رژیم صهیونیستی گفتوگو کردهاند. روز گذشته روزنامه صهیونیستی هاآرتص مطالبی را پیرامون پیشنهاد ایران منتشر کرد که اگرچه تایید یا رد نشده، اما حاوی موضوعات مهمی است. در این مطالب آمده است که ایران آماده است همه غنیسازی اورانیوم 20 درصدی را متوقف کرده، سطح غنیسازی را به 5 درصد محدود کند و از تعداد سانتریفیوژهایی که برای غنیسازی فعالیت میکند بکاهد، این روزنامه علاوه بر آن مدعی شد که ایران به کاهش فعالیتهای تاسیسات هستهایاش و حتی دادن اجازه برای بازرسیهای غیرمنتظره از آنها رضایت داده است. این درحالی است که مجلسیان دو روز پیش گفتند که ایران به هیچ عنوان در این مورد کوتاه نخواهد آمد.
برخی صحبتها هم این روزها پیرامون تشکیل اتاق مشترک بازگانی ایران و آمریکا است، خبری که چند روز پیش در نشست سالانه صندوق بینالمللی پول از سوی یک بازرگان ایرانی مقیم آمریکا مطرح شد، پس از آن توسط چند تن از اعضای اتاق بازرگانی ایران چند بار رد و تایید شد.
روز گذشته هم رییس پارلمان بخش خصوصی اعلام کرد که در مورد منع قانونی داشتن یا نداشتن تشکیل این اتاق یا اینکه آن چیزی که در آمریکا تشکیل شده آیا اتاق مشترک ایران و آمریکا است یا خیر، در موقع و زمان مناسب آن صحبت خواهد کرد. این مساله علاوه بر بخش خصوصی، برای کشور اهمیت فراوانی دارد و نشاندهنده بهبود مناسبات تجاری بین دو کشور است.
اما در آمریکا آنچه که بیش از هرچیز در شرایط فعلی بازار طلای این کشور را از خود متاثر ساخته است، وضعیت آشفته مشکلات بودجهای و رفع نشدن خطر ورشکستگی دولت است.
بانک مرکزی این کشور هنوز اعلام نکرده که تصمیمش برای ادامه خرید اوراق قرضه چیست، اما به نظر میرسد که این بار هم سیاست اعلامی فدرال رزرو، با توجه به توافق موقت کنگره و دولت آمریکا بر سر بحران بودجه و بدهی و احتمال وقوع مجدد بحران در اقتصاد این کشور، تداوم خرید این اوراق به همان میزان قبلی باشد؛ به دلیل همین پیشبینیها روز گذشته در شروع معاملات بازارهای بینالمللی، بهای طلا با افزایش روبهرو شد.
هرچند در ساعاتی از این روز، ریزش 1313 دلاری را هم به خود دید، اما رویکرد طلا به طور کلی در این روز افزایش قیمت بود ولی نه به میزانی که در بازارهای داخلی ما انتظار میرفت. نشست آتی بزرگترین بانک مرکزی جهان 29 و 30 اکتبر برگزار خواهد شد و تا آن زمان گمانهزنیهای مختلف درخصوص این تصمیم، بازار طلا را نوسانی خواهد کرد.
اما از طرفی فشارهای بودجهای هم کماکان پابرجا است. به اعتقاد تحلیلگران، تعطیلی دولت آمریکا که موجب کاهش اعتماد مصرفی و تجاری در این کشور شده، بیشتر یک بحران سیاسی است تا اقتصادی. وجود این مساله باعث بروز مشکلات اقتصادی کشورهای نوظهور و در حال توسعه میشود که این مساله موجبات کاهش رشد اقتصادی این کشورها را فراهم میکند که این مساله قطعا بر تقاضای جهانی طلا موثر خواهد بود.
گرچه به نظر میرسد فدرال رزرو آمریکا تا برگزاری نشست دسامبر، اجرای محرک پولی را متوقف نخواهد کرد، ولی اجرای محرک پولی 85 میلیارد دلاری نیز به تنهایی قادر به افزایش قیمت طلا نخواهد بود. بر همین اساس پیشبینیهایی هم مبنی بر کاهش قیمت جهانی طلا در سال آینده وجود دارد.
بر ریزش سکههای آتی و نقدی تنها کمی افزوده شد
چند روزی بود که سررسیدهای بازار آتی سکه در محدوده زیر یک درصد منفی با نوسان بسیار اندک معامله میشدند تا اینکه دیروز با ریزشهای بیش از 9 هزار تومانی سکه نقدی (تا لحظه تنظیم این گزارش) سکههای آتی هم بر شدت ریزش قیمتی خود افزودند. البته در همان ساعات شدت گرفتن کاهش قیمتها در بازار سکه، اونس طلا هم از مسیر صعودی خود تا حدودی برگشته بود. به طور کلی انتظاری که در مورد اونس طلا برای دیروز وجود داشت این بود که طلا جهش شدیدتری را به خود ببیند اما این طور نشد و این مساله در کنار سقوط دلار به زیر 3000 تومان، موجب شد تا سکههای آتی و نقدی بیش از چند روز گذشته کاهش قیمت بگیرند.
به این ترتیب روز گذشته مرز روانی 3000 تومان برای دلار شکسته شد. یکی از دلایل این مساله فروش این ارز مهم در دو روز ابتدای هفته بود.
اما رقم حجم معاملات سکههای آتی همچنان بسیار پایین است که این مساله متاثر از همین روند در مورد سکه نقدی و دلار است. بورس کالا هم بیش از این نمیتواند از میزان وجه تضمین به منظور رونق گرفتن معاملات آتی سکه بکاهد و بنابراین شاید تنها اخباری که بتواند بازار را نوسانی کند، منجر به بازگشت هیجان به این بازار خواهد شد.
منبع: دنیای اقتصاد