وزیر اقتصاد زیر بار نرفت و قول نداد. مهرداد بذرپاش تأکید داشت: «ضعف هماهنگی موجب فشار مالیاتی و اجحاف در حق مردم شده و اگر وزیر قول دهد موضوع را حل کند از پاسخ وزیر قانع خواهم شد». «علی طیب‌نیا» زیر بار نرفت و از اهمیت عمل به قانون گفت، همان قانونی که خود مجلسی‌ها تصویبش کرده بودند. می‌گفت نه کارت سوم و چهارم برایم مهم است و نه استیضاح. خلاف قانون عمل نخواهم کرد. کارت زرد سوم را هم گرفت و از مجلس روانه وزارتخانه شد. بااینحال در لابه‌لای آمارها به خط و ربط برخی تخلف‌های مالیاتی اشاره کرد و وعده داد که اسنادش را رو خواهد کرد: «فردی که در سال ٩١ تنها ٤,٣ میلیون تومان مالیات پرداخته بود، در سال ٩٢ مبلغ ١.٥٥٦ میلیارد تومان پرداخت مالیاتی داشت و در این زمینه آمادگی داریم تا مدارک، دلایل و مستندات را در اختیار نمایندگان مجلس قرار دهیم». این عدد ساده نشان از آن دارد که در ماجرای پرداخت‌های مالیاتی چه میزان رانت و تخلف بوده و حالا دولت بدون شک برای اجرای قانون باید هزینه‌های فراوانی بپردازد. وزیر اقتصاد دیروز عصبانی بود و بارها صدایش از صندلی‌های ردیف نخست مجلس به هوا رفت. ٢٠ تا ٣٠ نماینده دوره‌اش کرده بودند؛ برخی منتقد و برخی موافق. آخرین تصاویر پیش از رأی‌گیری، بگومگوی کوتاه او با کریمی قدوسی را نشان می داد. کریمی قدوسی برای آنکه از رأی مخالف به وزیر جانماند، به سمت صندلی‌اش شتافت و درگیری لفظی خاتمه یافت. وزیر تک‌وتنها از مجلس خارج شد و عباس مقتدایی تا آخرین لحظه به او می‌گفت: «این کارت زرد نتیجه عدم همراهی و گوش‌نسپردن وزارتخانه به نقطه‌نظرات نمایندگان است و نکاتی که اصناف بارها با نمایندگان در میان گذاشته‌اند».
٢٣ امضا برای استیضاح وزیر
بااینحال قسیم عثمانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، بخش عمده‌ای از این سؤال و نکات مطرح‌شده را سیاسی می‌داند: «سال آخر مجلس است و طبیعتا برخی سؤال‌های سیاسی رو می‌شود. اگر دولت نظام مالیاتی را اجرا نمی‌کرد، الان سؤال این بود که چرا اجرا نمی‌کند و حالا که قانون مالیات را بندبه‌بند اجرا کرده، سؤال این است که چرا قانون را این‌طور اجرا کرده است. اینها سویه‌های سیاسی دارد. قانون مالیات مصوب مجلس است و اگر ایرادی به آن هست باید از خود نمایندگان پرسید چرا به چنین قانونی رأی داده‌اند». هزینه این کار برای وزیر گران تمام شد، ساعاتی بعد از اتمام جلسه علنی، ماجرای جمع‌آوری امضا برای استیضاح او در بهارستان کلید خورد. «سیدهادی حسینی» که گویا خیلی از آنچه «بی‌برنامگی وزارت اقتصاد» می‌نامید دل پردردی داشت به «شرق» خبر داد امضای استیضاح وزیر تا به اینجای کار به ٢٣ نفر رسیده و در حال افزایش است.
بذرپاش دوره احمدی‌نژاد هم باید از این سؤال‌ها می‌پرسید
محمدرضا تابش نیز کارت زرد سوم طیب‌نیا را سیاسی تفسیر می‌کند: «وزیر مدام در خلال حرف‌هایش تأکید داشت براساس قانون عمل می‌کند و هیچ بنا ندارد از اجرای قانون کوتاه بیاید». عابد فتاحی نیز در نقد سؤال مهرداد بذرپاش تأکید دارد: «ای کاش آقای بذرپاش از این سؤال‌های جاندار و پرآمار چندتایی هم در دولت احمدی‌نژاد مطرح می‌کردند، مردم نیت پشت پرده برخی سؤال‌ها را به‌خوبی می‌دانند. چطور شده که به یکباره اصناف و ماجرای مالیات‌گیری از آنها به این اندازه مهم شده است؟ مالیات‌گیری تنها راه فرار از وابستگی به نفت است و طیب‌نیا بهترین وزیری است که می‌تواند در این مسیر گام بردارد، بنابراین بهتر است به وزیر اعتماد کنیم».
عصبانیت وزیر
وزیر اقتصاد گرچه مرد آرام کابینه یازدهم است، اما دیروز عصبانی شد، صدایش بالا رفت و با عصبانیت و بگومگویی کوتاه مجلس را ترک کرد. «مهرداد بذرپاش»، از نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری، سؤال‌هایی در صحن علنی مجلس مطرح کرد که وزیر تأکید داشت پیش‌تر از آنها انصراف داده بوده، بااینحال توجیه بذرپاش این بود که در این زمینه اتفاق خاصی رخ نداده و سؤال‌هایم هنوز بی‌جواب مانده است. دیروز بذرپاش رفتار عجیبی داشت و سخن خودش را چند دقیقه بعد عوض کرد. با‌این‌همه به جمع خبرنگاران آمد و با اعتمادبه‌نفس و خمیرمایه شوخی بنا داشت، خطایش را لاپوشانی کند. او در پاسخ به سؤال خبرنگاران به جای آنکه روی سؤال تمرکز کند و پاسخ درستی بدهد، می‌گفت: «چه تیتری می‌خواهید بنویسید؟ بذرپاش از حرفش عقب‌نشینی کرد و...». بذرپاش مدیر جوان دولت احمدی‌نژاد حالا برای خودش رسانه‌ای دارد و در «وطن امروز» تا جای ممکن به نقد دولت یازدهم می‌پردازد. گویا به جای پاسخ به سؤال‌ها بیشتر دنبال تیتری است که فردا روزنامه‌ها درباره او خواهند زد.
اعتراض طیب‌نیا به سؤال‌های بذرپاش
سؤال بذرپاش درباره «چرایی اجرانشدن مصوبه گشایش اعتبار با پیش‌پرداخت ٣٠ درصد توسط بانک‌ها و آخرین وضعیت درآمدهای مالیاتی در سال» بود. نایب‌رئیس مجلس درباره سؤال بذرپاش و سخنان وزیر اقتصاد و دارایی چنین گفت: «آقای طیب‌نیا معتقد است در چارچوب قانون، وصول درآمدهای مالیاتی داشته باشیم؛ یعنی از کسانی که درآمد آنها احراز شده است، مالیات دریافت کنیم. آقای بذرپاش نیز همین نظر را دارند که قانون دریافت مالیات عملیاتی شود اما موضوع اینجاست که مراعات مردم صورت گیرد و اگر کسی درآمدی نداشت محکوم به پرداخت مالیات نشود و کسانی مالیات را پرداخت کنند که برای سیستم مالیاتی کشور هویت و درآمد آنها احراز و درنتیجه سهم مالیاتی آنها مشخص شده باشد. اگر آقای بذرپاش قانع شده باشند، موضوع را به رأی نمی‌گذاریم». به گفته نایب‌رئیس مجلس، «طیب‌نیا معتقد است سیاست وزارت اقتصاد و دارایی بر این است که از تمام ظرفیت کشور برای قطع وابستگی بودجه به درآمدهای حاصل از فروش نفت استفاده شود؛ این اراده و سیاست وزارت اقتصاد و دارایی است که در این جهت بزرگ‌ترین منبع درآمدزایی برای ایران بحث دریافت مالیات است».
پس از پاسخ‌های کامل وزیر اقتصاد، بذرپاش اعلام کرد از سخنان طیب‌نیا قانع نشده و محمدحسن ابوترابی‌فرد که ریاست جلسه را برعهده داشت، سؤال را به رأی گذاشت و منجر به کارت زرد سوم وزیر شد.
بذرپاش از این سؤال‌ها انصراف داده بود
پیش از رأی‌گیری، طیب‌نیا با اعتراض نسبت به سؤال‌های بذرپاش، اعلام کرد سؤالات این نماینده خارج از موارد مطرح‌شده و اعلام‌شده به اوست و این سؤال‌ها قبلا در کمیسیون اقتصادی پرسیده شده و بذرپاش از این پرسش‌ها اعلام انصراف داده است. اما بذرپاش گفت: «این سؤال‌های من قبلا در این کمیسیون مطرح شده بود و دیگر نمایندگان با مطرح‌کردن پرسش از طیب‌نیا در صحن علنی، به او وقت دوباره‌ای برای رسیدگی به آنها دادند. اما هیچ اتفاقی در چندماه گذشته رخ نداده است به همین دلیل سؤالاتی که قبلا مطرح کردم و از آن در کمیسیون اعلام قانع‌شدن کرده بودم را دوباره پرسیدم».
حضور طیب‌نیا در جایگاه هیأت‌رئیسه
طیب‌نیا در جایگاه هیأت‌رئیسه حضور یافت و با اعتراض نسبت به سخنان بذرپاش، با محمدحسن ابوترابی‌فرد، رئیس جلسه، صحبت کرد. بذرپاش هم که آن بالا ریش و قیچی دست خودش است؛ میکروفونش را باز کرد و گفت: «اگر امروز وزیر امور اقتصادی و دارایی کارت زرد دریافت کند، در جلسه بعدازظهر هیأت‌رئیسه باید استیضاح او را اعلام وصول کنیم». پاسخ ابوترابی‌فرد، رئیس جلسه، به بذرپاش این بود «آقای بذرپاش، با سه بار کارت زردگرفتن، استیضاح هیچ وزیری اعلام وصول نمی‌شود». البته نه‌تنها ابوترابی‌فرد، که عبدالرضا مصری، از دیگر اعضای هیأت‌رئیسه، نیز نظر مشابهی دارد و معقتد است سه‌کارته‌شدن وزیر ربطی به استیضاح ندارد و فرایند استیضاح جداگانه است.
تلاش بذرپاش برای تغییر سخنش
بذرپاش البته کمی بعدتر در جمع خبرنگاران حرفش را جور دیگری تغییر داد و گفت منظورش این بوده که استیضاح وزیر با سه‌کارته‌شدن در اولویت هیأت‌رئیسه قرار می‌گیرد، بااینحال صدای او پیش‌تر ضبط شده بود و سخنش که تأکید داشت: «اگر وزیر سه‌کارته شود در جلسه بعدازظهر هیأت‌رئیسه باید استیضاح او اعلام وصول شود»، وجود دارد. جای تعجب آن بود که بذرپاش خطاب به خبرنگاران آنها را به نفهمیدن درست منظورش متهم می‌کرد و گویی عین جملات یکی، دو ساعت پیش خودش را فراموش کرده بود. حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد از بذرپاش خواست نظر خود را درباره قانع‌شدن یا نشدن از پاسخ‌های طیب‌نیا اعلام کند که بار دیگر بذرپاش خواستار ارائه توضیحاتی شد و ابوترابی‌فرد گفت: «شما باید یک کلام صحبت کنید و بگویید آیا قانع شده‌اید یا خیر و ما از شما درخواست نکرده‌ایم سؤال خود را پس بگیرید، پس هرچه سریع‌تر نظر خود را اعلام کنید».
١٣ کارت زرد بهارستان به کابینه یازدهم
پس از رأی‌گیری و قانع‌نشدن مجلس، ابوترابی‌فرد گفت آیین‌نامه داخلی مجلس ایراد دارد و وزیری که از او سؤال می‌شود باید آخرین فردی باشد که از خود دفاع می‌کند، نه اینکه سؤال‌کننده دوباره موارد جدیدی را مطرح کند. این سومین باری است که طیب‌نیا با کارت زردی در جیب، مجلس را به مقصد وزارت اقتصاد و دارایی ترک می‌کند؛ وزارتخانه‌ای که با تلاش هشت‌ساله دولتمردان گذشته امروز با چالش‌های عمده‌ای مواجه شده است و اخذ مالیات بر حسب قانون مصوب مجلس یکی از راه‌های کسب درآمد به شمار می‌آید؛ قانونی که حالا وزیر برای شکل اجرای آن به کارت زرد دیگری محکوم شده است و گویا فشار اصناف بر نمایندگان به سادگی خود را در ١٠٥ رأی مخالف با سخنان وزیر نشان می‌دهد. دولت یازدهم تا اینجای کار، ١٣ کارت زرد از مجلس دریافت کرده است.
منبع: شرق - تهمینه توسی