مرکز پژوهشهای مجلس، در گزارشی لایحه بودجه سال 1396 کل کشور به زبان ساده تحلیل کرده است تا همه شهروندان بدون شناخت از قواعد بودجه ریزی بتوانند از عملکردهای دولت در سال 1396 مطلع شوند.
برای مطالعه این گزارش نیاز به آشنایی خاص با بودجه و بودجه ریزی نیست و همگان میتوانند از آن بهره ببرند؛ چه در مقام قانونگذار، سیاستمدار، متخصصان، رسانه ها و خواه یک شهروند. این گزارش به ویژه برای افرادی كه با پدیده های بودجه و بودجه ریزی آشنایی ندارند و علاقمند به پیگیری فعالیتهای دولت از طریق لایحه بودجه هستند، میتواند مفید باشد.
بودجه و بودجه ریزی دربرگیرنده موضوعاتی درباره زندگی روزمره عموم است. تأمین نظم و امنیت از روستاها و شهرهای مركزی تا حاشیه مرزهای كشور، تلاش برای دادگستری و برخورد با متخلفین، ارائه خدمات آموزشی در مقاطع مختلف، ارائه خدمات بهداشتی و درمان، ساختوساز سدها و راهها و صدها موضوع دیگر، همگی موضوعاتی هستند كه درباره آنها در بودجه تصمیم گیری میشود. از طرف دیگر تصمیم گیری درباره نحوه تأمین منابع برای ارائه خدمات فوق از طریق گرفتن مالیات از مردم، فروش نفت، فروش شركتهای دولتی و استقراض نیز در بودجه صورت می گیرد. بودجه سند تنظیم كننده و تشریح كننده رابطه ملت و دولت است. بودجه دارای دو سمت منابع و مصارف است. سمت منابع بودجه حق دولت در قبال مردم است. یعنی به واسطه انجام وظایفی كه هر حکومتی برعهده می گیرد این حق را پیدا می كند كه بخشی از منابع متعلق به مردم را به روشهای گوناگون )مالیات و...( در اختیار گیرد و در مقابل آن وظایفی را كه قانون برعهده دولت گذاشته است را انجام دهد.
گزارش حاضر با تشریح برخی مفاهیم مرتبط با بودجه سال 1396 ، نشان می دهد كه سند بودجه در ایران نه سند سیاستگذاری است و نه حتی سند دقیق دخل و خرج )كه كاركرد سنتی آن است(.
متن کامل pdf بررسی لایحه بودجه سال 1396 کل کشور 1. بودجه به زبان ساده
