گزارش تازۀ سازمان تجارت جهانی از چشم انداز تبادلات جهانی در آینده و موقعیت اقتصادی کشورها می‌گوید.

سیمای تجارت بین الملل در 20 سال آینده چه شکلی است؟ به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از پایگاه اینترنتی روزنامۀ اقتصادی لزاکو،گزارش سازمان تجارت جهانی در سال 2013 که به تازگی منتشر شده تلاش کرده تا به این سوال پاسخ بدهد. پاسخ‌های ارائه شده جالب اما در عین حال همراه با عدم اطمینان و شک و تردید است.
اما چه کسی می‌توانست در اوایل دهۀ 1990 پیش بینی کند که چین وارد سازمان تجارت جهانی می‌شود و 10 سال پس از آن به طور کامل انقلابی بزرگ در تجارت جهان ایجاد خواهد کرد و در سال 2012 با حجم 2000 میلیارد دلار صادرات کالا به اولین صادرکنندۀ جهان تبدیل خواهد شد و از ایالات متحده آمریکا (با 1.500 میلیارد دلار) و آلمان(1.400 میلیارد دلار) و حتی ژاپن(800 میلیارد دلار) پیشی خواهد گرفت؟
چه کسی می‌توانست پیش بینی کند که حجم صادرات اقتصادهای در حال توسعه در صادرات جهانی(که زمانی اندکی بیش از یک سوم بود) به بیش از 50% برسد؟ چه کسی می توانست سرعت گرفتن جهانی شدن و توسعۀ شبکه‌های تولید کالا و خدمات در کشورهای مختلف را پیش بینی کند؟ و در نهایت اینکه چه کسی می‌توانست پیش بینی کند که ارزش صادرات جهانی کالا از 2.030 میلیارد دلار در سال 1980 به 18.000 میلیارد دلار پس از 30 سال برسد؟ بدون شک کارشناسان کمی.
چون همانگونه که سازمان تجارت جهانی بدان اشاره می‌کند، عوامل و پارامترهای مختلفی بر روند تبادلات بین المللی تأثیرگذار است از جمله: تحولات تکنولوژیک، زیربنایی، آموزش، تحصیلات، توسعه پایدار، جریان مهاجرت، جنگ‌ها و حوادث طبیعی، انرژی و همچنین هزینۀ حمل و نقل و هزاران عامل دیگر که باید در نظر گرفته شود.
مثلاً در سال 2012 ساختار تبادلاتی ژاپن به شکل قابل توجهی تحت تأثیر قرار گرفت. از یک سو فاجعۀ فوکوشیما ژاپن را مجبور کرد تا سوخت و هیدروکربن بیشتری برای نیروگاههای حرارتی خود خریداری کند. از سوی دیگر، اختلافات این کشور با چین بر سر جزایر مورد منازعه در دریای شرقی چین نیز سبب کاهش صادرات این کشور با همسایۀ قدرتمندش شد.
سازمان تجارت جهانی همچنین در گزارش خود پیرامون چشم انداز اقتصاد جهان در سال 2035 به مواردی اشاره کرده و دو سناریوی محتمل را پیش بینی کرده است. سناریوی اول که سیاه تر به نظر می‌رسد، وقوع جنگ تجاری و سناریوی دوم افزایش پرسرعت‌تر تبادلات است که در شکل ذیل می‌بینید:

سازمان تجارت جهانی در گزارش خود پیرامون سناریوی دوم آورده است: واضح است که ظهور اقتصادها و بازیگران نوظهور در عرصۀ اقتصاد جهانی ادامه خواهد داشت. این احتمال وجود دارد که چین سهم خود را در صادرات جهانی برای رساندن به یک چهارم افزایش دهد، در حالیکه هند هم می‌تواند با افزایش سهم خود این رقم را به 5% افزایش دهد. این احتمال هست که اتحادیه اروپا سهم خود را از 19% به 12% و ایالات متحده آمریکا نیز به ترتیب به 16% و 10% برساند.
کارشناسان سازمان تجارت جهانی پیش بینی می‌کنند که کشورهای در حال توسعه از هم اکنون تا سال 2035 صادرات‌ و تولید ناخالص داخلی خود را 2 تا 3 برابر با سرعت بیشتری در مقایسه با کشورهای توسعه یافته افزایش خواهند داد.
از سویی تحولات صورت گرفته در حوزۀ گاز شیست می‌تواند در صورتی که آمریکای شمالی به خودکفایی انرژی برسد، تغییرات مهمی را در تولید و معادلات جهانی انرژی ایجاد کند. سناریوی رشد و توسعه برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه افزایش فعالیت‌های اقتصادی را پیش بینی کرده است.(43% تبادل در مقابل 19% در سال 2012) در حالیکه این رقم برای بسیاری از کشورهای توسعه یافته 17% است.
سناریوی جنگ اقتصادی
سناریوی جنگ اقتصادی مورد علاقۀ هیچیک از اقتصادهای در حال پیشرفت نیست؛ به خصوص اینکه سهم چین در تجارت جهانی را از 15% امروز به 11% در سال 2035 کاهش می‌دهد. اتحادیه اروپا در صورت بروز چنین سناریویی موضع و سهم خود را حفظ خواهد کرد؛ در حالیکه ایالات متحده آمریکا می‌تواند سهم خود را از 16% به 18% افزایش دهد. در آن صورت سهم اقتصادهای ثروتمند جهانی با 40% در صدر تبادلات جهانی قرار خواهد گرفت.
در مجموع سازمان تجارت جهانی می‎‌افزاید: اقتصادهای در حال ظهور به دلیل دینامیسم، پویایی و فضای اقتصادی فرصت بیشتری برای برنده شدن در فضای جهانی شدن دارند.

منبع: خبرآنلاین