در حالیکه تنشهای تجاری میان چین و آمریکا در سال ۲۰۱۹ منجر به کاهش رشد تجارت جهان شده بود، حالا شیوع کرونا این روند را بهمراتب آهستهتر کرده است.
تجارت، گردشگری جهانی و همکاریهای بینالمللی طی چند دهه گذشته با رشد قابل توجهی مواجه شده است. با این حال بهنظر میرسد، در سالهای اخیر، موانعی از جمله ملیگرایی و حمایتگرایی دولتمردان بر سر راه جهانی شدن قرار گرفته و حتی برخی پیشرفتهایی که در این زمینه حاصل شده بود، از میان برده است.
در سال ۲۰۱۹ تنشهای تجاری میان دو اقتصاد بزرگ جهان، منجر به کُند شدن رشد تجارت جهان شد. بهنظر میرسد با همهگیری ویروس کرونا، شاهد سقوط بیسابقه میزان تجارت خارجی خواهیم بود.
بر اساس برآوردهای سازمان تجارت جهانی، بسته به اینکه بیماری کووید-۱۹ چه زمانی مهار شود، تجارت در سطح جهان در سال جاری میلادی، حدود ۱۳ تا ۳۲ درصد کاهش خواهد یافت.
روبرتو آزودو، رئیس سازمان تجارت جهانی که دو هفته قبل از مقامش استعفا داد، این ارقام را ناامیدکننده خوانده و بر نقش تجارت آزاد در مسیر بهبود وضعیت تاکید کرده است.
بهگفته او، قابل پیشبینی بودن بازارها و همچنین ایجاد یک فضای تجاری مطلوبتر برای تقویت سرمایهگذاری لازم است. در این صورت، شاهد بهبودِ سریعتر اوضاع خواهیم بود و چنین روندی قطعا در مقایسه با یکجانبهگرایی نتیجهبخش خواهد بود.
نمودار زیر بر اساس دادههای بانک جهانی طراحی شده و همانطور که تصویر نشان میدهد، سهم تجارت جهانی از تولید ناخالص داخلی جهانی پس از چند دهه رشد بیوقفه، نسبتا راکد بوده است.
پس از آنکه تجارت جهانی تحت تاثیر بحران مالی سال ۲۰۰۹ کاهش یافت، هرگز به مسیر رشد قبلی بازنگشت. در حال حاضر بسیاری انتظار دارند که بحران حال حاضر اثر بلندمدت مشابهی داشته باشد.
بهدلیل اختلالاتی که در زنجیره تامین تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا و همچنین جنگ تجاری میان چین و آمریکا رخ داده، بیشتر شرکتها بهسوی تولید و منابع داخلی روی میآورند و چنین روندی قطعا منجر به کاهش تجارت جهانی خواهد شد.
نمودار زیر سهم تجارت جهانی از تولید ناخالص داخلی را از سال ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۸ نشان میدهد:
منبع:تجارت نیوز