« انتظار تورم در اقتصاد ما، از روند افزایشی تورم که بعضا می‌تواند منطقی نیز باشد، خطرناک‌تر است». این مطلب واکنش میثم هاشم خوانی، تحلیلگر اقتصادی به این پرسش «فراز» است که « آیا راهکاری برای کنترل روند صعودی نرخ تورم که حالا به حدود۴۱ درصد رسیده است وجود دارد»؟
او برای مصداقی شدن اظهار نظر خود این طور توضیح داد: « هر یک از بازارها در کشور، توانسته صفی برای خود تشکیل دهد؛ حتی غیر آشکار . برای مثال ما شاهد صف کشیدن برخی از سرمایه‌گذاران خرد برای خرید دلار، طلا، سکه ، خودرو و بورس هستیم؛ در مقابل این صف‌های طولانی برای کسب سود از نوسان‌گیری در بازارهای مختلف، تولیدی را شاهد هستیم که رکودش عمیق‌تر از گذشته شده است».
چاله بیکاری و رکود تولید
او در ادامه بیان داشت: شغل نیست، آمارهای بیکاری رو به افزایش است در همین زمان نیز قیمت دلار در بازار آزاد ارز صعودی شده است؛ مردم هم در تلاش هستند به هر طریق ممکن ارزش دارایی‌های خود را حفظ کنند. چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ گران می‌خرند، گران می‌فروشند و انتظار گران شدن برای سود مورد نظرشان را می‌کشند؛ از این طریق گروهی از مردم خواستئه یا ناخواسته وارد فعالیت‌های دلالی شده‌اند».
این تحلیلگر اقتصادی به این پرسش که آیا افزایش فعالیت‌های سوداگرانه موجب تنش تورمی در اقتصاد ایران شده است یا خیر؟ این گونه پاسخ داد: « همین رفتار دلال گونه نیز نوعی واکنش است به شرایط نامساعد اقتصادی. به بیان بهتر، وقتی تولید نباشد، صادرات انجام نگیرد و همچنین ثروتی بازتولید نشود، تورم ظهور می‌کند، حالا در اقتصاد بیماری مانند اقتصاد ایران، هر تکانه سیاسی و اقتصادی می‌تواند بزرگ شدن موج تورم بیانجامد».
تورم 3 درصدی رویای اقتصاد ایران است
او برای پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که آیا تجربه کشورهایی که با وجود مشکلات اقتصادی توانسته‌اند نرخ تورم خود را کنترل کنند، وجود دارد؟ گفت: « بر اساس برآورد صندوق بین‌المللی پول برای سال 2019؛ اگر همه کشورهای دنیا را به‌ترتیب تورم ردیف و رتبه‌بندی کنیم، کشوری که وسط قرار می‌گیرد، یعنی از 180 کشور، کشوری که نودمین کشور است، فکر می‌کنید تورمش در سال چقدر است؟ 1/3 درصد. یعنی تورم سالانه 90 کشور دنیا تقریبا زیر 3 درصد است، چیزی که ممکن است ما در رویاهایمان هم تصور نکنیم».
او صحبت‌های خود را این طور ادامه داد: « من به یاد ندارم هیچ‌یک از مقامات کشور گفته باشد ما حتی در چشم‌انداز 1404 و 1444 به تورم سه درصدی برسیم. این در حالی است که الان 90 کشور دنیا تورم زیر 3 درصدی دارند. اجازه دهید برخی از این کشورها را برایتان بخوانم».
تورم به نفت ربطی ندارد
به گفته این تحلیلگر اقتصادی؛ عربستان، امارات، بحرین، قطر که حکومت کاملا بسته دیکتاتوری دارند، نفت هم دارند.
او معتقد است: « یعنی اگر بگوییم نفت یا حکومت غیردموکراتیک مانع تورم زیر 3درصدی است، این طور نیست. عراق به مدت سه سال است که تورم زیر سه درصد دارد، کشوری که حتی حکومت مستقر ندارد. کشورهایی مثل آلمان و ژاپن و کانادا و همه اقتصادهای خوب دنیا سال‌هاست که تورم سالانه‌شان زیر 3 درصد است، حتی کشورهای بسیار فقیری مثل چاد، اوگاندا، بورگینافاسو، گینه و… تورم همه این کشورها در سال زیر سه درصد است. یعنی بخش بسیار بزرگی از کشورهای دنیا در تورم زیر سه درصد زندگی می‌کنند».
به باور او کشورهایی که تجربه 3 درصدی و زیر 3 درصدی را تجربه می‌کنند حتی یک دانشگاه از 10 دانشکده اقتصاد اول کشور ما را ندارند، یک دهم پژوهشگرهای اقتصادی ما را هم ندارند، یک‌صدم اقتصاددانان ما را هم ندارند. در همین شرایط وقتی کارشناسان اقتصادی راهکارهای کنترل نرخ تورم از جمله ایجاد اشتغال پایدار و را به مسئولان اقتصادی کشور گوشزد می‌کنند؛ می‌گویند تحریم و ظلم جهانی و حالا هم کرونا … عامل این اتفاقات شد.
فراز