طی چند ماه گذشته سایه ویروس کرونا بر اقتصاد جهان افتاده و به دنبال آن بازارهای مالی دچار نوسان شدید شده است.
شیوع گسترده ویروس کرونا در مناطق مختلف جهان، باعث افزایش ترس و نگرانی نسبت به همه‌گیری آن شده است و بازارهای مالی در سراسر جهان تحت تاثیر اخبار منفی این ویروس افت جدی داشته‌اند.
تا امروز تعداد مبتلایان به این ویروس به ۸۰ هزار نفر افزایش پیدا کرده و تعداد تلفات آن هم به حدود سه هزار نفر رسیده است.
بر اساس تخمین اقتصادی پایگاه «Oxford Economics» بزرگترین مرکز پیش‌بینی اقتصادی و تحلیل داده در جهان، بحران بین‌المللی سلامت یک تریلیون دلار از تولید ناخالص جهانی را از بین می‌برد. علت این زیان، غیبت در محل کار، بهره‌وری پایین، اختلال در زنجیره عرضه، لغو سفرها و کاهش میزان تجارت و سرمایه‌گذاری است.
بر اساس برآورد این مرکز اقتصادی تحلیلی ، اقتصاد آمریکا و اروپا در نیمه اول سال ۲۰۲۰ وارد رکود خواهد شد. این مرکز، آسیب کرونا به اقتصاد جهان را چنین توصیف می‌کند: «شوکی کوتاه؛ اما بسیار حاد برای اقتصاد جهان».
سیر نزولی رشد اقتصادی جهان
صندوق بین‌المللی پول نیز پیش‌بینی کرده است که این ویروس تنها ۰.۱ درصد از رشد اقتصادی ۳.۳ درصدی جهان را در سال ۲۰۲۰ از بین می‌برد. اما با این حال، «گیتا گاپینا»، اقتصاددان ارشد در صندوق بین‌المللی پول می‌گوید: «با این شیوع گسترده، شاهد سناریوهای بسیار نزولی و ترسناک برای رشد اقتصادی جهان خواهیم بود.»
شیوع گسترده این ویروس در مناطقی که به عنوان قطب اقتصادی ایتالیا به حساب می‌آیند، رشد اقتصادی کل اروپا را نیز تهدید کرده است. مقامات آمریکایی نیز اعتقاد دارند که این ویروس دیر یا زود به آن‌ها هم خواهد رسید و برای مقابله با آن، مجهز شده‌اند.
طبق گزارش بلومبرگ درباره تهدید اقتصاد جهان با ویروس کرونا، «آکسل وبر»، رئیس گروه بانکی و سرمایه‌گذاری UBS در سوئیس در این خصوص می‌گوید: «رشد جهانی سقوط گسترده‌ای تجربه خواهد کرد. از ۳.۵ درصد رشد پیش‌بینی شده، به ۰.۵ درصد خواهد رسید. اقتصاد چین در سه ماهه اول امسال، کاهش رشد شدیدی خواهد داشت.»
تحلیل بانک جهانی پیش از شیوع گسترده این ویروس، محاسبه کرده بود که فراگیری گسترده یک بیماری می‌تواند منجر به مرگ میلیون‌ها نفر شود و در محافظه‌کارانه‌ترین برآورد ممکن، یک درصد از تولید ناخالص جهان از بین خواهد رفت.
افت شاخص بورس ایتالیا
شاخص گسترده پان‌اروپایی، (پنجشنبه) ۲.۳ درصد افت کرد. شاخص‌های مهم بورس‌های ایتالیا نیز افت گسترده ای داشتند. بسیاری از شرکت‌های اروپایی نسبت به امکان خسارت جدی به سودآوری‌شان، هشدار داده‌اند.
ارزش ارزهای امن مانند ین ژاپن و فرانک سوئیس نیز این هفته ۲ درصد در مقابل دلار بالا رفت؛ در حالی‌که ارزش دلار، ۰.۳۲ درصد افت کرد.
رویترز در این خصوص می‌نویسد: «تحلیل‌گران پیش‌بینی‌های مربوط به رشد اقتصادی چین و رشد اقتصادی جهان را کاهش داده‌اند. سیاست‌گذاران در آسیا، اروپا و آمریکا نیز برای رکود اقتصادی تندتر، آماده شده‌اند.»
نمودار زیر، روند شاخص گسترده MSCI در جهان را نشان می‌دهد که از زمان گسترش سریع ویروس کرونا، بیش از ۲۷۸ واحد افت کرده است. در مجموع تنها در یک هفته اخیر، ۳ تریلیون دلار از ارزش بورس‌های جهان از بین رفته است.
شاخص بورس لندن سقوط کرد
شاخص بورس لندن موسوم به فوتسی۱۰۰ به دنبال افزایش شمار مبتلایان و تلفات ناشی از ویروس کرونا در کشورهای مختلف، سقوط کرد. شاخص اصلی بورس لندن در چهار روز گذشته ۱۵۲ میلیارد پوند از ارزش خود را از دست داده است.
گزارش‌ها حاکی است که وزیر بهداشت انگلیس به صورت هفتگی با اعضای دولت تشکیل جلسه داده و درباره آخرین تحولات کرونا رایزنی می‌کند.
اسکای نیوز در این خصوص گزارش داد که شیوع ویروس کرونا در خارج از مرز‌های چین در ایام تعطیلات آخر هفته، باعث نگرانی جدی در زمینه اقتصاد جهانی شده است. بسیاری از سرمایه گذاران از ترس اعلام بحران بین‌المللی ویروس کرونا سرمایه‌های خود را خارج کرده‌اند.
تحلیل‌گران اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند که اگر سازمان جهانی بهداشت ویروس کرونا را بحران بین‌المللی اعلام کند، رشد اقتصاد جهانی به صفر درصد می‌رسد.
سقوط سنگین بازار سهام آمریکا
سی‌ان‌بی‌سی در این خصوص گزارش داد، روز پنجشنبه با نگرانی سرمایه‌گذاران از شیوع ویروس کرونا در آمریکا، بازار سهام این کشور سقوط سهمگین این هفته خود را ادامه داد.
میانگین صنعتی داو جونز ۶۵۰ واحد یا ۲.۳ درصد سقوط کرد. اس‌اندپی ۲.۵ درصد و کامپوزیت نزدک هم ۲.۹ درصد سقوط کردند.
با این سقوط هر سه شاخص مهم سهام آمریکا وارد قلمروی اصلاح فنی قیمت شدند، یعنی از رکوردهای اخیر خود بیش از ۱۰ درصد پایین‌تر آمدند.
برای شاخص داوجونز تنها ۱۰ جلسه معاملاتی طول کشید تا از رکورد تاریخی خود تا سطح محدوده اصلاح قیمت فنی سقوط کند.
بازار طلا تحت تاثیر شیوع کروناویروس قرار دارد در این شرایط، ارزش پناهگاه‌های امن سرمایه‌گذاری افزایش یافته و تقاضای خرید طلا به شدت بالا رفته است. بر این اساس قیمت هر انس طلا، در روز پنجشنبه نیم درصد رشد کرد و به ۱.۶۴۹ دلار رسید. انس طلا در روز دوشنبه با قیمت ۱.۶۸۸ دلاری، رکورد ۷ ساله خود را شکسته بود.
افت تقاضا و سقوط قیمت نفت در بازار جهانی
بازار نفت هم همچون سایر بازارهای مالی متاثر از شیوع کرونا بوده به طوریکه با افت شدید تقاضای جهانی نفت، بیش از ۲ درصد در پایان معاملات روز چهارشنبه و ۱.۵ درصد در آغاز معاملات روز پنجشنبه سقوط کرد. این در حالی بود که نگرانی از شیوع سریع ویروس کرونا در خاورمیانه و اروپا چشم‌انداز تقاضای نفت را با وجود افزایش ذخایر نفت انبارهای آمریکا، ناامیدکننده کرد.
در پایان معاملات روز چهارشنبه، قیمت پیش‌خرید هر بشکه نفت خام برنت، بنچ‌مارک بین‌المللی قیمت نفت، ۱.۵۲ دلار یا ۲.۷ درصد سقوط کرد و در ۵۳.۴۳ دلار بسته شد. در آغاز معاملات پنجشنبه، این شاخص ۶۰ سنت یا ۱.۱۲ درصد افت کرد و به ۵۲.۸۳ دلار رسید.
منبع: ارانیکو