"مالیات" یکی از مهمترین منابع اصلی درآمد دولتهاست که تحت عناوین مختلف از مردم وصول می شود تا صرف عمران و آبادانی،خدمات اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی و... کشورها شود.درآمدهای مالیاتی در کشورهای پیشرفته دنیا و از جمله سوئد بیش از ۶۰ درصد بودجه عمومی کل کشور را تشکیل می دهد.

اما شما در سوئد با انواع و اقسام مختلفی از مالیات روبرو هستید. اگر شاغل باشید و کارتان سیاه (غیرقانونی) نباشد، مالیات بر درآمد شامل حالتان می شود.اگر خودتان دارای کسب و کار (بیزینس) شخصی باشید، باید مالیات بر سود را پرداخت کنید.اگر خودتان کارفرما هستید و کسی را استخدام کرده اید،هم مالیات بر سود و هم مالیات سهم کارفرما را باید به دولت بپردازید.حتی اگر در بانک حساب پس اندازی دارید که سود به آن تعلق می گیرد، باید مالیات بر سود بانکی خودتان را هم به دولت پرداخت کنید.در صورتی هم که ملکی خریداری کنید،مالیات بر دارایی به شما تعلق می گیرد.مالیات بر ارزش افزوده یا VAT هم نوع دیگری از مالیات است که معمولا در تمامی اجناسی که خریداری می کنید گنجانده شده و شما آن را در حین خرید اجناس خودبخود می پردازید.

در ادامه هر کدام از این مالیات ها،نحوه محاسبه،نحوه پرداخت و در مواردی نحوه بازپس گرفتن آنها را بیشتر توضیح می دهیم.

مالیات بر درآمد حاصل از کار

مالیات بر درآمد یا income tax مالیاتی ست که مشمول حقوق دریافتی،مزایای بیماری و بازنشستگی فرد شاغل در سوئد می شود و شما بعنوان نیروی انسانی بکار گرفته شده آن را به دولت می پردازید.میزان مالیات بر درآمد حاصل از کار بسته به موقعیت جغرافیایی محل زندگی تان در سوئد از 29 تا 35 درصد متغیر است.شما باید سالانه در فرم مخصوصی که اداره مالیات سوئد برایتان پست می کند اطلاعات مربوط به حساب سالانه مالیات بر درآمدتان را بررسی و تایید کنید و آن را مجددا از طریق اینترنت،تلفن،پیامک یا بصورت فیزیکی به اداره مالیات سوئد برگردانید.نمونه این فرم را می توانید در تصویر بالا مشاهده کنید.بر اساس این فرم که تقریبا بیشتر بخشهای آن توسط اداره مالیات سوئد پر و تکمیل شده است،شما ممکن است مجبور شوید یا در پایان سال مالیات بیشتری پرداخت کنید یا اینکه مقداری از مالیات پرداختی به شما برگردانده شود و یا هیچگونه اقدامی بجز تایید اطلاعات مایلاتی تان لازم نباشد.

درصورتی که میزان درآمد حاصل از کار شما از 380000 کرون در سال بیشتر باشد،بعلاوه مبلغی متغیر بین 20 تا 25 درصد هم باید بعنوان عوارض دولتی یا state tax به دولت بپردازید.

مالیات سهم کارفرما

مالیاتی که شما بعنوان کارمند یا کارگر می پردازید یک مالیات مستقیم است.از طرفی کارفرما یا شخص یا شرکتی که شما را استخدام نموده است هم باید مالیاتی به دولت بپردازد که به آن مالیات غیر مستقیم یا همان مالیات سهم کارفرما می گویند.در واقع کارفرمای شما ابتدا سهم مالیات کارفرما را ماهانه می پردازد و سپس حقوق شما را بعنوان دستمزد به شما پرداخت می کند.درصد مالیات سهم کارفرما در حدود 33 درصد از کل مبلغ حقوق و مزایای پرداختی است.

مثال:

فرض کنید که شما بعنوان یک مهندس تازه فارغ التحصیل شده از یک شرکت مهندسی طبق قرارداد مبلغی در حدود 28000 کرون سوئد بعنوان حقوق ناخالص ماهانه دریافت می کنید.بسته به مکان زندگی شما در سوئد بین 29 تا 35 درصد از این مبلغ را باید بعنوان مالیات بر درآمد به دولت بپردازید.فرض می کنیم 33 درصد سهم شما باشد.بنابراین مبلغ خالص دریافتی پس از کسورات مالیاتی مبلغی در حدود 18760 کرون خواهد بود.اگر هر کرون سوئد را  200 تومان حدودا فرض کنید،معادل آن به تومان می شود 3,752,000 تومان که برای چنین فردی در سوئد یک حقوق کاملا متوسط محسوب می شود.

اما این همه حساب و کتاب نیست چون کارفرمای شما نیز قبل از پرداخت حقوق شما مبلغی در همین حدود 33 درصد را بعنوان مالیات سهم کارفرما به دولت پرداخت نموده است.بنابراین جمعا 18480 کرون از سوی دو طرف قرارداد بعنوان مالیات بر درآمد به صندوق دولت واریز شده است.

مالیات پرداختی شما صرف چه چیزی می شود؟

از هر صد کرون مالیات پرداختی شما در سوئد:

43 کرون صرف خدمات بازنشستگی،مزایای بیماری و حمایت از کودکان

14 کرون و 30 اوره صرف مدارس اجباری و تحصیلات دانشگاهی

13 کرون و 10 اوره صرف خدمات بهداشت و درمان

12 کرون و 40 اوره صرف خدمات حمل و نقل عمومی

7 کرون و 90 اوره صرف توسعه در زمینه راه و ترابری و نگهداری از جاده ها

2 کرون و 70 اوره صرف خدمات نظم عمومی،پلیس،دادگاه ها و رسیدگی به جرائم

و 2 کرون هم صرف نگهداری و توسعه کتابخانه ها،موزه ها و فعالیت های ورزشی می شود.

مالیات بر سرمایه و دارایی ها

در سوئد هر شش سال یکبار یک ارزیابی برای ارزش ملک خریداری شده شما انجام می شود و درصدی از ارزش تخمین زده شده ملک یا دارایی شخصی شما در بازار روز ملک و مستغلات بعنوان مالیات بر دارایی و سرمایه از شما دریافت می شود.

همچنین اگر شما در سوئد خانه ای را خریداری کنید و بخواهید پس از مدتی آن را بفروشید، 22/30 یا تقریبا 73 درصد از سودی که از فروش خانه کرده اید شامل مالیات می شود و اگر از فروش خانه دچار ضرر و زیان شوید می توانید در زمان تکمیل فرمهای مالیاتی سالانه از 50 درصد تخفیف مالیاتی استفاده کنید.نرخ متوسط مالیات بر دارایی برای خانه های کوچک آپارتمانی خریداری شده در سال 2009 میلادی در حدود 6362 کرون در سال بوده است.

اکثر این سیاست های مالیاتی دولت سوئد برای مالیات بر دارایی و سرمایه ها برای جلوگیری از پولشویی،ایجاد بازار سیاه یا بازار کاذب مسکن و تشکیل باندهای مافیایی مسکن می باشد.

مالیات بر ارزش افزوده یا VAT (به سوئدی: "مومز" Moms)

     
امروزه در کشورهای پیشرفته و صنعتی دنیا،سیستم مالیات بر ارزش افزوده یا  همان-VAT-Value Added Tax بعنوان یک سیستم خوداجرا و عدالت گستر نقش بسیار مهمی در کمرنگ نمودن تبعیض  های اجتماعی بدون از بین بردن انگیزه های سرمایه گذاری و تولید در کشور دارد.

سیستم مالیات بر ارزش افزوده VAT شکل مدرنی از سیستم مالیاتی قدیمی Sales tax محسوب می شود که خیلی از کشورها از جمله ایران هنوز از آن بهره مند نیستند.بسیاری از کشورهای درحال توسعه یا توسعه نیافته دنیا از سیستم سنتی مالیاتی استفاده می کنند که در آن  تنها مصرف کنندگان نهایی End-users مشمول مالیات می شوند.در این سیستم قدیمی، درصورتیکه  نرخ مالیات به بالای ۱۰٪ برسد معمولا مردم به سمت طفره رفتن از مالیات،خریدهای اینترنتی،وانمودسازی به داشتن کسب و کار،خرید عمده و یا خرید از طریق یک شرکت ثالث روی می آورند و این سرآغاز رشد نرخ بیکاری و درآمد سرانه کمتر برای مردم آن کشور خواهد بود.اما در سیستم مدرن مالیاتی VAT مالیات به هر نقل و انتقال کالا یا خدمات تعلق می گیرد و دولت تنها از مابه التفاوت خرید و فروش کالا یا خدمات درآمد کسب می کند و خریدار و فروشنده بدون وجود واسطه های کاذب، کالا یا خدمات را به قیمت واقعی اش مبادله می کنند.

مالیات بر ارزش افزوده که در سوئد Mervärdesskatt یا به اختصار Moms نامیده می شود دارای نرخ ۲۵٪ است(کشورهای اسکاندیناوی در دنیا دارای بالاترین میزان مالیات بر ارزش افزوده هستند) و این یعنی اینکه چه در رستورانها غذا میل کنید،چه در فروشگاهها خرید کنید و چه در هتلها بمانید-بایستی مبلغی بابت Moms بپردازید که البته این مبلغ (که بسته به نوع کالا و خدمات متغیر است )در صورتحساب هر خرید یا هر خدماتی که استفاده می کنید گنجانده شده است.در سوئد، اکثرکالاها و خدمات شامل نرخ ۲۵٪ می شوند بجز غذاهای رستورانی و هتلها که شامل ۱۲٪ و خدمات چاپی که تنها شامل ۶٪ Moms می شود.

اما براستی Moms یا مالیات بر ارزش افزوده چیست؟!

  در سیستم مالیات بر ارزش افزوده یا VAT، هر فروشنده در هنگام فروش کالا و خدمات، مالیات متعلقه را بر صورتحساب افزوده و آن را همراه با قیمت کالا و خدمات از مشتری دریافت می نماید. اولین فروشنده، مالیات را یکجا به دولت پرداخت کرده و درمراحل بعدی، هر فروشنده تنها مابه التفاوت مالیات (مالیات دریافتی پس از کسر مالیاتی که خود قبلاً پرداخت نموده) را به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می کند.

بطورمثال، فرض کنید که یک شرکت خودروسازی بخواهد قطعات موردنیاز خود را از طریق بازار داخلی و واردات از خارج کشور تامین کند.اگر فرض شود که خرید از داخل ۱۰ میلیون ریال و خرید از طریق واردات ۵ میلیون ریال برای این شرکت خودروساز هزینه داشته باشد و نرخ مالیات بر ارزش افزوده ۱۰٪ باشد، این شرکت بایستی درمرحله خرید از داخل مبلغ ۱,۰۰۰,۰۰۰=۱۰٪ *۱۰,۰۰۰,۰۰۰ و درمرحله واردات مبلغ ۵۰۰,۰۰۰=۱۰٪*۵,۰۰۰,۰۰۰ بعنوان مالیات بر ارزش افزوده یا Moms به سازمان مالیاتی کشور پرداخت نماید.حالا اگر این شرکت بخواهد محصول تولیدی خود را به مبلغ ۴۰ میلیون ریال بفروشد موظف است هنگام صدور صورتحساب، مالیات بر ارزش افزوده را جداگانه محاسبه و از خریدار دریافت نماید که این مبلغ ۴,۰۰۰,۰۰۰=۱۰٪*۴۰,۰۰۰,۰۰۰ (ریال) خواهد بود.بنابراین، قیمتی که خریدار پرداخت می کند ۴۴ میلیون ریال خواهد بود.همچنین،شرکت خودروساز موظف است مالیاتهای پرداختی در مراحل قبلی(مراحل خرید قطعات) را از مالیاتهای وصولی کسر نموده و مابقی را همراه با اظهارنامه مالی به سازمان مالیاتی پرداخت نماید که این مبلغ در این مثال بصورت زیر خواهد بود:

۲,۵۰۰,۰۰۰=(۵۰۰,۰۰۰+۱,۰۰۰,۰۰۰)-۴,۰۰۰,۰۰۰

بنابراین مجموع مالیات بر ارزش افزوده پرداخت شده به سازمان مالیاتی برابر می شود با:

۴,۰۰۰,۰۰۰=۲,۵۰۰,۰۰۰+۱,۵۰۰,۰۰۰

 اما چگونه می شود VAT یا Moms را پس گرفت؟!

فرض کنید شما به فروشگاه Netto در سوئد می روید و اجناسی را خریداری می کنید.شما برای خرید هر قلم کالا مبلغی را بابت Moms پرداخت کرده اید که عموما نرخ آن ۲۵٪ است.اما شما نمی توانید این مبالغ را بازپس بگیرید زیرا شما بعنوان مصرف کننده نهایی یا End-user تلقی می شوید و از طرفی VAT-registered هم نیستید. درصورتی که شما بتوانید نام خودتان را در فهرست افراد یا شرکتهای پرداخت کننده مالیات بر ارزش افزوده ثبت کنید یا بعبارتی VAT-registered شوید، می توانید برای محصول یا خدماتی که ارائه می کنید مبلغ VAT یا Moms پرداخت شده را با ارائه اظهارنامه مالیاتی از سازمان مالیاتی دریافت کنید.

نکته توریستی:

خیلی کالاها و خدمات هم معاف از مالیات هستند.توریستهایی که از خارج از اتحادیه اروپا به سوئد و سایرکشورهای اروپایی جهت جهانگردی یا بازدید اقوام تشریف می آورند و در اروپا زندگی نمی کنند می توانند مبلغ مالیات بر ارزش افزوده اجناس خریداری شده شان را زمان خروج از فرودگاه از مراکز TAX FREE مستقر در فرودگاه دریافت کنند.برای اطلاع از چند و چون این کار به اینجا بروید.

مالیات های خاص دیگر

برخی از مالیات ها نیز حالت خاص دارند.مثلا دولت سوئد برای سوخت(بنزین،گاز،نفت و ذغال سنگ)،تنباکو و الکل مالیات های ویژه ای تعریف می کند.این مالیات در مبلغی که شما برای سوخت،سیگار یا مشروبات الکلی در سوئد پرداخت می کنید از قبل گنجانده شده است و در واقع شما بهمین خاطر در سوئد مبلغ بیشتری را برای تهیه بنزین خودرو یا خرید سیگار و مشروبات الکلی به نسبت سایر کشورهای اروپایی پرداخت می کنید.مالیات جمع آوری شده از این راه مجددا صرف مخارج بیمارستانی و درمانی فردی می شود که ممکن است بواسطه استفاده از سیگار یا الکل در آینده کارش به بیمارستان کشیده شود.همچنین مالیاتی که برای سوخت های فسیلی که بنوعی آلوده کننده محیط زیست ما هستند صرف بهینه سازی مصرف سوخت و توسعه صنعت خودروهای برقی و قابل شارژ می شود.

منبع: وبلاگ زیر آسمان سوئد، به نقل از سایت اداره مالیات سوئد