تحقیقات اقتصادی: دوره 48، شماره 2، تابستان 1392، صفحه 111-130
عیسی زاده سعید؛مهرانفر جهانبخش
ایران یکی از مهم‌ترین کشورهای پذیرای مهاجران و پناهندگان افغانی است. آن دسته از مهاجران افغانی که وارد ایران شدهاند، بیش‌تر مردان جوان در سن کار هستند که با هدف ورود به بازار کار به ایران مهاجرت کردهاند. مهاجران افغانی که اکثریت قابل توجه آن‌ها به صورت غیرقانونی و بدون داشتن مجوز رسمی وارد ایران شدهاند، به طور عمده بیسواد و غیر ماهر بوده و در مشاغل ابتدایی هم‌چون کارگری ساده مشغول به کارند. در این مطالعه، با استفاده از آزمونهای هم‌جمعی و علّیت گرنجری در قالب یک الگوی خودبازگشتی با وقفههای توزیعی (ARDL) و یک مدل تصحیح خطای برداری (VECM)، رابطه‌ی علّی میان متغیرهای نرخ بیکاری، متوسط دستمزد حقیقی و تعداد مهاجران افغانی در ایران، طی سال‌های 1385-1355 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به‌دست آمده نشان میدهد که در کوتاهمدت، مهاجرت افاغنه علّیت گرنجر نرخ بیکاری می‌باشد ولی نرخ بیکاری علّیت گرنجر مهاجرت آن‌ها نیست. در بلندمدت یک رابطه‌ی علّیت دوطرفه میان نرخ بیکاری و تعداد مهاجران افغانی در ایران وجود دارد. از سوی دیگر، در بلندمدت رابطه‌ی علّیت از تعداد مهاجران افغانی به متوسط دستمزد حقیقی کشور وجود ندارد ولی این ارتباط در جهت عکس برقرار است. در حقیقت، حضور گسترده‌ی مهاجران افغانی در بازار کار، نرخ بیکاری ایران را در کوتاهمدت و بلندمدت افزایش داده، اما تأثیر معنیداری بر متوسط دستمزد حقیقی کشور نداشته است. هم‌چنین در بلندمدت، مهاجران افغانی بر عملکرد و شرایط بازار کار در ایران واکنش نشان میدهند.
کلیدواژگان:مهاجران افغانی؛ نرخ بیکاری؛ دستمزد حقیقی؛ علّیت گرنجر
منبع: مجله تحقیقات اقتصادی