سیاستگذاری پولی نامتعارف به دلیل زیان­های درآمدی که برای ترازنامه بانک مرکزی داشته، عواقب غیر معمولی برای تورم و تولید به همراه دارد.

در بیست و پنجمین همایش سالانه سیاست­های پولی و ارزی، پروفسور پیرپائولو بنینو استاد اقتصاد دانشگاه لوئیس گیدو کارلی ایتالیا در سخنرانی خود با عنوان «هدفگذاری تورم و ترازنامه بانک مرکزی» به بررسی عواقب غیرعادی سیاستگذاری پولی نامتعارف بر تورم و تولید در قالب ترازنامه بانک مرکزی پرداخت.

پروفسور پیرپائولو بنینو سخنرانی خود را با بیان این سئوال آغاز کرد که «آیا ارتباطی بین کنترل تورم و ترکیب ترازنامه بانک مرکزی وجود دارد؟». او در ادامه گفت: «بانک‌های مرکزی کشورهای توسعه یافته مانند فدرال رزرو، بانک مرکزی انگلستان، اتحادیه اروپا و ژاپن اوراق بهادار بلندمدتی را برای جلوگیری از بحران اقتصادی، به عنوان یک سیاست پولی نامتعارف خریداری کرده‌اند. بانک‌های مرکزی با کیفیت دارایی بالاتر عمدتا دارای نرخ‌های تورم پایین‌تری هستند. همچنین در شرایط نرمال اقتصادی بانک مرکزی بخشی از سود خود را به خزانه منتقل می‌کند در حالی‌که در شرایط غیرنرمال با خرید اوراق قرضه زیان آور مجبور به افزایش سرمایه می‌شود ».

پیرپائولو بنینو همچنین تاکید کرد: «سیاستگذاری پولی نامتعارف به دلیل زیان­های درآمدی که برای ترازنامه بانک مرکزی دارد، عواقب غیر معمولی برای تورم و تولید به همراه دارد. گزاره خنثی بودن سیاست­های پولی با در نظر گرفتن رژیم­های پولی و مالی متفاوت، هنگامی برقرار است که خزانه دولت قادر به پشتیباتی از بانک مرکزی با انتقال وجوه بدست آمده از مالیات باشد. در غیاب پشتیبانی مالی و زیان­های بیش از حد بانک مرکزی علاوه بر توان بازپرداخت بانک مرکزی تورم نیز تحت تاثیر قرار می­گیرد.»

استاد  اقتصاد دانشگاه لوئیس گیدو کارلی ایتالیا عنوان کرد: « بانک مرکزی به منظور اجتناب از مواجه با تورم بالا و بروز دام نقدینگی باید از کاهش خالص ارزش دارایی و نیز تقلیل بازدهی اوراق قرضه دولت امتناع ورزد. در همین راستا، دولت می‌تواند از طریق انتقال مالی، بخشی از کاهش ارزش آتی ترازنامه بانک مرکزی را جبران نماید. در صورتی که سیاست مالی ماهیت پویا داشته باشد، این امر موجب کاهش دوره زیان بانک مرکزی در دوره گذار از تورم بالاتر می‌شود. بانک­های مرکزی دارای عملیات­های حسابداری متفاوت، الزامات سرمایه ­ای و سیاست­های انتقالی متفاوتی هستند. راه حل عمده برای حفظ ارزش دارایی­ها، خرید اوراق بهادار خزانه است.»

در پایان پروفسور پیرپائولو بنینو به این شکل جمع‌بندی کرد که: «عملیات بازار باز تاثیری بر تورم و تولید تعادلی ندارد زیرا اثرات چرخه عملیات خرید و فروش اوراق از طریق خزانه داری بر ترازنامه بخش خصوصی خنثی است. این خنثایی از عوامل متعددی حاصل می‌شود که از آن جمله می‌توان به ارتباط بین خزانه و بانک مرکزی و ارتباط بین خزانه و بخش خصوصی اشاره کرد. با توجه به اینکه بانک­های مرکزی این اوراق قرضه دولتی را براساس ارزش تاریخی (و یا ارزش روز بازار) خریداری می‌کنند بنابراین برآورد ارزش بازار اوراق خریداری شده، ممکن است ارزش سبد دارایی آنها را بیش از حد برآورد نماید».

منبع: پژوهشکده پولی و بانکی