دکتر میثم موسایی
طی چند روز اخیر قیمت ارز و طلا دچار نوسان شده است. عوامل مهمی دست به دست هم داده است که چنین علائمی در اقتصاد ایران بروز و ظهور پیدا کند. یکی از عوامل اثرگذار قیمت نفت است. قیمت جهانی نفت افت قابل توجهی داشته و این امر برای اقتصاد ایران به منزله آن است که درآمد ارزی کشور کاهش خواهد یافت و پیشبینی دولت برای میزان ارز مورد نیاز محقق نخواهد شد. این در شرایطی است که بررسی لایحه بودجه سال آینده در مجلس آغاز شده است لذا روند پیش آمده این پیشبینی را ایجاد کرده است که دولت با کسری بودجه مواجه شود و برای سال آینده مجبور به استقراض از سیستم بانکی شود. این عامل نیز انتظار تورمی ایجاد میکند و در نهایت نا امنی در بازار رقم میخورد از اینرو مردم برای آنکه بتوانند برای سال آینده خود برنامهریزی کنند بخشی از سرمایههای خود را به سمت خرید ارز و طلا بردهاند که این موضوع باعث نوسان در بازار میشود.
مسأله دیگری که پیرامون این امر باید به آن پرداخت به قطعیت نرسیدن مذاکرات هستهای است. اگر در مذاکرات هستهای توافق کلی به دست میآمد درصد نوسان بازار بسیار کمتر بود. در مجموع باید بگویم اتفاقهایی که طی روزهای اخیر در بازار ارز و طلا رخ داده عمدتاً تأثیر روانی است و طولانی مدت نخواهد بود. اگر انتظارات مردم نسبت به آینده محقق میشد و نگرانی پیش نمیآمد اکنون قیمت ثبات لازم را داشت. وقتی مردم تصور میکنند که رکود و تورم رشد بیشتری خواهد داشت یا حتی واردات کالا کم خواهد شد به سمت بازارهایی میروند که نقدتر است. لذا اتفاقهای صورت گرفته قابل پیشبینی بود. اگر بودجه سال آینده به شکلی بسته شود که بتواند به انتظارات مردم پاسخ دهد و گویای رونق اقتصادی، کاهش نرخ تورم و افزایش صادرات باشد قطعاً بازار هم به آرامش خواهد رسید. خریداران سکه و دلار زمانیکه در بورس و بخش تولید به سود دست پیدا نمیکنند سرمایههای خود را به این سمت میبرند لذا دولت باید برای خروج از رکود برنامههای خود را عملیاتی کند. وقتی رکود طولانی مدت در کشوری حادث شود همواره سرمایههای سرگردان به سمت خرید طلا منتقل میشود. همواره قیمت نفت و طلا همسو هستند اما در ایران به دلیل شرایط خاصی که دارد این دو فاکتور با یکدیگر هماهنگ نیستند. در شرایطی که قیمت نفت سیر مستمر نزولی به خود گرفته است طلا در ایران افزایش یافته است. در قیمت جهانی هم چنین روندی اتفاق افتاده است. از آنجا که کاهش قیمت نفت طی ماههای اخیر ادامه داشته است سرمایهگذاران خارجی برای جبران ریسک به سمت بازار طلا رفتهاند و این موضوع افزایش قیمت جهانی طلا را نیز سبب شده است. با این اوصاف اگر توافق هستهای ایران رقم بخورد به دلیل ظرفیتهای خوبی که اقتصاد کشورمان دارد رونق اقتصادی ایجاد خواهد شد. پیشبینی میکنم که نوسانهای بازار بیش از این نخواهد بود و بزودی به ثبات خواهیم رسید. در دولت قبل قیمت ارز به حدود 4 هزار تومان نزدیک شد و قیمت طلا هم سیر صعودی داشت در آن زمان تحریم گسترش پیدا کرد و کشور با شوک روبهرو شد اما در مقطع فعلی شرایط ایران نسبت به گذشته بسیار بهتر است و حتی پولهای بلوکه شده ایران در حال آزادسازی است. از سویی اتفاقهای خوبی در اقتصاد کشور صورت گرفته است . به عنوان مثال صادرات غیر نفتی و تعداد گردشگران خارجی به کشور به طور قابل توجهی افزایش داشته است که این امر نشان از رشد درآمد ارزی کشور دارد لذا شرایط فعلی قابل قیاس با دوره گذشته نیست و بزودی خریداران سکه و ارز این امر را متوجه و نگرانی هایشان مرتفع خواهد شد. اقتصاد ایران با برنامههایی که دولت دارد حرکت خوبی دارد و هیچ التهاب و شوک جدیدی در این حوزه نخواهیم داشت. لذا بزودی نوسان بازار از بین خواهد رفت.
منبع: ایران