حمید میرمعینی در گفتوگو با «آرمان - نوشین ایزدپناه » توضیح داد
کارگزار واسطی است بین سرمایهگذار و سازمان بورس که فعالیت مربوط به خرید و فروش سهام و اوراق بهادار را به نمایندگی از سوی مشتریها انجام میدهد. انجام فعالیت کارگزاری مستلزم دریافت مجوز تاسیس و فعالیت از طرف سازمان بورس اوراق بهادار و عضویت در کانون کارگزاران است. هماکنون 108 شرکت کارگزاری که از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز دریافت کردهاند، در این صنعت فعال هستند که از این تعداد 106 کارگزاری در بورس و فرابورس فعالیت دارند که 69 کارگزاری معادل حدود 66درصد دارای رتبه الف، 24 کارگزاری برابر با 23درصد دارای رتبه ب و شش کارگزاری تقریبا معادل ششدرصد با رتبه ج فعالیت میکنند. حدود پنجدرصد از کل کارگزاریها نیز رتبهبندی نشدهاند. حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه، در مورد مشکلات موجود در صنعت کارگزاری در گفتوگو با «آرمان» میگوید:« باتوجه به رکودی که طی این چند سال اخیر بر بازار سرمایه حاکم شده و همچنین کاهش حجم معاملات عمدتا شرکتهای کارگزاری با مشکلاتی از قبیل عدم تراز در پرداخت هزینههای جاری روبهرو شدند و این مساله باعث ایجاد ضعف در این صنعت شده و امکان نوآوریهایی که آنها باید در خدمات خود داشته باشند، در بسیاری از کارگزاریها مسکوت مانده است.»
درحالحاضر صنعت کارگزاری در کشور ما با چه مشکلاتی مواجه است؟
صنعت کارگزاری در کشور ما یکی از نهادهای مالی است که بهعنوان یک از معدود بازیگران بازار سرمایه بهنحو احسن ماموریتها و ظایفی را که در این بازار برعهده دارد، انجام داده است، چه کارگزاریهایی که مربوط به بخش خصوصی هستند و چه کارگزاریهایی که سهامداران آنها شرکتهای حقوقی هستند. هردو نوع کارگزاریها تقریبا توانستهاند در بازار سرمایه بهنحو مطلوبی نقش خود را ایفا کنند. همچنین باید به این نکته توجه داشته باشیم که قوانین و مقررات حاکم بر صنعت کارگزاری، قوانین و مقررات بسیار مناسبی هستند و نظارت بر این کارگزاریها نظارت مناسبی است، بهنحوی که کارگزاریها توانستهاند بهنحو مطلوبی ایفای نقش کنند. مشکلاتی که اکنون این صنعت با آن مواجه است، به موضوع نوسانات در گردش معاملاتی بازمیگردد که در طول این چندسال اخیر وجود داشته است. درواقع کارگزاریهای مختلف براساس گردش معاملات مختلف، چه در بخش منابع انسانی و چه در بخش سختافزارها و نرمافزارهای زیرساختی، اقدام به سرمایهگذاری کردهاند، اما بهدلیل نوساناتی که در گردش و حجم معاملات است، گاهی دچار مشکل میشوند.
فضای رقابت در عرصه صنعت کارگزاری را چطور ارزیابی میکنید و برای رقابتیشدن این صنعت چه راهکارهایی پیشنهاد میکنید؟
باتوجه به رکودی که طی این چند سال اخیر بر بازار سرمایه حاکم شده و همچنین کاهش حجم معاملات، شرکتهای کارگزاری عمدتا با مشکلاتی از قبیل عدمتراز در پرداخت هزینههای جاری روبهرو شدند و این مساله باعث ایجاد ضعف در این صنعت شده و امکان نوآوریهایی که آنها باید در خدمات خود داشته باشند، در بسیاری از کارگزاریها مسکوت مانده است. درواقع درآمد کارگزاریها نسبت به حجم معاملات بازار کاهش پیدا کره و درآمدهای کنونی آنها کفاف راهاندازی بخش تحقیق و توسعه را نمیدهد. اکنون شرکتهایی پیشرو و با سابقه فعالیت بیشتر در بازار سرمایه وجود دارند که اکثر کارگزاریها بهلحاظ حجم معاملات توان رقابت با آنها را ندارند. فعالان حقیقی نیز در بازار سرمایه معاملات خود را از طریق آنها انجام میدهند. از طرفی شرکتهای حقوقی مانند بانکها خودشان کارگزاری ایجاد کردند یا کارگزاریهایی را خریداری کردند. همین مساله باعث شده 50درصد کارگزاریهای موجود در بخش خصوصی توان رقابت با 50درصد دیگر را نداشته باشد. این مساله نیز سبب شده حجم معاملات بهنوعی انحصاری شود و تعدادی از کارگزاریها با افت عملیات مواجه شوند. با توجه به ساختاری که اکنون بازار پیدا کرده، حجم معاملات موجود و مشکلات عدیدهای که در مورد معاملات اعتباری در بازار به چشم میخورد، بهنظر نمیرسد این کارگزاریهای خصوصی کمترتوسعهیافته در آینده هم توان رقابت با کارگزاریهای پیشرو را داشته باشند. بنابراین سازمان بورس باید بهنوعی حمایتهایی را از شرکتهای کارگزاری داشته باشد. مدیریت این شرکتها نیز باید با تزریق سرمایه زیرساختهای ارتباطی و خدماتی را فراهم و نوآوریهایی را برای مشتریان خود ایجاد کنند تا بتوانند در عرصه رقابت بمانند و به فعالیت خود ادامه دهند. در صورتی که کل مجموعه بازار سرمایه با همین گردش و حجم معاملات فعالیت داشته باشد، بسیاری از کارگزاریها ممکن است دچار سردرگمی شوند و از ادامه فعالیت خود در بازار باز بمانند.