پول به سمت شرکت‌های تازه‌تاسیس حرکت می¬کند اما مقررات سفت و سخت اروپا ممکن است آرزوی رقابت با گوگل و فیس‌بوک را بر باد دهد.
امبیش میترا آن تماس تلفنی را به‌خوبی به یاد دارد؛ از آن سوی اقیانوس اطلس، از آمریکا به لندن آمده بود تا شرکت میترا، «بلیپار» را بخرد اما مذاکرات برای خرید یک و نیم میلیارد دلاری شرکت، چند دقیقهای بیشتر دوام نیاورد و صاحبان شرکت راضی به فروش شرکت سه‌ساله خود نشدند. یک سال بعدتر، این شرکت بسیار پیشرفت کرد و حتی در نظر داشت که دفتری نیز در آمریکا تاسیس کند و این نتیجه تصمیمی بود که برای مستقل ماندن شرکت گرفته شد.
میترا، 36ساله، درباره شرکتش و نیز شرکت‌های تازه‌تاسیس در ایالات متحده در حوزه فناوری میگوید: «شرکت‌های آمریکایی به‌خوبی وضعیت خود را میدانند و میفهمند که چه زمانی باید تصمیم بگیرند شرکت خود را فروش برسانند. شاخص‌های اقتصادی و وضعیت شرکت به‌خوبی نشان میدهد که چه هنگامی باید آن را به فروش رساند. به همین دلیل است که کسانی مانند مارک زاکربرگ شرکت فیس‌بوک را نفروخت و حالا به یک مولتی میلیاردر در اقتصاد آمریکا تبدیل شده است. به همین دلیل هم هست که بنیان‌گذار و مدیر عامل شرکتی مثل «اسنپچت»، ایوان اسپیگل، در سال 2013 با فروش این شرکت به وسیله فیس‌بوک به قیمت 3میلیارد دلار موافقت نکرد. تصمیم این افراد برای این‌که مستقل بمانند خیلی راحت با استفاده از بازاریابان سرمایه و کمک بانک‌ها انجام میشود و به این دلیل است که شرکت‌های حوزه فناوری در آمریکا به‌سرعت رشد میکنند.»
اما در اروپا، شرکت‌هایی مانند دره سیلیکون آمریکا به رشد زیاد پس از مدتی کوتاه نمیرسند چون قوانین سفت و سخت آمریکا مانع از پیشرفت سریعشان میشود. شرکت‌های اروپایی که امکانات مالی و فرصت‌های کارآفرینی را مانند آمریکا در اختیار ندارند، معمولا از پیشنهادهای خرید و ادغام از سوی دیگر شرکت‌ها استقبال میکنند. شرکت «اسکایپ» که یک شرکت خدمات‌دهنده تماس‌های ویدئویی است و به وسیله دین فریس و نیکلاس زنستروم در سال 2003 میلادی بنیان گذاشته شد، در سال 2005 توسط شرکت «ای بی» به قیمت 2.6میلیارد دلار خریده شد.
حالا شرکت‌های تازه‌تاسیس اروپایی در حال باز کردن چشم‌های خود هستند. آنها حتی تمایل دارند که از سرمایهگذاری کشورهای دیگر نیز بهرهمند شوند. مثلا شرکت «بلیپار» که یک شرکت اروپایی فعال در حوزه تصویرهای واقعی مجانی و نرمافزارهای کاربردی تلفن همراه در زمینه تشخیص تصویر است، از شرکت تامین سرمایه «کوالکوم» آمریکایی 45میلیون دلار سرمایه دریافت کرده تا فعالیت‌های خود را گسترش دهد. تصمیم شرکت برای مستقل ماندن بیشتر به این دلیل گرفته شده که در اروپا، پول‌ها و سرمایهها بیش از هر زمان دیگری به سوی شرکت‌های تازه‌تاسیس فعال در حوزه فناوری سرازیر شدهاند.
بر اساس آمارهای اعلام‌شده توسط موسسه «داو جونز» که از یک پایگاه دادههای مربوط به سرمایهگذاری استفاده کرده، سرمایهگذاری برای گروههای شرکت‌های فعال در عرصه دیجیتال در قاره اروپا، بین سال‌های 2010 تا 2014 میلادی، تقریبا هر سال دو برابر شده و از 4میلیارد دلار به 7.75میلیارد دلار رسیده است.
در سه ماهه اول سال 2015 نیز، شرکت‌های فعال در بخش فناوری دیجیتال، 2.5میلیارد دلار بزرگ‌تر شدهاند که این بیشترین میزان افزایش سرمایه این شرکت‌ها در یک فصل از ابتدای شروع دهه جاری میلادی بوده است.
مارک تلوز، مدیر عامل شرکت «مان گرو»، که یک شرکت تامین سرمایه در لوکزامبورگ است و اخیرا در شرکت «اسکایپ» نیز سرمایهگذاری کرده، میگوید: «من واقعا معتقدم که این مسئله زمان بوده است که اروپا شرکت‌های بزرگی را در عرصه فناوری به وجود بیاورد. این تنها مسئله زمان است چون حرکت سرمایه به سوی شرکت‌های فناوری اروپایی به‌تازگی شروع شده و نمیتوانیم شکوفایی این شرکت‌ها را تنها به سرمایهای که جذب میکنند، مربوط بدانیم.»
وقتی که شرکت‌های فناوری اروپایی کار خود را شروع کردند و به‌تدریج به شهرتی رسیدند، همچنان پشت سر آمریکاییها قرار داشتند. بر اساس اعلام انجمن ملی شرکت‌های تامین سرمایه آمریکا، در پنج سال گذشته، سرمایهگذاری آمریکا در زمینه شرکت‌های فناوری تا 96میلیارد دلار رشد کرده است و میزان نقدینگی را در کل شرکت‌های فعال در حوزه فناوری آمریکا به 160میلیارد دلار رسانده که از این میان، 70میلیارد دلار تنها به دره سیلیکون اختصاص دارد. همچنین شکاف میان سرمایهگذاری و میزان ارزش شرکت‌ها در حال افزایش است. شرکت «اوبر» که یک شرکت فعال در حوزه نرمافزارهای کاربردی تلفن همراه برای تاکسیها است، 5.9میلیارد دلار از سرمایهگذاران دریافت کرده، در حالی که میزان پرداخت‌ها به این شرکت در فصل گذشته تنها 600میلیون دلار بوده است. دره سیلیکون همچنین یک منبع بسیار بزرگ از مدیران اجرایی و برنامهریزانی است که شرکت‌ها آنها را برای کارهای خود استخدام میکنند.
بسیاری از کارشناسان میگویند هنوز پول‌های باهوش که بیشتر از طریق تجربه و زیرکی وارد شرکت‌ها میشوند و آنها را شکوفا میکنند، تنها در آمریکا یافت میشوند و اروپاییها با این‌که در سال‌های اخیر در این زمینه پیشرفت‌هایی کردهاند اما بسیار عقب‌تر هستند. هنوز خیلی مانده است که این شرکت‌ها اعتماد به نفس خود را به دست آورند و بتوانند به کارآفرینی واقعی دست بزنند.
قوانین سفت و سخت اروپایی حتی شرکت‌های فناورانه آمریکایی را نیز در اروپا گرفتار کرده است؛ در ماه آوریل امسال، کمیسیون اروپایی به طور رسمی شرکت گوگل را به دلیل فعالیت‌های مغایر با مقررات این قاره، محکوم کرد. این رای دادگاه اروپایی در تاریخ ظهور شرکت‌های مرتبط با اینترنت بی‌سابقه است. نهادهای نظارتی همچنین اعلام کردند که تحقیقات درباره فعالیت‌های شرکت‌های گوگل و فیس‌بوک برای اقدامات غیرقانونی درباره اطلاعات شخصی کاربران انجام شده است و همچنین شرکت‌های «اپل» و «آمازون» به دلیل اتهام فرار مالیاتی در اروپا مورد تحقیق قرار گرفتهاند. برخی کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و آلمان، در حال ارزیابی ممنوعیت فعالیت شرکت «اوبر» در گستره خود هستند. حتی کار به جایی رسید که دو تن از مدیران اجرایی شرکت اوبر در فرانسه دستگیر شدند. این قوانین، همان‌هایی هستند که جدا از جریان سرمایه، میتوانند شرکت‌های اروپایی را زیر سایه شرکت‌های فناوری آمریکایی در دره سیلیکون قرار دهند.
منبع: فایننشیال تایمز، ترجمه از صدای اقتصاد