فرید قدیری
هاجر شادمانی
با هدف پاسخ به سه سوال كليدي درباره بازار مسكن 94، «دنیای اقتصاد» دیدگاه 40 صاحب‌نظر را جویا شده است. نتايج ديدگاه‌هاي سه طيف اثرگذار در بازار درباره «نحوه نوسان قيمت»، «زمان بازگشت رونق» و «زمان خريد مصرفي» نشان مي‌دهد: انتظارات غالب در سال جديد، «ثبات قيمت مسكن» است؛ به‌طوري‌كه 47.5 درصد نظردهندگان، به «عدم تغيير» و 37.5 درصد ديگر نيز به «رشد منفي» قيمت واقعي مسكن اعتقاد دارند. در اين نظرسنجي 87.5 درصد از بازيگران و بازي‌گردانان مسكن، امسال را سال خريد مصرفي معرفي كرده‌اند.
تصوير سه‌بعدي از آينده مسكن
اجماع بازيگران و بازي‌گردانان بازار بر «ثبات قيمت» و «توصيه به خريد مصرفي» در سال جديد
نتايج يك نظرسنجي از طيف‌هاي سه‌گانه فعال و اثرگذار در بخش مسكن درباره اوضاع بازار ملك در سال94 نشان مي‌دهد غالب انتظاراتي كه هم‌اكنون بابت چگونگي نوسانات قيمت مسكن در سال جديد وجود دارد، در گام اول بر «ثبات قيمت» پايه‌ريزي شده و سپس بر «افزايش ملايم در حد كمتر از نرخ تورم» تاكيد مي‌كند به‌طوري‌كه هيچ‌‌كدام از بازيگران و بازي‌گردانان بخش مسكن، علايمي از رشد شديد جهش قيمت مسكن طي سال جاري را قابل تصور و پيش‌بيني نمي‌دانند.
برآیند همه نظرات درباره سه پرسش از بازار مسکن 94
«دنياي‌اقتصاد» در آخرين روزهاي سال93 و همينطور هفته اول امسال براي انعكاس ديدگاه‌هاي مختلفي كه نسبت به شاخص‌هاي كليدي بازار مسكن 94 وجود دارد، اقدام به كسب و جمع‌آوري نظرات از سه گروه «مسوولان بخش مسكن در وزارت راه‌وشهرسازي»، «كارشناسان اقتصاد مسكن» و همچنين «فعالان بازار ملك شامل سازنده‌ها و مشاوران املاك» كرد. در این تحقیق 40 نفر شامل 18 نفر از مسوولان فعلی و سابق، 8 نفر از فعالان اصلی بازار و 14 نفر کارشناس، اعلام نظر کرده‌اند.
در اين نظرسنجي از شركت‌كنندگان، درباره سه بُعد بازار شامل «آينده قيمت مسكن»، «زمان بازگشت رونق» و همينطور «بهترين اقدام از جانب تقاضاي مصرفي در سال جديد» پرسش شده است.
تحليل جزئيات آنچه مجموع پاسخ‌دهندگان اين سه پرسش ارائه كرده‌اند، حكايت از آن دارد كه از ميان چهار گزينه ثبات قيمت، افزايش ملايم قيمت، افزايش شديد و كاهش بيشتر قيمت، گزينه اول حائز بيشترين راي شده است. 5/47 درصد افراد در اين نظرسنجي معتقدند قيمت مسكن در سال جاري ثابت خواهد ماند و تغيير آنچناني پيدا نمي‌كند. 5/37 درصد ديگر افراد به رشد ملايم قيمت يعني در حد كمتر از تورم اعتقاد دارند و مابقي كه تعدادشان فوق‌العاده محدود است نيز افزايش بيش از نرخ تورم را پيش‌بيني مي‌كنند.
در اين ميان، آرای هركدام از سه طيف پاسخ‌دهنده، متفاوت بوده است به‌طوري‌كه در طيف مسوولان بخش مسكن، 50درصد افراد به ثبات قيمت اعتقاد دارند و در طيف فعالان بازار نيز 5/62درصد نظردهندگان به گزينه افزايش ملايم راي داده‌اند. همچنين نيمي از كارشناسان اقتصاد مسكن نيز گزينه تثبيت قيمت را براي پاسخ انتخاب كرده‌اند. برآيند مجموع نظرات هر سه طيف درباره بعد دوم بازار كه همان «زمان بازگشت رونق» است نيز نشان مي‌دهد نيمي از افراد «تداوم ركود مسكن در سال 94 البته با شدت كمتر از سال93» را پيش‌بيني مي‌كنند. از ميان سه طيف پاسخ‌دهنده به پرسش دوم، گروه كارشناسان با راي 64درصدي به «تداوم ركود»، اجماع بيشتري بر زمان‌بر بودن بازگشت رونق از خود نشان داده است. درباره بعد سوم، در نظرسنجي صورت گرفته توسط «دنياي‌اقتصاد»، 5/87 درصد شركت‌كننده، سال94 را «سال خريد» براي تقاضاي مصرفي معرفي كرده است. به اين ترتيب ميزان راي غالب به خريد مصرفي مسكن در سال94، از آرای حداكثري–بيشترين نظر- مربوط به دو پرسش اول بيشتر است و اين به معناي آن است كه مجموعه فعالان، سياست‌گذاران و صاحب‌نظران بازار مسكن در يك نظر واحد، سال94 را زمان مناسب خريد مسكن مي‌دانند و اجماع آنها بر اين موضوع به مراتب بيشتر از دو پرسش اول است. پيش‌تر چند گزارش كارشناسي درباره چشم‌انداز بازار مسكن94 در «دنياي‌اقتصاد» به چاپ رسيد كه نتايج آن نشان مي‌داد سال جديد دوره «پايان ركود» مي‌تواند باشد كه در آن، قيمت مسكن به جاي ريزش يا صعود، ثبات نسبي را تجربه خواهد كرد.
در زير، جزئيات نظرات آمده است:
