بانک مرکزی اعلام کرد: تولید ناخالص داخلی کشور در فصل اول سال 1393 به 480491 میلیارد ریال رسید که نسبت به رقم مشابه فصل اول سال 1392 به میزان 4.6 درصد رشد نشان می‌دهد.

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: بر اساس محاسبات مقدماتی و اولیه اداره حسابهای اقتصادی این بانک ،تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه و به قیمتهای ثابت سال 1383 در فصل اول سال 1393 به 480491 میلیارد ریال رسید که نسبت به رقم مشابه فصل اول سال 1392 به میزان  4.6 درصد رشد نشان می دهد.

نکاتي در خصوص رشد اقتصادي در فصل اول سال 1393

براساس محاسبات مقدماتي و اوليه، توليد ناخالص داخلي کشور به قيمت هاي ثابت سال ۱۳۸۳ در سه ماهه اول سال ۱۳۹۳ به ۴۸۰۴۹۱ ميليارد ريال رسيده است که در مقايسه با رقم مشابه سال قبل ( ۴۵۹۲۵۲ ميليارد ریال) 4.6 درصد رشد نشان می دهد. لازم به ذکر است که توليد ناخالص داخلي در فصل اول سال ۱۳۹۲نسبت به رقم مشابه سال 91 معادل 4.1 درصد کاهش يافته بود.

بر اين اساس مي توان گفت که اقتصاد ايران پس یک دوره رکود طولاني، در فصل اول سال ۱۳۹۳ بهبود معني داري را تجربه نموده است. در بررسي رشد ارزش افزوده بخش هاي مختلف اين نکته حائز اهميت است که تمامي گروه هاي عمده اقتصادي (اعم از کشاورزي، نفت، صنايع و معادن و خدمات) در سه ماهه اول سال جاري از رشد مثبت برخوردار بوده اند. اين در حالي است که در فصل اول سال ۱۳۹۲،به جز گروه کشاورزي، ساير گرو ههاي عمده با رشد منفي ارزش افزوده مواجه بودند.

لازم به ذکر است حسب روال معمول داده ها و اطلاعات مورد نياز جهت محاسبه رشد اقتصادي از منابع آماري رسمي مربوطه از قبيل وزارت جهاد کشاورزي، وزارت نفت، طرح آماري کارگاه هاي بزرگ صنعتي (اداره آمار اقتصادي بانک مرکزي) سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، وزارت نيرو و طرح آماري فعاليت هاي بخش ساختماني (اداره آمار اقتصادي بانک مرکزي) دريافت گرديده است. همچنين در گروه خدمات نيز متناسب با هر يک از فعاليت ها، از منابع آماري و شاخ صهاي قيمت مرتبط با موضوع استفاده شده است.

همانگونه که اشاره گرديد، اطلاعات رشد ارزش افزوده بخش هاي مختلف اقتصادي حاکي از آغاز روند بهبود و رونق نسبي در مقايسه با دوره مشابه سال قبل مي باشد. بررسي سهم فعالي تهاي مختلف اقتصادي در رشد توليد ناخالص داخلي نشان م يدهد که ارزش افزوده زيرگروه "صنعت" و "بازرگاني، رستوران و هتلداري" به ترتيب با سهمي معادل 1.5 و 1.0 واحد درصد، نقش عمده ای (2.5  واحد درصد) را در رشد 4.6 درصدی تولید ناخالص داخلی به قيمت هاي ثابت سال ۱۳۸۳ در فصل اول سال ۱۳۹۳ ايفا نموده اند.

لازم به ذکر است، شاخص توليد کارگاه هاي بزرگ صنعتي (که حدود ۷۰ درصد ارزش افزوده بخش صنعت را پوشش می دهد) در سه ماهه اول سال ۱۳۹۳ نسبت به رقم مشابه سال قبل 10.0 درصد رشد داشته است. در ميان ۲۲ گروه عمده صنعتي، شاخص ۱۳گروه که در مجموع ۸۷ درصد از وزن شاخص را به خود اختصاص مي دهند، در فصل اول سال ۱۳۹۳ نسبت به فصل اول سال ۱۳۹۲ رشد مثبت داشته اند.

نگاهي به ارقام اجزاي هزينه نهايي (طرف تقاضاي اقتصاد) به قيمتهاي ثابت سال ۱۳۸۳ در فصل اول سال۱۳۹۳ نيز نشان مي دهد که اقلام مصرف خصوصي، مصرف دولتي، تشکيل سرمايه ثابت ناخالص، صادرات و واردات کالاها و خدمات به ترتيب از رشدهايي معادل 6.1 ، 8.3 ، 5.7 ، 2.5 و 4.3 ۴ درصد برخوردار بود ه اند که در سازگاري با تحولات بخش عرضه اقتصاد قرار دارند. نکته لازم به ذکر آن است که در تشکيل سرمايه ثابت ناخالص واقعي، در فصل اول سال ۱۳۹۳ بخش ماشين آلات با 17.7 درصد رشد مواجه بوده است؛ در حالي که بخش ساختمان در اين فصل رشد -1.1 درصدی را تجربه نموده است. عمده ترين منابع آماري به منظور محاسبه اقلام هزينه ناخالص داخلي را منابعي نظير طرح آماري بودجه خانوار در مناطق شهري ايران (اداره آمار اقتصادي بانک مرکزي)، پرداختي هاي خزانه داري کل کشور (وزارت امور اقتصادي و دارايي)، آمار صادرات و واردات گمرک جمهوري اسلامي ايران و آمار تراز پرداختهاي خارجي کشور (بانک مرکزي) تشکيل مي دهند.

 لازم است به این نکته توجه گردد که اقتصاد ایران در طول 2 سال گذشته با نرخ رشد منفی مستمر مواجه بوده است، لذا رشد مثبت ایجاد شده که جای خوشحالی و امیدواری دارد، علاوه بر دلالت بر شروع دوره رونق نسبی، بدین معنی است که اقتصاد ایران مسیر بهبود و بازیابی توان از دست رفته خویش را می‌پیماید. مقایسه ارقام تولید ناخالص داخلی به‌قیمت پایه (1383=100) در فصل اول سالهای 91 (478739 میلیارد ریال)، 1392 (459252 میلیارد ریال) و 93 (480491 میلیارد ریال) نشان می‌دهند که در فصل اول سال 1393 تولید ناخالص داخلی کشور به‌قیمت پایه (1383=100) توانسته است افت صورت گرفته طی دو سال اخیر را جبران نماید.

ضمناً مقایسه آمار تولید ناخالص داخلی بدون نفت (به‌قیمت پایه 1383=100) نشان می‌دهد تولید ناخالص داخلی بدون نفت که از 415438 میلیارد ریال در سه‌ماهه اول سال 1391 به 409811 میلیارد ریال در سه‌ماهه اول سال 1392 کاهش یافته بود، در سه‌ماهه اول سال 1393 به 428014 میلیارد ریال افزایش یافته که در مقایسه با رقم مشابه در سال 1392 و 1391 به‌ترتیب 4.4 و 3 درصد افزایش نشان می‌دهد، لذا می‌توان گفت که بخش غیرنفتی اقتصاد از بهبود بیشتری برخوردار گردیده و سهم بخش غیرنفتی اقتصاد افزایش یافته است.

در عین حال باید توجه داشت که علی‌رغم رشد 4.6درصدی تولید ناخالص داخلی در فصل اول سال 1393 نسبت به رقم مشابه سال قبل و ورود اقتصاد کشور به مرحله رونق اقتصادی، سطح تولید در فصل اول سال 1393 به‌میزان 8.7 درصد پایین‌تر از رقم مشابه در فصل اول سال 1390 بوده و کماکان ظرفیت فعال نشده (خالی) قابل توجهی در اقتصاد وجود دارد.

با این وجود، شروع رشد مثبت اقتصادی کنار کاهش قابل ملاحظه تورم نشان می‌دهد که اقتصاد ایران طی یک سال گذشته در جهت صحیح گام برداشته است و این امیدواری وجود دارد که با استمرار سیاست‌های صحیح و ثبات‌بخش اقتصادی و بهبود فضای کلی اقتصاد و کسب و کار، شاهد تداوم و تقویت این روند و بهبود هرچه بیشتر عملکرد فعالیت‌های اقتصاد کشور باشیم.

منبع: مهر