رئیس کل بانک مرکزی، اقدام این بانک در دولت گذشته در برداشت شبانه از حساب بانک‌ها بابت مابه‌التفاوت ارز دریافتی را "عجیب" توصیف کرد و گفت: در بسته سیاست‌های بانک مرکزی این کار بانک مرکزی در قبال بانک‌ها را جبران می‌کنیم.

به گزارش خبرنگار مهر، ولی الله سیف دیشب در برنامه زنده پایش از شبکه یک سیما حضور یافت و به بیان عملکرد یکساله بانک مرکزی پرداخت.

در این برنامه، مجتبی قمری وفا سردبیر اقتصادی خبرگزاری مهر از سیف پرسید:"جناب آقای ولی الله سیف، اگر یادتان باشد که قطعا هست، دولت دهم زمستان سال 90 مصوبه‌ خیلی مهم "برداشت مستقیم از حساب بانک‌ها" بابت مابه‌التفاوت ارز دریافتی را صادر کرد و مقاومت‌های پنهان بانک مرکزی هم نتیجه نداد تا اینکه روزهای پایانی اسفندماه همان سال حدود 3 هزار میلیارد تومان "شبانه" از حساب بانک‌ها پول برداشته شد و بعدها دیوان محاسبات، حکم اولیه "انفصال از خدمت رئیس کل وقت بانک مرکزی" را در این باره صادر کرد. جنابعالی نیز پس از تصدی این پست اعلام کردید کارگروه ویژه‌ای در این باره تشکیل داده اید؛ حال پاسخ دهید پس از گذشت یکسال، بانک مرکزی دولت تدبیر و امید، این برداشت را غیرقانونی تشخیص داد یا خیر؟"

وی در پاسخ گفت: این اقدام از کارهای عجیب بانک مرکزی در دولت گذشته بود که این بانک تصمیم گرفت به صورت شبانه و در آخرین روز سال دست در جیب بانکها کند. اکنون مانده‌ایم که با این اقدام چه کنیم؟ یا آن را جزء بدهکاری دولت قرار دهیم که تبعات خود را دارد.

رئیس شورای پول و اعتبار با تاکید بر اینکه هیچ منطقی برای انجام این کار وجود نداشت، در مورد راهکارهای جبران این اقدام تصریح کرد: یکی ار راه‌ها این است که برای برگرداندن این پول باید این بدهی را به حساب دولت بگذاریم و به هر حال در بسته سیاست‌های بانک مرکزی این برداشت شبانه جبران خواهد شد اما این به معنای آن نیست که بانک‌ها خلافی در این ارتباط با مابه التفاوت ارزی انجام نداده اند.

حجم نقدینگی؛ 615 هزار میلیارد تومان

وی، حجم نقدینگی کشور را 615 هزار میلیارد تومان و مانده تسهیلات نظام بانکی را 485 هزار میلیارد تومان اعلام کرد.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در اقتصاد نیاز به تصمیمات بلندمدت داریم، گفت: در حال حاضر همکاری خوبی در تیم دولت وجود دارد و انضباط در فعالیت‌های پولی و مالی تنها توسط بانک مرکزی حاصل نمی‌شود.

وی، یکی از انتظارات مهم تجار و تولید کنندگان از بانک مرکزی را حمایت از تولید ذکر کرد و با بیان اینکه مسئولیت‌های زیادی بر دوش نظام بانکی است، تصریح کرد: بخش خصوصی نیاز به نظام بانکی دارد که کاملاً در خدمت آنها باشد. با این وجود، یکی از مباحث این است که نظام بانکی نتوانسته خود را با شرایط و خواسته های آنها تطبیق دهد.

سیف، یکی از بحث های جدی در بسته را تقویت سرمایه پایه بانک ها اعلام کرد و گفت: در بسته سیاستی پیش بینی شده که بانک‌هایی که خارج از نُرم هستند، لازم است سهام خود را واگذار کنند که اصطلاحاً به آن «برون رفت از بنگاه داری بانکها» گفته می‌شود. بانک مرکزی سه سال زمان برای آن در نظر گرفته است که بانک‌ها هر سال بتوانند یک سوم مازاد سهام و شرایط بنگاه داری خود را عرضه کنند.

وی اظهارداشت: در قضاوت‌ها نسبت به بانک‌ها این موضوع مطرح می‌شود که برخی بانکها تخلفاتی دارند اما این در حالی است که برخی از بانکها دقیقاً در چارچوب قوانین نظام بانکی و بانک مرکزی عمل می‌کنند. اما عرضه سهم بانک ها در بازار سرمایه به یکباره امکان پذیر نیست و امکان دارد که شوکی به این بازار وارد کند. بر این اساس، قرار است که به مرور طی همین مدت زمان این اقدام صورت گیرد.

رئیس کل بانک مرکزی در خصوص وضعیت سهامداران عمده نظام بانکی گفت: نظام بانکی نهادی است که ذی نفعانی دارد و باید بتواند به صورت مستقل حقوق آنها را رعایت کند اما این تضاد منافع باعث می‌شود که منافع سپرده گذاران به خطر بیافتد و حقوق ذی نفعان به درستی رعایت نشود. بر این اساس، نسبتی برای اشخاص مرتبط با بانکها (ذینفع واحد) وجود دارد و سهامدارانی را که از درصد خاصی در سهامداری بانکها بالاتر هستند، تسهیلات محدودتری نسبت به افراد عادی باید دریافت کنند که بر این اساس، بانک مرکزی نیز لیستی را به بانکها ارایه کرده است که براساس واقعیت‌ها، گزارش‌ها در مورد تسهیلات دهی را ارایه دهند که مشخص شود از قوانین عدول نکرده‌اند و این سهامداران عمده نُرم واقعی تری را پرداخت ننموده‌اند که اگر غیر از آن باشد، تخلف محسوب می‌شود و جریمه خواهند شد.

وی ادامه داد: هیچ سهامدار و سرمایه گذاری نمی‌تواند به دلیل نیاز خود بانک تاسیس کند، زیرا سپرده گذاران باید مطمئن باشند که مدیریت بانک براساس اصول و قواعد عمل می‌کند. یکی از مباحث مهم بانک مرکزی دقت در آمارها و تحلیل‌ها است؛ بدین ترتیب که بانک مرکزی از حسابرسان مستقل می‌خواهد تسهیلات بانکها به شرکت‌های تابعه را به درستی ثبت کنند و گزارش حسابرسان مستقل مبنا قرار می گیرد. به زودی شرایط را به نحوی تغییر خواهیم داد که عدول از ضوابط و پوشاندن خلاف بانکها در این ارتباط امان پذیر نباشد.

سیف گفت: امسال برای اولین سال است که به بانکها اعلام کرده‌ایم فقط در شرایطی می توانند مجمع برگزار کنند که تقسیم سود مشاع بین بانک و سپرده گذار انجام شود و حسابرس باید آن را تایید کرده باشد و اولویت با سپرده گذاران است اما بانکها روش و فرمول‌هایی را قبلاً به کار می‌گرفتند که در حق سپرده گذاران اجحاف می‌شد.

مردان 50 میلیارد دلاری ناگهان ناپدید می‌شوند

وی درباره اقدام به اخذ رشوه از سوی برخی کارمندان سیستم بانکی، گفت: از مردم می خواهم با همت جمعی از فساد رشوه جلوگیری کنند. سایت بانک مرکزی و بخش نظارت بانک مرکزی با جدیت این موضوع را دنبال می کند و اطمینان می‌دهیم که در صورت گزارش مورد توسط مردم، مشکلی برای گزارش دهنده پیش نخواهد آمد. بارها افرادی به من مراجعه می‌کنند و می‌گویند مبالغ بالایی مانند 50 میلیارد دلار دارند که می‌خواهند وارد کشور کنند و وقتی می‌گویم حواله کنید، ناپدید می‌شوند. این موضوعات و پیشنهادهای وامی، دام هایی است که برای افراد ساده لوح پهن می شود.

رئیس کل بانک مرکزی در مورد مطالبات مشکل الوصول بانکها اظهار داشت: یکی دو سال است که مدیریت منابع در بانکها ایجاد شده است. تسهیلات پرداختی بانکها باید در سررسید وصول شود اما در برخی موارد شرایطی ایجاد می‌شود که این وصول امکان پذیر نمی‌شود. مانند شرایطی که در نوسانات نرخ ارز برای تولیدکنندگان ایجاد شده و آنها را دچار مشکل کرده. در عین حال تسهیلات تکلیفی پرداختی به بانکها به ویژه بانک های دولتی بسیار زیاد است که از جمله آنها پرداخت تسهیلات به بنگاه های زودبازده بود که البته بازدهی نیز نداشتند. همچنین تسهیلات دهی به حوادث غیرمترقبه از جمله آنها است.

سیف در مورد پرونده های مطالبات معوق بانک پارسیان گفت: یکی از دلایل ایجاد مطالبات معوق برای بانک پارسیان این بود که در اوایل تاسیس و ایجاد این بانک پرداخت وام به برخی پرونده ها به صورت تکلیفی صورت گرفت به طوری که لیست اسامی برخی از افراد مشکوک الوصول دارای مطالبات معوق در این بانک جزو 575 پرونده بانک پارسیان است که بانک مرکزی به قوه قضائیه ارایه کرده است و همچنین می توان گفت که سوء جریان هایی در برخی پروند ها وجود دارد. این دیدگاه که هر پرونده ای که دچار مطالبات معوق شده فسادی در پشت آن وجود دارد باید اصلح شود.

وی با اشاره به بسته خروج غیرتورمی دولت از رکود گفت: یکی از دستور کارها احیای بخش تولید بر اساس این بسته است تا با تزریق جدید منابع توسط نظام بانکی این بخش احیا شود. بانکها وظیفه پرداخت دوباره تسهیلات به بنگاه هایی را دارند که پیش از این دارای مطالبات معوق شده اند اما نمی توان آنها را جزو بدحسابان بانکی به حساب آورد.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه حسابرسان مستقل باید مانع بزک کردن صورت‌های مالی بانکها شوند، تصریح کرد: اگر بانکی صورت سازی کند، جریمه خواهد شد.

وی با اعلام اینکه بانک مرکزی هیچ برنامه ای برای دادن مجوز جدید بانکی ندارد، یکی از برنامه های مهم بانک مرکزی را ساماندهی وضعیت فعلی بازار پولی و مالی کشور ذکر کرد و گفت: در حال حاضر تمرکز سهامداری در بانکها مخفی شده است.

بانک‌های دولتی که زیان ده هستند

سیف با بیان این که برخی بانکهای دولتی ما در حال حاضر زیان‌ده هستند، افزود: بانک ملی از بانک هایی است که تحت فشار است و تسهیلات تکلیفی سنگین و مطالبات لاوصول بسیاری دارد. بر این اساس با طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی برای احیای جدی چند بانک به ویژه در صورت های مالی آنها و ساماندهی این بانک های دولتی صحبت کرده ام. در حال حاضر 4 بانک ملی، صنعت و معدن، کشاورزی و سپه زیان‌ده هستند.

وی در بخش دیگری از صحبت خود با بیان این ...

... ادامه در مهر