در شرایطی که قیمت مسکن، خرید واحد مسکونی برای مردم را بسیار دشوار ساخته، شرایط اعطای تسهیلات مسکن توسط بانک عامل نیز سخت تر از گذشته شده است و ضمانت درخواست شده توسط بانک، بسیاری از مردم را در اخذ این تسهیلات ناکام گذاشته است.
بازار مسکن در شرایط کنونی شرایط ملتهبی را پشت سر می‌گذارد. چنانکه بیش از 70 درصد تقاضاهای حاضر در بازار به قصد سرمایه‌گذاری و افزایش سود نسبت به خرید مسکن اقدام می‌کنند.
جولان تقاضاهای سرمایه‌ای در بازار مسکن شرایط را برای افزایش نجومی قیمت فراهم کرده و شرایط برای حضور مردمی که به قصد سکونت اقدام به خرید مسکن می‌کنند بیش از گذشته سخت شد است.
یکی از اصلی‌ترین دلایل ناتوانی مردم در خرید مسکن، ناتوانی در تامین نقدینگی لازم به منظور خرید است. در چنین شرایطی، استفاده از تسهیلات مسکن می‌تواند بخشی از خلا به وجود آمده بین قدرت خرید مردم و نقدینگی لازم برای خرید مسکن را جبران کند. در شرایطی که مسکن در رقم‌های سرسام آور معامله می‌شود نقش این تسهیلات پررنگ‌تر از گذشته شده و نیاز مردم برای خرید مسکن به تسهیلات بیش از پیش افزایش یافته است.
* شرایط اعطای تسهیلات مسکن همراه با شرایط خرید خانه سخت‌تر می‌شود؟
یکی از اصلی‌ترین نهادهای بانکی به منظور تامین تسهیلات، بانک مسکن است که تحت قالب‌های متنوع نسبت به پرداخت وام به مردم اقدام می‌کند. پس از افزایش قیمت مسکن و سخت شدن اوضاع خرید به نظر می‌رسید شرایط دریافت تسهیلات مسکن راحت‌تر از گذشته پیگیری شود اما خبرهای رسیده به خبرگزاری فارس، از سخت شدن شرایط اخذ تسهیلات مسکن حکایت دارد.
به منظور اطلاع از شرایط اخذ تسهیلات مسکن، به سراغ یکی از متقاضیان اعطای تسهیلات بانک مسکن رفتیم. این متقاضی اخذ تسهیلات از بانک مسکن، ضمن اشاره به این نکته که برای اخذ تسهیلات خرید، به این بانک مراجعه کرده است، گفت:« با اطلاع از اینکه اخذ تسهیلات مسکن نیاز به ضامن ندارد و سند خانه به عنوان ضمانت در اختیار بانک مسکن قرار می‌گیرد، نسبت به اخذ این وام اقدام کردم اما بانک برای اعطای وام درخواست معرفی ضامن‌های دیگری را کرد.»
این متقاضی تسهیلات مسکن، در ارتباط با دلایل مطرح شده به منظور درخواست ضامن‌های دیگر توسط بانک، مطرح کرد: «زمانی که با مسئولان بانک مسکن شعبه سپهبد قرنی برای دلایل اخذ این وام صحبت کردم، دلایلی از جمله اینکه توان بازپرداخت تسهیلات توسط شما برای بانک احراز نشده است مطرح شد، در شرایط که نمی‌دانم ناتوانی بنده در پرداخت تسهیلات مسکن توسط بانک مسکن چگونه احراز شده است؟»
*رئیس شعبه، تمکن مالی متقاضی برای اخذ تسهیلات را احراز می‌کند
به منظور بررسی بیشتر این موضوع به عنوان یک متقاضی تسهیلات مسکن به بانک مسکن مراجعه کردیم و درخواست اخذ تسهیلات خرید مسکن دادیم. هنگامی که متصدی مذکور، آوردن ضامن کارمندی را جزء شرایط اخذ تسهیلات ذکر کرد، به او یادآور شدم که توان بازپرداخت تسهیلات را دارم، از طرفی سند واحد خریداری شده نیز به عنوان ضمانت نزد بانک باقی می‌ماند، حال چرا با وجود این شرایط بازهم نیاز به آوردن ضامن آن هم از نوع کارمندش است؟ متصدی در پاسخ به سوال مطرح شده، عنوان کرد:« با توجه به تصمیم رئیس شعبه، اخذ تسهیلات مسکن در این شعبه بانک مسکن نیاز به معرفی ضامن دارد و در صورت ناتوانی در تامین ضمانت، تسهیلات به شما تعلق نخواهد گرفت.»
بررسی‌های میدانی انجام شده در این ارتباط مشخص کرد، طبق اعلام بانک مسکن برای استفاده از تسهیلات خرید مسکن، افراد در صورتی که ثابت کنند تمکن مالی برای بازپرداخت وام را دارند نیاز به معرفی ضامن ندارند اما در بسیاری از شعبه‌ها بانک مسکن بنا به دستور رئیس شعبه یا اعتبارات متقاضیان، با وجود اثبات تمکن مالی ملزم به معرفی ضامن به بانک هستند. متقاضی نیز باید یک کارمند رسمی دولت یا دو ضامن از بخش خصوصی با فیش حقوقی معتبر به شعبه هنگام تشکیل پرونده معرفی کند.
*مشکلات به وجود آمده برای صندوق پس‌انداز یکم، عامل سخت شدن شرایط اعطای تسهیلات مسکن
ابهام مطرح شده در ارتباط با اثبات تمکن مالی به منظور بازپرداخت تسهیلات، عامل مصاحبه با حمید احمدی، کارشناس مسکن شد، این کارشناس حوزه مسکن، ضمن تاکید بر این اینکه بانک مسکن هیچ سامانه‌ای جهت احراز تمکن مالی متقاضیان تسهیلات به منظور بازپرداخت اقساط ندارد، گفت:« واگذاری این شرط به تعیین و تکلیف رئیس شعبه، نشان دهنده این امر است که هیچ زیرساختی برای احراز تمکن مالی متقایان وجود ندارد، از طرفی شخصی‌سازی این شرط و منوط کردن آن به تصمیم رئیس شعبه می‌تواند مشکلات پیچیده‌تری را مطرح کند.»
وی، با اشاره به اینکه در اختیار گرفتن سند واحد مسکونی برای ضمانت تسهیلات مسکن کافی است، افزود: « ضمانت تسهیلات مسکن، سند واحد مسکونی است که در اختیار بانک عامل قرار می‌گیرد و اگر بانک مسکن برای اعطای تسهیلات مسکن نیاز به ضامن‌های دیگر دارد، باید سند واحد مسکونی را در اختیار نگرفته و مشابه سایر بانک ها به ضمانت افراد کارمند دولت یا بخش خصوصی بسنده کند.»
احمدی در تشریح دلایل سخت شدن شرایط وام دهی بانک مسکن، گفت:« تضعیف شرایط اعطای تسهیلات بانک مسکن به واسطه بروز مشکلات به وجود آمده برای صندوق پس‌انداز یکم، اصلی‌ترین دلیل سخت‌تر کردن شرایط اعطای سایر تسهیلات توسط بانک مسکن تلقی می‌شود.»
فارس