مشترکان خانگی و تجاری ارتباطات پهن‌باند ثابت تا پایان سه ماهه سوم سال جاری، بیش از هشت میلیون و ۷۷۱ هزار نفر هستند که از فناوری‌های اینترنت پرسرعت، شامل ADSL، VDSL و FTTX که سرعت‌های متفاوتی دارند، استفاده می‌کنند.

امروزه کمتر کسی از اهمیت استفاده از اینترنت غافل است و فناوری اطلاعات به پدیده‌ای ضروری در زندگی افراد تبدیل شده است. طی سال‌های گذشته، روند استفاده از اینترنت از سرعت‌های کیلوبیتی در اینترنت دایال‌آپ، رفته‌رفته جای خود را به فناوری ADSL داد که سرعتی به مراتب بیش‌تر داشته و سرعت‌هایی تا ۵۲۱ کیلوبیت بر ثانیه و حتی ۱۶ مگابیت را هم پوشش می‌داد و اکنون نوبت به فیبر نوری است که سرعت‌هایی به مراتب بالاتر را برای کاربران به ارمغان آورد.

در حال حاضر، انواع سرویس‌های موجود اینترنت در ایران، به‌دلیل داشتن ویژگی‌های متمایز از هم، برای کاربران با شرایط مکانی و موقعیتی متفاوت ارائه می‌شود. سرویس‌های پرسرعت فراهم‌شده از سرویس‌های ثابت تا نقطه به نقطه و درنهایت همراه را شامل می‌شوند که هر سرویس نیز در خود دارای انواع مختلفی سرویس‌های متمایز از  هم است که کاربران اینترنتی بسته به شرایط و نیاز خود می‌توانند مناسب‌ترین سرویس را انتخاب کنند.

یکی از انواع اینترنت پرسرعت، اینترنت ثابت است که اینترنت‌های ADSL ،VDSL  و FTTX را شامل می‌شود؛ این دسته به یک مکان مشخص و محدوده جغرافیایی خاص یا بستر فیزیکی محدود هستند و خارج از این محدوده‌ی مشخص، امکان استفاده از این سرویس وجود ندارد.

طبق آمار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تا پایان سه ماهه سوم سال جاری، مشترکان خانگی و تجاری ارتباطات پهن‌باند ثابت بیش از هشت میلیون و ۷۷۱ هزار نفر را شامل‌ می‌شوند.

اینترنت ADSL  مخفف Asymmetric Digital Subscriber Line است و جزو قدیمی‌ترین سرویس‌های اینترنت در جهان است که با استفاده از خطوط تلفن ثابت و بدون ایجاد مزاحمت برای تماس‌های صوتی (اتفاقی که در دایال‌آپ رخ می‌داد)، اطلاعات را از مراکز مخابراتی به روی مودم می‌آورد. اتصال اینترنت ADSL را می‌توان روی خطوط تلفن ثابت ایجاد کرد و نیازی به کابل‌کشی و نصب خطوط جدید ندارد.

اینترنت ADSL ، ارزان و نسبت به انواع دیگر اینترنت پهن‌باند در دسترس‌ و راه‌اندازی سریع و ساده‌تری دارد؛ با وجود این، محدودیت‌هایی از جمله سرعت دانلود کمتر از ۲۴ مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود کمتر از دو مگابیت روبه‌روست. هم‌چنین سیم‌های تلفن، فاصله از مرکز مخابرات، بستر خطوط تلفن شهری روی سرعت و کیفیت آن تاثیرگذار است و برای مثال افرادی که به سرویس‌دهنده یا مرکز مخابراتی نزدیک‌ترند، از امکانات بهتری برخوردار می‌شوند.

اما اینترنت VDSL  مخفف Very-high-bitrate Digital Subscriber Line و روی بسترهای کابل‌های شبکه است. بنابراین برخلاف ADSL از خطوط تلفن ثابت شهری برای انتقال اطلاعات استفاده نمی‌کند و نیاز به کابل‌کشی دارد. البته سرعت دانلود روی اینترنت VDSL نزدیک به پنج برابر سرعت دانلود ADSL است و سرعت آپلود آن نیز ۱۰ برابر ADSL است.

فناوری VDSL از نزدیک‌ترین کافوی نوری (صندوق توزیع خطوط مشترکین که ورودی آن فیبرنوری و خروجی آن کابل مسی است) به مشترک سرویس‌ می‌دهد، بنابراین فاصله‌ی کاربران از مرکز مخابراتی تفاوتی ایجاد نمی‌کند و تمامی مشترکان یک سرعت اینترنت را دریافت می‌کنند اما نکته‌ای که می‌تواند روی سرعت اینترنت تاثیرگذار باشد، کیفیت کابل‌های مسی و تداخل است.

اینترنت فیبر نوری (FTTx) مبتنی بر کابل‌های فیبر نوری است و از کابل‌های مسی یا خطوط تلفن استفاده نمی‌کند و کابل‌های فیبر نوری انتقال‌دهنده اطلاعات هستند. به دلیل استفاده اینترنت فیبر نوری از سیگنال‌های نوری، کیفیت و سرعت بیش‌تری نسبت به ADSL و VDSL دارد و می‌تواند یک کیفیت و سرعت را بدون در نظر گرفتن فاصله کاربر تا سرویس‌دهنده ارایه دهد. فیبر نوری می‌تواند سرعت‌های دانلود و آپلودی بالغ بر یک گیگابیت ارائه دهد.

یکی دیگر از انواع اینترنت پرسرعت، سرویس‌های ثابت بی‌سیم است که انواع  ADSL ،TD-LTE، وایمکس و اینترنت نقطه‌به‌نقطه بی‌سیم را شامل می‌شود؛ این دسته از سرویس‌ها همان اینترنت پرسرعت ثابت هستند، با این تفاوت که در همان حوزه مکانی قابلیت اتصال بی‌سیم را دارند و هم‌چنین امکان اتصال چند دستگاه، به‌صورت همزمان را فراهم می‌کنند.

اینترنت TD-LTE حداکثر سرعت آزمایشگاهی ۱۱۰ مگابیت بر ثانیه را دارد و حداکثر سرعت عملیاتی آن هم، ۴۰ مگابیت بر ثانیه برآورد شده است. محدودیت این سرویس قطع سرویس در صورت جابجایی بین آنتن‌ها، کاهش کیفیت سرویس با افزایش فاصله کاربر از آنتن و یا وجود اختلال‌های رادیویی، تعرفه بالاتر به دلیل نوع سرویس، هزینه نصب و نگهداری بالا و استفاده اختصاصی از فرکانس رادیویی است.

البته مسوولان معتقدند در ۱۰ سال گذشته، اینترنت ثابت رشد کمی داشته و اکنون رشدش منفی شده است، از طرفی مردم که خواهان دریافت خدمات باکیفیت هستند هم ترجیح می‌دهند با توجه به تعرفه پایین موبایل و بهتر بودن سرعت و کیفیت اینترنت اپراتورها، از موبایل استفاده کنند، هرچند این موضوع در درازمدت برای ایران خوب نیست و باید چاره‌ای برای آن اندیشید..

منبع: ایسنا