چرا برخی فارغالتحصیلان با داشتن مدرک بیکار میمانند؟
در حالی که بیش از ۴۵ درصد مراجعه کنندگان به مراکز آموزش مهارتی و فنی و حرفهای را فارغ التحصیلان دانشگاهی تشکیل میدهند، آمارها حاکی از آن است که از میان آموزش دیدگان مهارتی دست کم ۶۰ درصد جذب بازار کار میشوند.
کارشناسان میگویند با وجود آنکه بازار کار کشور امروز بیش از هر زمان دیگری به مهارت نیاز دارد و افراد ماهر را میپذیرد اما ظرفیت پذیرش بیش از ۲۵ درصد فارغ التحصیلان را ندارد و بخش اعظمی از فارغ التحصیلان در آرزوی پشت میزنشینی به انتظار استخدام دولتی هستند؛ به زعم آنها مسیر توسعه کشور صرفا از راه دانش و گرفتن مدرک نمیگذرد و جامعه ناگزیر است که به سمت مهارت آموزی و مهارت افزایی حرکت کند.
در حال حاضر جامعه با فقدان مهارت روبهرو است و سطح مهارت در نگاه برنامههای ما ضعیف است از این رو نگاه به مهارت باید تغییر کند و قوانین موجود در این حوزه اصلاح شود.
معاون وزیر کار و رئیس سازمان آموزش فنی و حرفهای، توسعه کشور را مستلزم کسب مهارت دانسته و میگوید: مهارت افزایی ضامن اقتصاد و اشتغال کشور است و قوانین ما در حوزه مهارتآموزی نیازمند بازسازی است.
در طول سالیان گذشته اشتغال دانش آموختگان به دغدغهای ملی تبدیل شده و طرحهای مختلفی همچون کارورزی به منظور برقراری پیوند میان صنعت و دانشگاه و مهارت آموزی دانش آموختگان به اجرا درآمده است.به گفته هاشمی، یکی از راههای ایجاد اشتغال و توسعه اقتصاد، آموزشهای مهارتی و فنی و حرفهای است و برای آنکه جامعه از مزایای یک اقتصاد مهارتی بهرهمند شوند باید ارزش مهارت در جامعه ارتقا و و نگاه به مقوله مهارتآموزی اصلاح و نهادینه شود.
در سالهای گذشته اشتغال دانش آموختگان به دغدغهای ملی تبدیل شده و بر این اساس طرحهای مختلفی در راستای برقراری پیوند میان صنعت و دانشگاه و مهارت آموزی دانش آموختگان به اجرا درآمده است.
دولت در نظر دارد با اجرای طرحهایی همچون کارورزی، کارآموزی فارغ التحصیلان دانشگاهی و مهارت آموزی در محیط واقعی کار، به ساماندهی بازار کار و توانمندسازی دانشجویان و فارغ التحصیلان کمک کرده و زمینه تربیت نیروهای متخصص و مهارت دیده را برای ورود به بازار کار فراهم کند.
علی اکبر لبافی کارشناس حوزه کار، میگوید فرایند جذب بازار شدن زمانی اتفاق میافتد که میان کار، بازار اشتغال و جوینده کار انطباق ایجاد شود و فارغ التحصیلان شغل موردنظر خود را در این بازار پیدا کنند و در کمترین زمان ممکن جذب بازار کار شوند.
او میگوید: علیرغم آنکه بیش از ۵۰ درصد جویندگان کار فارغالتحصیل دانشگاهی هستند ولی امکان جذب بیش از ۲۰ درصد آنها در بازار وجود ندارد.
لبافی دلیل این امر را عدم تمایل فارغ التحصیلان به برخی مشاغل، نداشتن مهارت انجام برخی کارها و عدم انطباق و هماهنگی میان بازار کار و متقاضیان کار میداند.
به گفته این کارشناس حوزه کار یکی از مزیتهای مهم آموزشهای فنی و حرفهای، کاربردی بودن آن است و درصد بسیار کمی از فارغالتحصیلانی که دورههای مهارتی را میگذارنند بیکار میمانند و به سرعت وارد بازار کار میشوند.
آموزشهای مهارتی حلقه اتصال میان بنگاهها و صنایع و بازار کار است و گذراندن دورههای مهارتی و کسب تجربه مهارت در حین کار موجب آشنایی با محیط واقعی کسب و کار و ایجاد اشتغال پایدار میشود.وی حلقه اتصال بین بازارکار و صنایع و بنگاها را آموزشهای مهارتی دانسته و میافزاید:گذراندن دورههای مهارتی و کسب تجربه مهارت در حین کار موجب آشنایی با محیط واقعی کسب و کار و اشتغال پایدار میشود.
اهمیت موضوع مهارتآموزی تا به آنجا است که در برنامه ششم توسعه، افزایش مهارت در بین فارغالتحصیلان پیشبینی شده و گسترش مهارتافزایی در کنار مراکز دانشگاهی مورد توجه قرار گرفته است. براساس بند "ت" ماده چهار لایحه برنامه ششم توسعه، دولت مکلف است به منظور افزایش مهارت و تخصص نیروی کار به ویژه فارغالتحصیلان دبیرستانها و هنرستانها تا مقطع کارشناسی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی با ارائه آموزشهای مهارتی، تخصصی و فنی و حرفهای با استفاده از ظرفیتهای خدمت زیر پرچم و کارورزی دانشجویان اقدام کند و گزارش اجرای این بند را به مجلس ارائه دهد.
با توجه به تاکید برنامه ششم توسعه و ظرفیتهایی که در زمینه مهارت در کشور وجود دارد، لازم است در سیاستگذاریها به سمت توسعه و تقویت مهارتآموزی و مهارت افزایی در میان نسل جوان و دانشجو حرکت کنیم تا به تدریج افراد ماهر و توانمند به کارآفرینان موفق تبدیل شوند و کاهش بیکاری در کشور را شاهد باشیم.
منبع: ایسنا