پرونده‌ای برای سودهای بورسی در مهرماه ۹۸
مهرماه امسال نوسانات شاخص کل و سوددهی سهم ها در بازار به معنای واقعی خود نزدیک شد. کارشناسان اعتقاد دارند نیمه دوم رشدها منطقی‌تر بوده و دیگر افت نخواهیم داشت.
بازار سرمایه همواره به عنوان یکی از موتورهای اصلی اقتصاد و بخصوص تامین مالی برای تولید نام برده می شود. امسال این موتور با قدرتی بسیار مثال زدنی در جایگاه خود ظاهر شد و با کنترل و سرکوب سفته بازی در سایر بازارها سرمایه ها به سمت بازار سرمایه گسیل شد.
نیمه نخست سال ۹۷ به واسطه جهش نرخ ارز و تجدید ارزیابی اغلب بنگاه‌های بورسی سهامداران روزای خوشی را سپری کردند. در ابتدای امسال شاخص بورس تهران در کانال ۱۰۰ هزار واحد قرار داشت، اما پنجم فروردین شاخص بورس روی سطح ۱۷۹ هزار و ۱۹۴ واحد ایستاد. تحلیل‌های آماری نشان می‌دهد که در نیمه نخست امسال بازدهی بازار سهام در حدود ۶۸.۵ درصد بوده است.
این نشان می‌دهد که نقدینگی حدود ۲ هزار هزار میلیارد تومانی، تغییر مسیر داده و وارد بازار سهام شده است.
بنابراین تحقق این پیش بینی کارشناسان که «با توجه به افزایش نرخ ارز، احتمال رشد شاخص بورس به بیش از ۳۰۰ هزار واحد بعید نیست.» دور از ذهن نبود.
اما این رشد از ۲۵ شهریور تا ۲۷ شهریور ماه یعنی طی ۲ روز به سقوط ۱۱ هزار و ۷۵۱ واحدی رسید و از سطح ۳۰۵ هزار و ۹۱۷ به سطح ۲۹۴ هزار و ۱۶۶ واحدی افت کرد.
البته در آخرین روز نیمه نخست یعنی ۳۱ شهریور ماه بخشی از این افت را در یک روز جبران کرد.
یکشنبه ۳۱ شهریور ۹۸ بورس با تحریک عواملی همچون افزایش قیمت نفت به خاطر کاهش عرضه نفت عربستان و نیز افزایش ارزشی ریالی شرکت‌های صادرات محور در بورس و همچنین رکود بازارهای موازی مانند سکه و ارز، با جهش چشمگیر در تعداد و قیمت معاملات، سهامداران را شوکه کرد. شاخص کل با افزایش ۴۳۹۰ واحد به رقم ۳۰۲ هزار و ۱۰۳ واحد و ارزش روز بازار به بیش از یک میلیون و ۱۰۴ هزار میلیارد تومان رسید.
سود ۶۹ درصدی نیمه نخست سال و انتظار برای سوددهی بیشتر
در نیمه نخست امسال، بورس به طور متوسط ۶۹ درصد سود به سهام‌دارانش داد که نسبت به سودی که سهامداران بازار سرمایه در مدت مشابه سال گذشته بردند، دو درصد بیشتر شده است.
رشد انفجاری شاخص بورس در اول مهر
شاخص بورس تهران در اولین روز از فصل پائیز ۹۳۶۷ واحد معادل ۳.۱ درصد رشد کرد و از کانال ۳۰۲ هزار و ۱۰۳ واحد به رقم بی‌سابقه ۳۱۱ هزار و ۴۸۳ واحد رسید. با این میزان رشد، ارزش بورس اوراق بهادار تهران به بیش از هزار و ۱۳۸ هزار میلیارد تومان رسید که تقریباً معادل ۱۰۰ میلیارد دلار بود.
رشد تعداد و قیمت معاملات به صورت شتابزده ای ادامه داشت. مهرماه امسال را می‌توان ماه رکورد جذب سرمایه‌ها و سهامداران جدید برای بورس نام گذاشت. یکی دیگر از عوامل بسیار مؤثر در جهش جذب سرمایه به بورس را شاید بتوان اخبار مثبتی دانست که از سوی وزارت اقتصاد و سازمان بورس اوراق بهادار در خصوص روند عرضه‌های جدید اعلام می‌شد.
رونمایی از شرکت های جدید بورسی
«فرهاد دژپسند» در حاشیه هیات دولت از برنامه دو عرضه جدید خبر داد و گفت: بازار بورس نشان داد که بستری کاملاً مناسب برای جذب منابع است و در این راستا سهام دو شرکت با ارزش حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان در آینده نزدیک عرضه می‌شود. امیدوارم این عرضه‌ها همچنان از استقبال قابل توجه مردم برخوردار شده و به هدایت نقدینگی به امور مناسب و مؤثر کمک کند.
در سومین روز مهرماه نیز شاخص کل با رشد ۲ هزار واحدی همچنان در مسیر سوددهی سهم‌ها باقی ماند. در این روز نمادهای تأثیر گذار در رشد شاخص گروه سرمایه گذاری‌ها، بانکی‌ها و پالایشی‌ها و نمادهای پر بیننده خودرویی‌ها، بانکی‌ها و محصولات شیمیایی معرفی شد.
بنابراین در پنج روز کاری هفته نخست مهرماه شاخص کل بورس توانست بیش از ۲۰ هزار واحد رشد را تجربه کند و بدین ترتیب وارد کانال ۳۱۴ هزار واحدی شود.
در پایان معاملات هفته منتهی به سوم مهرماه ۹۸، شاخص کل با ۲۰ هزار و ۲۴۳ واحد افزایش نسبت به هفته قبل، به تراز ۳۱۴ هزار و ۴۰۹ واحد رسید. شاخص کل هم وزن با ۷۳۰۳ واحد افزایش رقم ۹۱۵۵۱ واحدی را تجربه کرد.
هفته دوم مهرماه اما این رشد به گونه‌ای به ثبت رسید که به عاملی برای ترغیب ورود سرمایه‌های جدید تبدیل شد. بازارهای موازی همچون سکه، ارز، خودرو و مسکن در این روزها به شدت بی رونق شده و اغلب قیمت‌ها رو به کاهش گذاشت.
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات روز شنبه ۶ مهر ۱۳۹۸ با جهش ۵ هزار و ۶۱۵ واحد به رقم بی سابقه ۳۲۰ هزار و ۲۴ واحد رسیده و رکورد شکست. شاخص کل با معیار هم وزن نیز ۲۴۱۳ واحد رشد کرده و به رقم ۹۳ هزار و ۹۶۴ واحد رسید.
کارشناسان دلیل رکورد شکنی بورس تهران را در مرحله اول فضای مثبت مذاکرات سیاسی و امید به باز شدن راه‌هایی برای انتقال پول و باز شدن راه صادرات دانستند. همچنین تأمین نقدینگی برای شرکت‌های بورسی از یک طرف، رکود در بازارهای موازی مانند سکه، طلا، ارز، مسکن، همچنین افزایش درآمد ریالی شرکت‌های صادرات محور بعد از جهش نرخ ارز از دلایل رکورد شکنی بازار در بورس اوراق بهادار تهران شناخته شد.
سه روز بعد اما در نهمین روز مهرماه در بورس و فرابورس ایران ۲۱۵ سهم با رشد قیمت و ۳۲۸ سهم با افت قیمت روبرو شدند. شاخص کل بازده نقدی و قیمتی بورس و اوراق بهادار تهران ۱۳۹۸ واحد رشد کرد و به رقم ۳۲۶ هزار و ۱۰۴ واحدی رسید. شاخص آزاد هم وزن نیز هم راستا با شاخص کل افزایش یافت و رقم ۹۶ هزار و ۸۳۸ واحدی را تجربه کرد.
نیمه دوم سال سهم‌ها چهره جدی‌تری دارند
علیرضا کدیور، کارشناس بورس در این خصوص گفت: «وضعیت بازار سرمایه در نیمه دوم سال بستگی به متغیرهای مختلفی دارد؛ مثل متغیرهای اقتصاد کلان، نرخ ارز، شرایط سیاسی و بین‌المللی. یعنی نمی‌توانیم در رابطه با یک متغیر و فقط ورود نقدینگی صحبت کنیم و جمع‌بندی داشته باشیم.»
وی افزود: «دلیل این که در حال حاضر شاخص بورس افزایش پیدا می‌کند، این است که در کنار ورود نقدینگی جدید، شرایطی را شاهد هستیم که در واقع هیچ‌کدام از بازارهای دیگر جذابیتی برای سرمایه‌گذاران ندارند. یعنی عملاً در غیاب فرصت سرمایه‌گذاری، نقدینگی به سمت بورس هجوم می‌آورد.»
ورود ۴۰۰ هزار سرمایه‌گذار جدید به بورس
علی صحرایی مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران، از ورود ۴۰۰ هزار سرمایه‌گذار جدید به بورس تهران در سال جاری خبر داد.
وی در پاسخ به این پرسش که امسال چه تعداد سهامدار جدید وارد بورس تهران شده‌اند، گفت: امسال ۴۰۰ هزار سرمایه گذار جدید برای اولین بار در بورس تهران حضور پیدا کرده و سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
صحرایی در مورد میزان سرمایه جدید در بورس تهران گفت: خالص سرمایه‌گذاری سهامداران جدید در سال جاری ۳ هزار میلیارد تومان است که این منابع برای شرکت‌های بورسی فراهم شده است.
مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران گفت: در فروردین ۹۸ تعداد ۱۵ هزار سهامدار در بورس حضور داشتند که در حال حاضر حدود ۳۰۰ هزار نفر سرمایه‌گذار در بورس تهران حضور دارند.
طی روزهای نهم تا سیزدهم مهرماه نیز روند رشد بورس ادامه داشت تا اینکه در ۱۴ مهرماه بازار از شاخص ۳۲۷ هزار و ۳۰۵ واحد آاز به کار کرد اما در پایان معاملات روز چهاردهم با ریزش نزدیک به ۷ هزار واحد به ۳۲۰ هزار و ۲۰۸ واحد رسید.
این افت در بازار سرمایه اما بیش از چند روز ادامه نداشت و بازار سرمایه به سرعت خود را احیا کرد و با گذشت یک هفته دوباره رکورد شاخص به ۳۲۶ هزار واحد رسید.
یک هفته بعد و در نیمه دوم مهرماه اما با خبرهای سیاسی جدید، سهامداران قدری به سرمایه گذاری جدید بی‌میل شده و صف فروش در اغلب نمادها تشکیل شد. این درد حالی است که شاخص کل از ۳۲۶ هزار و ۱۹۰ واحد در پایان معاملات روز ۲۱ مهرماه به ۳۰۱ هزار و ۳۹۱ واحد رسید. افت نزدیک به ۱۱ هزار واحد در یک روز قدری آمار فروش سهم‌ها را بالا برد.
پایان دوره رشد هیجانی در بورس
میثم بهرامی تحلیلگر بورس در این رابطه نوشت: در دورانی که هر چند روز یک بار خبرهایی درباره رکوردشکنی‌های شاخص کل بورس تهران در رسانه‌ها منتشر می‌شود، عجیب نیست که روزی هم این رکوردشکنی در جهت معکوس باشد؛ یعنی در جهت زیان سهامداران. بورس تهران امروز ۱۰۸۹۲ واحد افت کرد و شاخص کل وارد کانال ۳۰۸ هزار شد.
طی یک ماه گذشته ارزش معاملات معمولاً کمتر از ۲۵۰۰ میلیارد تومان نمی‌شد و حتی گاهی به فراتر از سه هزار میلیارد تومان می‌رسید. این عدد و رقم‌ها برای حرفه‌ای‌های بورس معنا و مفهوم خاصی دارد. معنای آن در اولین نگاه می‌تواند پایان دوره رشد هیجانی بازار سهام باشد، اما این چیزی نیست که فعلاً اثبات شده باشد؛ یعنی حداقل الان نمی‌توان آن را قطعی دانست.
جنگ ترکیه امنیت سرمایه‌گذاری و قیمت سهام در ایران را کاهش داد
معصومه آقاپور نماینده مجلس اما در تشریح عوامل خارجی مؤثر در سقوط شاخص‌های بازار بورس به جنگ ترکیه اشاره کرد و گفت: جنگ ترکیه موجب شد شرکت‌ها احساس ناامنی کنند چراکه شرکت‌های داخلی در شرایط تحریم با شرکت‌های ترکیه همکاری می‌کردند و ایجاد این ناامنی اقتصادی در ترکیه موجب گمانه‌زنی‌های همانند ضرر و زیان برای سه ماه آینده شد در نتیجه امنیت سرمایه‌گذاری متزلزل شده و قیمت سهام کاهش پیدا کرد.
هر قله ای یک دره به دنبال خواهد داشت
در نهایت اغلب کارشناسان بازار سرمایه به این موضوع صحه گذاشتند که هر رشد هیجانی یک توقف و یا احتمالاً بازگشت به مسیر قبل را در پی خواهد داشت.
سیدعلی عباسی تحلیلگر بازار سرمایه نیز در یادداشتی نوشت: آخرین ریزش بازار بورس مهرماه سال ۹۷ بود از آن زمان یک سالی می‌گذرد؛ یک سالی از آغاز یک روند صعودی عالی برای بازارسهام می‌گذرد روندی که قرار است قله‌های بزرگی را فتح کند.
اما مهم است که سهامداران بدانند در مسیر فتح قله‌ها وجود دره‌ها اجتناب ناپذیر است. وقتی صعودی قرار است برای بازار رخ بدهد در میانه راه وجود چنین اصلاح‌هایی عجیب نیست. اصلاح چند روز اخیر بازار باعث شد برخی علیرغم داشتن سهم‌های خوب و بنیادی باز هم دچار هیجانات بازار شده و سهم‌های خود را بفروشند؛ غافل از آنکه این اصلاح در امتداد همان رشد بازار است.
افت دوباره خواهیم داشت؟
محمد خبریزاد، تحلیلگر بازار بورس درباره روندهای آینده بازار و احتمال سقوط بیشتر آن عنوان کرد: یک سری سهم‌ها در تابستان به‌صورت حبابی رشد کردند، حتی برخی سهم‌های بنیادی بودند که رشد آنها بیش از رقمی بود که منطق حکم می‌کرد. این سهم‌ها طی دو هفته اخیر حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد رشد کردند. استدلال افرادی که معتقدند این موج منفی ادامه خواهد داشت، این است که حباب برخی از این سهم‌ها تخلیه نشده و خالی شدن حباب آنها امکان دارد نمادهای دیگر بازار را تحت تأثیر قرار دهد.
وی افزود: با این حال اعتقاد من این است که افت شدید هفته پیش را دیگر تجربه نخواهیم کرد، اما در عین حال، رشدهای آنچنانی هم نخواهیم داشت. یعنی بازار باید به جایی برسد که سره را از ناسره بشناسد و به سمت سهم‌هایی برود که ارزش حقیقی دارند.
منبع: خبرآنلاین