ارز دیجیتال فرصت یا تهدید

سیاست های یک بام و دو هوا در مقابل ارز دیجیتال

چند ماهی می‌شود که استخراج ارز دیجیتال در ایران به دلیل ارزان قیمت بودن نرخ برق رواج زیادی پیدا کرده است ولی هنوز نه قانونی در این زمینه وجود دارد و نه سیاست های مشخصی....

در حالی که ارز دیجیتال از جمله بیت کوین در بازار به راحتی خرید و فروش می شود و بخشی از صرافی ها هم به صورت آشکار و جدی وارد این حوزه شده اند؛ سیاست های دولت در خصوص این موضوع نه تنها مشخص نیست بلکه یک بام و دو هواست. بخشی از مسئولان دولتی از جمله وزیر ارتباطات با تایید استخراج ارز مجازی خواستار اییجاد فضاهایی رسمی برای فعالیت بخش خصوصی در این حوزه با سازکارهای قانونی هستند و برخی دیگر از جمله مسئولان وزارت نیرو این کار را غیر قانونی می دانند. استخراج ارز دیجیتال در کشور ما بیش از یک سال است که شروع شده و در حال حاضر بررسی های سایت خبری اتاق تهران نشان می دهد که خرید و فروش این ارز و دستگاه های استخراج کننده آن از جمله ماینر به صورت آشکار در حال انجام است اما تازه مسئولان کشور به فکر قانونی بودن یا غیر قانونی بودن آن و بحث درباره بایدها و نبایدهای اقتصادی آن افتاده اند.

البته ایران به بهشت تولید ارز دیجیتال از جمله بیت کوین تبدیل شده است زیرا قیمت برق در کشور ما بسیار ارزان است و از یارانه استفاده می کند، موضوعی که باعث شده افراد زیادی آن هم در روزهای سخت اقتصادی و زندگی  با خرید دستگاه های ماینر اقدام به استخراج بیت کوین کنند. در این بین برخی از سرمایه گذاران نیز با راه اندازی مزارع ارز دیجیتال اقدام به استخراج ارز دیجیتال می کنند.

مزارع، گلخانه ها، گاوداری ها و حتی خبرهای رسیده به سایت خبری اتاق تهران نشان می دهد که واحدهای کارخانه ای که این روزها با رکود و تعطیلی رو به رو شده اند به محل هایی برای استخراج ارز دیجیتال بدل شده اند به خصوص اینکه از برق صنعتی با قدرت بیشتر بهره می برند. البته بررسی ها نشان می دهد که در ماه های گذشته بسیاری از افراد عادی هم پا به این میدان گذاشته اند و حتی در ادارت، مساجد و مدارس دستگاه های ماینر نصب کرده و ارز مجازی استخراج می کنند. علاوه بر این چند گزارش بین المللی که در نشریات خارجی منتشر شده نشان می دهد که چینی ها و روس ها هم برای استخراج ارز مجازی و بهره گرفتن از قیمت پایین برق وارد کشورمان شده اند و در این حوزه سرمایه گذاری کرده اند.

یکی از روزنامه های چینی در گزارشی در این باره نوشته است: «از اواخر سال ۲۰۱۸، ایران، به نقطه عطفی برای چینی‌ها تبدیل شده است. به دلیل قیمت پایین برق در این کشور روزانه شمار ماینرهای بیت کوین افزایش می‌یابد چرا که هر کیلووات‌ساعت برق در ایران با قیمت ناچیز ۰.۰۰۶ دلار به فروش می‌رسد. در حالیکه هزینه برق ارائه شده در منطقه جنوب غربی چین معمولاً در طول فصل آب در تابستان حدود ۰.۱ یوان (۰.۰۱۵ دلار) در هر کیلووات ساعت می‌رسد و در فصل زمستان نیز تا ۰.۰۴ دلار در هر کیلووات ساعت افزایش می‌یابد.»

چند ماهی می‌شود که استخراج ارز دیجیتال در ایران به دلیل ارزان قیمت بودن نرخ برق رواج زیادی پیدا کرده است. بنا بر گفته کارشناسان استخراج هر واحد بیت کوین در ایران ۷۲ هزار کیلووات برق مصرف می‌کند، این در حالی است که در کشور ما به ازای هر کیلووات برق ۵۰۰ تومان یارانه تعلق می‌گیرد. با این حساب برای تولید هر واحد بیت کوین در ایران، حدود ۳۵ میلیون تومان یارانه دولتی مصرف می‌شود.

به اعتقاد بخشی از کارشناسان مالی در شرایطی که اقتصادی ایران با کاهش درآمدهای ارزی مواجه شده است ارز دیجیتال می تواند راه مناسبی برای افزایش درآمدهای ارزی باشد کما اینکه برخی از کشورهای همچون ونزوئلا هم در شرایط سخت تحریم های آمریکا بخشی از بدهی کشورش را با ارز مجازی پرداخت کرد. در مقابل این نظر کارشناسی مسئولان وزارت نیرو ( آن هم در شرایط افزایش مصرف برق درتابستان) فریاد اعتراضشان نسبت به استخراج ارز مجازی بالا گرفته و این کار را غیرقانونی و آسیب رسان به سیستم و شبکه برق در کشور می دانند.

«همایون حائری» معاون امور برق و انرژی وزیر نیرو گفته است: «روند رو به رشد راه‌اندازی واحدهای استخراج ارز دیجیتال، به گونه‌ای است که در برخی مراکز برخوردار از تعرفه برق رایگان مانند مساجد و مدارس نیز شاهد استخراج بیت کوین هستیم! برای استخراج هر بیت کوین ۷۲ مگاوات ساعت برق مصرف می‌شود که اگر ادامه پیدا کند می‌بایست تا حدود ۲۵۰ مگاوات از توان تولید خود را صرف تأمین برق این واحدها کنیم.»

البته در بین بحث های مسئولان وزارت نیرو می توان متوجه شد که چالش اصلی آن ها با افرادی که ارز مجازی استخراج می کنند، تنها قیمت برق است و اگر به نوعی این مشکل حل شود، آن ها می توانند با این موضوع کنار بیایند. حائری معاون امور برق و انرژی وزیر نیرو گفته است: «اگر رشد مصرف به دلیل استرخاج ارز مجازی ادامه پیدا کند وزارت نیرو ناگزیر به ایجاد تعرفه صادراتی برق، برای استخراج کنندگان بیت کوین خواهد بود.»

محمد جواد جهرمی آذری وزیر ارتباطات هم روز گذشته در این باره گفت:« اگر عده ای بخواهند از این برق بدون ضابطه استفاده کنند و با نرخ مصرف خانگی استخراج رمز ارز کنند و پول کلانی را هم به جیب بزنند مطلوب نیست اما این واقعیت را هم نباید نادیده گرفت که بخش زیادی از شبکه برق کشور و منابع تولیدی ما در ساعات غیر پیک آزاد است و استخراج رمز ارز به نوعی صادرات ارز به صورت مجازی محسوب می شود یعنی اینکه بدون سرمایه گذاری و راه اندازی شبکه کلان انتقال برق، می توان با استفاده از استخراج رمز ارز این برق را به صورت مجازی صادر کرد.» به گفته او قرار است که مکان هایی را در کشور در نزدیکی نیروگاه ها برای استخراج ارز دیجیتال در نظر بگیرم.

کارشناسان معتقدند دولت و مجلس با قانون گذاری در زمینه استخراج ارز دیجیتال بهتر است به جای محدودیت و ممنوعیت سازی که کار را به جایی نمی رساند و بیشتر افراد را به سمت کارهای زیرزمینی هدایت می کند؛ زمینه استخراج رسمی ارز دیجیتال در کشور و اتفاقا استفاده از مزیت های نسبی اقتصادی را فراهم کنند.

اتاق تهران