با توجه به افزایش میزان تخلیه کالاهای اساسی طی چند ماه گذشته در بنادر امام خمینی (ره)، شهید رجایی، شهید بهشتی و شهید کلانتری چابهار و همچنین دستور رئیس جمهوری مبنی بر جلوگیری از رسوب کالا در گمرکها، ترخیص هرچه سریع‌تر کالاهای اساسی از گمرکها و همچنین خروج آنها از بنادر بیش از هر مسئله مهم دیگری باید در دستور کار مراجع ذیربط قرار گیرد.
افزایش میزان عملیات تخلیه و بارگیری کالا به ویژه در حوزه کالاهای اساسی در بنادر جنوبی کشور اعم از امام خمینی (ره)، شهید رجایی، شهید بهشتی و شهیدکلانتری چابهار نسبت به مدت مشابه سال قبل، موجب افزایش بار ترافیکی این بنادر شده است و به نظر می‌رسد که مسئولان ذیربط در حوزه ترخیص کالا از یک بخش و نیز صاحبان کالا نسبت به خروج کالاهای وارد شده به این بنادر اقدام کنند تا علاوه بر جلوگیری از رسوب و ماندگاری کالا شاهد انتقال بار به سایر نقاط کشور باشیم.
به عقیده کارشناسان، برخی کالاهای اساسی مانند گوشت و سایر مواد فاسدشدنی نیازمند اقدام لحظه‌ای هستند و باید هر چه سریع‌تر از گمرکها و بنادر خارج شوند و به دست مصرف کنندگان برسند. همچنین محصولاتی نظیر کاغذ از جمله مواد ویژه‌ای به شمار می‌روند که با توجه به گرانی و کبود آنها در داخل کشور به دلایل مختلف، باید ترخیص آنها در دستور کار قرار گیرد تا از التهاب بازار این محصولات در سرزمین اصلی کاسته شود.
نکته دیگری نیز که باید به آن اشاره داشت فعالیت شبانه روزی نهادهای مسئول به منظور جلوگیری از رسوب کالا است. با توجه به دستور رئیس جمهوری مبنی بر نیاز و درخواست واحدهای تولیدی، فعالان مجاز اقتصادی و واردکنندگان کالاهای اساسی، باید گمرکها و سازمان بنادر و دریانوردی به صورت شبانه‌روزی فعالیت کرده و ترخیص کالا به ویژه در حوزه کالاهای اساسی را به عنوان اولویت اصلی خود تعریف کنند.
بندر امام خمینی (ره)
به گفته مدیرکل بنادر و دریانوردی خوزستان طی دو ماه گذشته شاهد رشد ۸۵ درصدی ورود کشتی‌های حامل کالای اساسی به بندر امام خمینی (ره) بوده‌ایم و وزن کالاهای اساسی تخلیه شده طی این مدت بیش از ۹۰ درصد رشد داشته و موجودی کالاها در انبارها و محوطه بندر ۶۰ درصد افزایش یافته است.
وی با اشاره به این‌که در سال جاری ۶۳ کشتی حامل کالاهای اساسی در بندر امام خمینی (ره) پهلوگیری کرده‌اند خاطرنشان کرد که این رقم در سال قبل ۳۴ درصد بوده و شاهد رشد ۸۵ درصدی در این بخش هستیم. علاوه بر این از ابتدای سال جاری تاکنون سه میلیون تن کالای اساسی در بندر امام خمینی (ره) تخلیه شده که این میزان در مدت مشابه سال قبل ۱.۶ میلیون تن کالای اساسی بود. همچنین موجودی انبارها از ابتدای سال جاری تاکنون در این بندر ۲.۸ میلیون تن بوده که سال گذشته معادل ۱.۸ میلیون تن در دوماهه ابتدایی سال بود.
گفتنی است که بسیاری از کالاهای اساسی در حوزه جو، ذرت، کنجاله سویا، کود شیمیایی عمدتاً از طریق بندر امام خمینی (ره) وارد کشور می‌شود و تنها کاغذ و دارو به عنوان دو قلم کالایی به شمار می‌روند که از این بندر وارد ایران نمی‌شوند.
به گفته وی گمرک، سازمان استاندارد، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و صاحبان کالا مراجع مختلف اثرگذار در ترخیص کالا به شمار می‌آیند و با توجه به دستور صریح رئیس جمهوری برای جلوگیری از رسوب کالا در گمرکها به نظر می‌رسد که اولویت اصلی در واردات کالا باید به ترخیص کالاهای اساسی در گمرکات اختصاص یابد و مسئولان گمرک ایران بیش از هر نهاد دیگری باید در راستای تسهیل ترخیص کالا و جلوگیری از ماندگاری آن در گمرکها اقدام کنند.
بنادر شهیدبهشتی و شهیدکلانتری چابهار
طبق اعلام مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان طی دو ماهه ابتدایی سال جاری میزان عملیات تخلیه و بارگیری کالا در بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری چابهار نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۰ درصد افزایش داشته است و این بنادر آمادگی کامل در راستای تخلیه به موقع کالاهای اساسی دارند.
وی با اشاره به افزایش تخلیه و بارگیری کالاهای اساسی در بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری یادآور شد که زمینه برای تأمین کامیون در مسیر برگشت برای حمل کالاهای صادراتی از طریق بندر چابهار فراهم می‌شود و این امر تأثیر قابل توجهی بر کاهش هزینه واردات و صادرات دارد و علاوه بر این باید توجه ویژه‌ای به مزیت‌های متعدد بندر چابهار برای صادرات و واردات و نیز ترانزیت کالاهای سایر کشورها نظیر هند و افغانستان داشتیم.
بندر شهید رجایی
در عین حال مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان با تاکید بر این‌که اولویت تخلیه و بارگیری در بندر شهید رجایی در حال حاضر با کالاهای اساسی است، بیان کرد که طی پنج ماهه گذشته اولویت ارائه خدمات تخلیه در بندر شهید رجایی به کالاهای اساسی از جمله شکر خام، برنج، روغن خوراکی، کاغذ، خمیر کاغذ و از این دست کالاها اختصاص یافته و هماهنگی‌های مختلفی با انبارداران به منظور نگهداری از کالاهای اساسی انجام شده است.
به گفته وی به منظور ترخیص هرچه سریع‌تر کالاهای وارد شده به بندر شهید رجایی، ترمینال‌های سازمان بنادر و دریانوردی و نیز گمرک به صورت ۲۴ ساعته در حال خدمت‌رسانی هستند تا بتوان هرچه سریع‌تر کالا را از بندر خارج و به دست مصرف کنندگان رساند.
مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان با تاکید بر این‌که صاحب عمده کالاهایی که به بندر شهید رجایی وارد می‌شوند شرکت‌های دولتی هستند از شرکت‌های مربوطه درخواست کرد که در فعالیت خود سرعت عمل بیشتری به خرج دهند تا هرچه سریع‌تر کالا از بندر ترخیص شود چرا که ترخیص سریع کالا از بنادر مزیت‌های متعددی دارد که به طور مثال می‌توان به دسترسی سریع مصرف کنندگان اشاره کرد و در عین حال کارخانه های تولیدی نیز می‌توانند از این محصولات و مواد اولیه در جهت تولید محصولات نهایی خود استفاده کنند. همچنین جلوگیری از ماندگاری کالا در بنادر از این طریق کاهش یافته و انبارهای موجود در بندر را می‌توان به کالاهای دیگر وارد شده اختصاص داد.
به گزارش ایسنا، بندر شهید رجایی هاب کانتینری و بندر امام خمینی (ره) هاب غلات در کشور به شمار می‌روند و به عنوان دو بندر بزرگ کشور مطرح هستند که همواره توجه به آنها در اولویت قرار دارد و از سال گذشته قرار بر این بود که ۲۰ درصد کالاهای اساسی که در بنادر دیگر تخلیه می‌شود در بندر شهید بهشتی چابهار تخلیه شده و بر این اساس ۲۰ درصد بار ترافیکی بنادر دیگر در بخش کالاهای اساسی به بندر شهید بهشتی برود.
ایسنا