فاز جدید ممنوعیت صادراتی
بار دیگر ممنوعیت‌های جدیدی برای صادرات برخی اقلام اعلام شد. گمرک ایران طی بخشنامه‌ای در جدیدترین فاز محدودیت‌های صادراتی فهرست تازه‌ای از ممنوعیت‌ها را اعلام کرده است. بر این اساس ممنوعیت صادرات چند دسته کالا از جمله، «گوشت منجمد و گرم تولید داخل یا وارداتی» (با دلار ۴۲۰۰ تومانی) و «دفترچه تحصیلی» به گمرکات سراسر کشور ابلاغ شده است.
این تصمیم در حالی گرفته شده است که پیش از این در کارگروه تنظیم بازار به منظور تنظیم بازار گوشت قرمز و جلوگیری از افزایش قیمت بیشتر این محصولات در بازار داخلی، همچنین خروج بی رویه از کشور، صادرات این اقلام ممنوع شده بود. گمرک ایران همچنین اعلام کرده که صادرات انواع کاغذ و کاغذ باطله به‌عنوان کالای همراه مسافر ممنوع است. در ماه‌های اخیر ممنوعیت‌های صادراتی در چهار موج مختلف اتفاق افتاده بود. عمده این محدودیت‌های صادراتی از سوی متولیان تجارت کشور به دلیل یا توجیه، تنظیم بازار داخلی اتخاذ شده است. محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های صادراتی در این مدت در حالی اعمال شده و همچنان هم ادامه دارد که بر اساس قانون، ایجاد هر گونه ممنوعیت برای صادرات و واردات قانونی نیست و سیاست‌گذار تنها می‌تواند با برخی از ابزارها از جمله افزایش نرخ تعرفه‌ها یا استفاده از برخی آیین‌نامه‌های قانونی کنترل‌هایی را اعمال کند.
اوایل تیرماه امسال بود که بعد از انتشار فهرستی شامل ممنوعیت ورود ۱۳۳۹ قلم کالا از سوی متولیان تجارت کشور، گمرک لیستی از ۱۵۹ قلم کالا را به‌عنوان ممنوعیت صادراتی اعلام کرد. طبق این دستورالعمل بخشی از کالاها به‌عنوان ممنوع الصدورها اعلام شدند و بخشی دیگر مشمول عوارض صادراتی یا دریافت مجوزهای مورد نیاز برای صادرات کالا شدند. انتشار این لیست، به نوعی شروع موج‌های بعدی ممنوعیت‌های صادراتی کالاها در کشور بود. در موج دوم ممنوعیت‌ها، صادرات ۱۸ قلم کالای کشاورزی در دستور کار متولیان قرار گرفت. «ذرت»، «گندم»، «آرد»، «جو»، «جو دوسر»، «دانه‌های روغنی»، «روغن خام»، «روغن پالم» و«یونجه» از جمله ۱۸ قلم کالایی بودند که تا اطلاع ثانوی صادرات آنها ممنوع اعلام شد. در استدلال اعمال این ممنوعیت‌ها، متولیان بخش کشاورزی کشور اعلام کردند که باتوجه به تخصیص ارز یارانه‌ای توسط دولت، امسال چند برابر سال گذشته ثبت‌سفارش کالاهای اساسی صورت گرفته که به‌نظر می‌رسد توسط عده‌ای سودجو این کالاها صادر می‌شوند. موج سوم ممنوعیت‌های صادراتی با اعلام ۷ کالا از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت ایجاد شد.
در موج سوم صادرات انواع کاغذ، شیرخشک، انواع تی‌شو، چای فله‌ای، کره بسته‌بندی، لاستیک و تایر فرسوده تا اطلاع ثانوی ممنوع شد. اما در موج چهارم در اواخر شهریور ماه وزیر صنعت، معدن و تجارت در نامه‌ای به رئیس کل گمرک ایران، صادرات ۷ گروه کالای دیگر را ممنوع اعلام کرد. «انواع دفترچه مشق و حسابداری»، «شکر خام و شکر سفید»، «جوال و کیسه برای بسته‌بندی»، «انواع پودرهای مشتقات شیر، آب پنیر»، «کازئین»، «انواع لاستیک سبک و سنگین» و «مرغ زنده و گوشت مرغ» در لیست ممنوعیت‌های موج چهارم بود. اکنون با بخشنامه جدید گمرک مبنی بر ممنوعیت صادرات چند کالای دیگر از جمله، «گوشت منجمد و گرم تولید داخل یا وارداتی» و «دفترچه تحصیلی» ممنوعیت‌های صادراتی وارد فاز جدیدی شده است.
دنیای اقتصاد