قاچاق دلار از افغانستان به ایران
یکی از خبرهایی که در آغاز هفته با حواشی زیادی همراه شد، بخشنامه دولت افغانستان مبنی بر ممنوعیت واردات چهار گروه صنعتی از ایران بود که احمد فرهاد سلام، عضو هیات مدیره تاجران هرات در واکنش به این خبر گفت که علت اصلی این تصمیم‌گیری عدم دسترسی افغانستان به گمرک ولایت فراه، عدم کنترل درست کارکرد افراد در این گمرک و جلوگیری از فساد اداری بوده است.
حال روز گذشته گمرک ایران توقف صادرات کالاهای ایرانی به افغانستان را تکذیب و اعلام کرد که محدودیت‌های صادرات کالا به افغانستان صرفا در مرز ماهیرود خراسان جنوبی است. همچنین، سخی احمد پیمان، رئیس انجمن صنایع افغانستان در مورد بخشنامه این دولت عنوان کرد که مطابق آخرین صحبت‌هایی که ما با وزارت مالیه داشتیم این ممنوعیت فقط در مرز «فرا» به طور موقت اجرا می‌شود و در سایر مرزها همچون «نیمروز» و «هرات» مشکلی برای واردات وجود ندارد. یکی دیگر از موضوعاتی که از سوی رئیس انجمن صنایع افغانستان مورد تاکید قرار گرفت، اثرات افزایش قیمت دلار در ایران بر اقتصاد افغانستان بود که به گفته او، این امر باعث کاهش ارزش پول ملی این کشور و شدت گرفتن روند قاچاق اسکناس دلار از افغانستان به ایران شده است.
روز شنبه خبر رسید که دولت افغانستان در راستای تحریم‌های آمریکا، طی بخشنامه‌ای، ورود برخی کالاهای صنعتی همچون فولاد، سیمان، آهن‌آلات، میلگرد و کاشی و سرامیک از ایران را ممنوع کرده است که احمد فرهاد سلام، عضو هیات مدیره تاجران جوان هرات در واکنش به این خبر اظهار کرد علت اصلی این تصمیم‌گیری عدم دسترسی افغانستان به گمرک ولایت فراه، عدم کنترل درست کارکرد افراد در این گمرک و جلوگیری از فساد اداری بوده است. با این حال، این خبر روز گذشته از سوی گمرک ایران نیز تکذیب شد. گمرک ایران همچنین اعلام کرد: «هنوز علت محدودیت صادرات کالا به افغانستان از مرز فراه مشخص نیست. گمرک فراه افغانستان صادرات مواد سوختی، فولاد، سیمان، کاشی و سرامیک از این مرز را ممنوع کرده اما از دیگر مرزهای دو کشور امکان صادرات این کالاها وجود دارد، در ضمن صادرات سایر کالاها از این مرز به غیر از چهار قلم کالای یاد شده امکان‌پذیر است. دفتر بین‌الملل گمرک ایران در حال مکاتبه و پیگیری موضوع از گمرکات افغانستان بوده و نتیجه این پیگیری‌ها به‌زودی اطلاع‌رسانی می‌شود.» مظفر علیخانی، دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و افغانستان نیز انتشار این خبر را تکذیب کرد و در همین زمینه به ایرنا گفت: ممنوعیت واردات مواد نفتی، سیمان و آهن به افغانستان فقط از مرز فراه بوده و ارتباطی با تحریم‌های آمریکا و دلایلی از این دست ندارد و فقط به دلیل مشکلات گمرکی این مرز است.
واکنش رئیس انجمن صنایع افغانستان
رئیس انجمن صنایع افغانستان نیز دیروز در مورد بخشنامه این دولت مبنی بر ممنوعیت واردات کالاهای چهارگروه صنعتی از ایران گفت: بنا بر اظهارات مسئولان به دلیل اصلاح سیستم گمرکی در مرز فراه فعلا این گروه از کالاها وارد نمی‌شود. به طور کلی این کالاها برای افغانستان جزو کالاهای اساسی محسوب می‌شود و هرگونه خلل در واردات آنها باعث آسیب جدی به روند اقتصادی این کشور می‌شود. سخی احمد پیمان افزود: حتی اگر آمریکا بخواهد فشارهای خود را بیشتر کند در عمل این اتفاق صورت نمی‌گیرد چون ما جایگزینی برای آن نداریم. او گفت: اگر بخواهیم این کالاها را از چین و پاکستان وارد کنیم قیمت تمام شده آنها بسیار بالا می‌رود ضمن آنکه امکان لجستیکی برای حمل‌و‌نقل از این مرزها وجود ندارد.
کاهش ارزش پول ملی افغانستان
کشور افغانستان یکی از مهم‌ترین مقاصد صادراتی ایران است. بر اساس تازه‌ترین آمار گمرک ایران از تجارت خارجی پنج ماهه نخست سال جاری، در این مدت مهم‌ترین مقاصد صادراتی ایران به ترتیب پنج کشور چین با سه میلیارد و ۷۷۴ میلیون دلار و سهم ارزشی 53/19 درصد، امارات متحده عربی با سه میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار و سهم ارزشی 12/18 درصد، عراق با سه میلیارد و ۴۱۷ میلیون دلار و سهم ارزشی 69/17 درصد، افغانستان با یک میلیارد و ۴۳۳ میلیون دلار و سهم ارزشی 42/7درصد و هند با ۹۸۷ میلیون دلار و سهم ارزشی 11/5 بوده‌اند. در همین زمینه، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی افغانستان با اشاره به حجم تبادلات اقتصادی دو کشور گفت: ایران اصلی‌ترین تامین‌کننده کالای افغانستان است به‌ویژه پس از بالا رفتن دلار در ایران حجم واردات از این کشور بیشتر صرفه اقتصادی پیدا کرده است. سخی احمد پیمان ادامه داد: تاجران افغانی کالاها را به ریال خریداری می‌کنند و از طریق صرافی‌ها پرداخت‌های خود را انجام می‌دهند. با آنکه تمام کالاها قیمت ریالی آنها افزایش داشته اما باز هم برای ما صرفه اقتصادی دارد، به طوری که امروز هر کالایی از ایران وارد می‌شود. او تصریح کرد: البته این امر در بحث نیروی کار معکوس است و در چند ماه گذشته بسیاری از افغان‌هایی که در ایران کار می‌کردند و برای خانواده خود پول می‌فرستادند اکنون یا برگشته‌اند یا به کشورهای دیگر برای کار مهاجرت کرده‌اند. رئیس انجمن صنایع افغانستان در مورد دیگر اثرات بالا رفتن قیمت دلار در ایران بر اقتصاد افغانستان گفت: این اتفاق باعث شده که ارزش افغانی(واحد پول ملی افغانستان) نیز به شدت کاهش پیدا کند و روند قاچاق اسکناس دلار از افغانستان به ایران شدت بگیرد بر همین اساس دولت نظارت‌های خود را برای جلوگیری از قاچاق دلار به ایران بیشتر کرده است.
آرمان