دکتر مسعود نیلی که عصر روز گذشته در اختتامیه همایش «توسعه و عدالت آموزشی» در دانشگاه صنعتی شریف سخن میگفت تصویری از وضعیت نابرابری آموزشی در کشور ارائه داد و از شکاف 32 برابری هزینه آموزشی بین دهکهای اول و دهم خبر داد.
او لزوم توجه به فقرزدایی در کنار ایجاد رشد اقتصادی را مهم دانست و گفت: «بالا رفتن رشد اقتصادی برای رفع فقر شرطی لازم بوده، اما کافی نیست و زمانی فقر رفع خواهد شد که سیاستگذار سرفصلهایی برای فقرزدایی را در برنامههای اقتصادی کشور قرار دهد.»
مشاور اقتصادی رئیسجمهور که با موضوع «فقر آموزشی در ایران» سخن میگفت، تصریح کرد: «اگر اقتصاد بزرگ نشود و رشد اقتصادی به وجود نیاید، امکان رفع فقر وجود نخواهد داشت.»
او افزود: «دو گروه در کشور فقیرند؛ گروه نخست افرادی هستند که امکان کار کردن ندارند و باید همیشه تحت حمایت دولت باشند. گروه دوم نیز کسانی هستند که توانایی کار کردن دارند و باید با آموزش آنها سطح مهارتشان را بالا برد و پس از توانمندسازی وارد بازار کارشان کرد.»
نیلی تصریح کرد: «آموزش در توانمندسازی افراد رکن مهمی است بنابراین اگر بهدنبال رفع فقر از کشور هستیم باید آموزش و پرورش را توسعه دهیم؛ چراکه همبستگی مثبتی میان نسبت مخارج آموزش و توسعه وجود دارد.»
مشاور اقتصادی رئیسجمهور از مدرسه، دانشآموز و معلم بهعنوان سه مولفه اصلی آموزش و پرورش یاد کرد و گفت: «هزینه ماهانه خانوارها برای آموزش هر کودک در سال 91 نشان میدهد که آموزش الگویی شبیه به کالای لوکس به خود گرفته، این در حالی است که آموزش کالایی ضروری است نه لوکس و اگر به ارتقای سطح آموزشی خانوارها کمک نشود، ممکن است فقر بازتولید شده و به نسل بعد منتقل شود.» او افزود: «بررسیها نشان میدهد که نسبت هزینههای آموزشی بین دهک اول و دهم یک به 32 است، این در حالی است که در دهکهای پایینتر معمولا کودکان بیشتری در خانوارها وجود دارد و آنها نیازمند هزینههای آموزشی بیشتری هستند.»
مشاور اقتصادی رئیسجمهور با اشاره به اقلیم گسترده کشور گفت: «بررسی وضعیت آموزش به لحاظ جغرافیایی نشاندهنده نابرابریهای قابل توجه آموزشی در سطح کشور است. بهعنوان مثال نسبت هزینه آموزش در تهران نسبت به سیستان و بلوچستان یک به 49 است که این موضوع نشان میدهد، باید سیاستگذاریهای آموزشی از سطح ملی به سطح منطقهای تغییر جهت یابد تا از نابرابری آموزشی کاسته شود.»
نیلی تصریح کرد: «بررسی وضعیت تحصیلی کودکان و نوجوانان بین 6 تا 17 ساله نشان میدهد که اندازه حضور نیافتن کودکان روستایی از کودکان شهری در مدارس بیشتر است که در این میان ترک تحصیل یا حضور نیافتن دختران روستایی از پسران روستایی بيشتر است.»
مشاور اقتصادی رئیسجمهور افزود: «بررسی وضعیت تحصیلی نوجوانان بین 14 تا 17 سال نشان میدهد که خانوارها در برخی مناطق کشور به دلیل فقر موجود ترجیح میدهند که کودکانشان به جای تحصیل در مدارس، وارد بازار کار شوند که این موضوع سبب خواهد شد میانگین تحصیل افراد به زیر هشت سال برسد و فقر باز تولید شود.»
نیلی با اشاره به معلم، مدرسه و دانشآموز بهعنوان سه ضلع مثلث از بین رفتن فقر آموزشی در ایران گفت: «باید برای از بین رفتن نابرابری آموزشی به سمتی حرکت کنیم که اگر دانشآموزی به لحاظ تغذیه در خانواده خود با مشکل روبهرو است، در مدرسه امکانات جبرانی قرار دهیم تا دانشآموز به لحاظ تغذیهای با مشکل مواجه نشود.»
او تصریح کرد: «همچنین باید درخصوص وضعیت معیشتی معلمان در مناطق محروم تجدیدنظر کرد و قدرت خرید آنها را بالا برد تا به این طریق آموزش از خط فقر مطلق عبور کند و به نقطه استاندارد خود برسد.»