رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: متاسفانه بانکها در خصوص دادن وعده سود به سپرده‌گذاران با یکدیگر رقابت می‌کنند که این مسئله به هیچ وجه با بانکداری اسلامی مطابقت ندارد.
حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم رئیسی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در همایش اقتصاد بدون ربا که در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران برگزار شد در خصوص وضعیت انطباق بانکداری در کشور با مفاهیم اسلامی اظهار کرد: امروزه اقتصاد در کشور و در نظام بین‌المللی به قدری گسترش یافته است که مشکلات زیادی در بحث سرمایه‌گذاری در ابعاد مختلف به وجود آمده است.
وی افزود: در گذشته که بانکها وجود نداشتند مبادلات اقتصادی به راحتی انجام می‌شده است و نیاز به واسطه برای جمع‌آوری وجوه و یا نهاد مالی خاصی نبود. اما امروز نیاز به وجود بانک با توجه به گستردگی‌های موجود احساس می‌شود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی به تشریح وضعیت بانکداری امروز پرداخت و گفت: متاسفانه در بانکداری امروز بانکها از مسیر واقعی خود خارج شده‌اند و بیش از حقی که در جزئیات مبادلات اقتصادی دارند سود دریافت می‌کنند.
مصباحی‌مقدم با بیان مثالی افزود: شاید در گذشته خرید مسکن به آسانی انجام می‌شد اما امروز برای خرید یک خانه ناچاریم به بنگاه‌های مسکن مراجعه کنیم تا به عنوان یک نهاد واسطه‌ای خانه‌هایی که برای خرید و یا اجاره موجود هستند به ما معرفی کنند.
وی اضافه کرد: این انتظار که از بنگاه‌های مسکن وجود دارد در خصوص بانکها نیز در نوع بانکداری اسلامی لحاظ شده است. به شکلی که بانکها به عنوان یک نهاد واسطه‌ای سرمایه مردم را در بخش‌های تولیدی و یا صنعتی هزینه می‌کنند و با وکالتی که از مردم دارند حق واگذاری سرمایه مردم به نهادهای تولیدی و صنعتی را برای خود برمی‌دارند و باقی را به مردم می‌دهند.
این نماینده مجلس با انتقاد از تعیین نرخ سود سالانه و ماهانه برای سپرده‌گذاران در بانکهای کشور گفت: متاسفانه در بانکداری کشور برخلاف بانکداری اسلامی به سپرده‌گذاران قبل از سپرده‌گذاری وعده نرخ سود سالانه و یا ماهانه داده می‌شود که این مسئله همان ربا است که شریعت خدا آن را جنگ با خدا می‌داند.
مصباحی‌مقدم ادامه داد: نباید سازوکار موجود در بانکداری کشور به سمت پارادایم‌های ربا پیش برود و در بانکداری موجود هم بانکها مانند گذشته با دریافت سرمایه مردم آن را به عنوان مضاربه و یا مشارکت مورد استفاده قرار دادند.
وی با انتقاد از عقود مبادله‌ای موجود در بانکداری کشور خاطرنشان کرد: عقود مبادله‌ای که امروز در بانکداری کشور وجود دارد به نوعی یک فاکتور صوری به حساب می‌آید. زیرا چیزی مانند قرارداد و یا وکالت در آن دیده نمی‌شود.
وی در خصوص نرخ نسبی هم اشکالات زیادی دارد چرا که تمام سود بازارهای سرمایه‌ای یکسان برشمرده شده است که این مسئله با واقعیت تطابق ندارد زیرا این بانک است که تابعی از بازار است اما متاسفانه در این شیوه‌های اقتصادی بازار تابعی از بانک محسوب می‌شود.
مصباحی‌مقدم با اشاره به اینکه بانکداری بدون ربا و تعیین نرخ سود بانکها با یکدیگر تطابق ندارند عنوان کرد: متاسفانه صحبت از تعیین نرخ سود براساس تورم در اقتصاد کشور مطرح می‌شود که این مسئله به هیچ وجه با بانکداری بدون ربا تطابق ندارد.
وی با انتقاد از رقابت بانکها بر سر دادن وعده سود به سپرده‌گذاران به شکل روزشمار و یا ماهانه بیان کرد: سنت غلطی که در بانکداری کشور رایج شده است دادن سود برای سپرده‌گذاران به صورت روزشمار و یا ماهیانه و سالانه است که این مسئله نیز نمی‌تواند جزء بانکداری اسلامی به حساب بیاید.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به تجربه‌های موفق بانکداری اسلامی در مقابل بانکداری ربوی بیان کرد: د ربانکداری اسلامی درست است که سپرده‌گذاران بر سر دریافت سود ریسک می‌کنند اما این به معنای ریسک بر زیان مال آنها نیست و تجربه‌های موفقی که در بانکداری اسلامی در برخی کشورها وجود دارد به شکلی است که در این نوع بانکداری سود بیشتری نسبت به بانکداری ربوی حاصل شده است.
وی در پایان با انتقاد از آموزش ضعیف در زمینه بانکداری ربوی خاطرنشان کرد: متاسفانه دانشجویان اقتصاد ما و کسانی که با اقتصاد سروکار دارند به خوبی آموزش داده نشده است که از مفهوم ربوی پرهیز کنند و صدا و سیما که وظیفه آموزش عمومی را در این زمینه برعهده دارد در این حوزه سهل‌انگاری کرده است.
منبع: تسنیم