مشاور اقتصادی رئیس جمهور، رشد اقتصادی 4.6 درصدی را به معنای رونق اقتصادی ندانست و گفت: حجم اقتصاد ایران هنوز با زمستان سال 1390 فاصله زیادی دارد و رشد اقتصادی بهار تنها به منزله نشانه‌ای مبنی بر آغاز خروج از رکود بوده است.
به گزارش خبرنگار مهر، مسعود نیلی دیشب در برنامه زنده تلویزیونی"پایش" شبکه اول سیما با اشاره به اینکه شیوه محاسبه نرخ رشد اقتصادی در ایران مطابق استانداردهای جهانی بوده و در این روش در سایر کشورها نیز رایج است، گفت: بین نرخ رشد اقتصادی و نرخ بیکاری در بلندمدت رابطه وجود دارد ولی در دوره رکود این رابطه لزوما وجود ندارد. یعنی بنگاه‌های اقتصادی در شرایط رکود به دلیل وجود قانون کار نیروی کار خود را تعدیل نمی‌کنند و بنابراین بعد از به وجود آمدن رونق اقتصادی نیز تا مدتی شاهد کاهش نرخ بیکاری نخواهیم بود. در عوض نرخ مشارکت اقتصادی افزایش پیدا می‌کند که باعث می‌شود در همین حال نرخ بیکاری در کشور حتی با وجود رونق اقتصادی افزایش یابد.
وی افزود: در فصل تابستان توليد ناخالص ملي بيشتر است ولي اگر پاييز را با تابستان مقايسه كنيم ممكن است به نرخ رشد اقتصادي منفي دست پيدا كنيم. بين سرعت و دقت ارتباط مستقيمي وجود دارد اگر بگذاريم سال تمام شود ديگر فرصت برنامه ريزي و سياست گذاري نداريم و اعلام رشد اقتصادي براي برنامه ريزي و سياست گذاري هاي صحيح به كار برده مي شود.
نیلی گفت : بين نرخ رشد اقتصادي و ميزان اشتغالزايي در بلند مدت رابطه برقرار است. در دوره خروج از ركود توليد كاهش پيدا مي كند اما تعداد نيروهاي كار كاهش پيدا نمي كنند به عنوان مثال كارخانه اي كه ميزان توليد آن كاهش پيدا كرده امكان تعديل نيرو را ندارد. در نتيجه هنگامي كه اقتصاد از ركود خارج مي شود به ميزان لازم اشتغالزايي نمي شود. براي تعريف ارتباط نرخ بيكاري با ميزان اشتغالزايي مفهوم ديگري به نام مشاركت نيز سهيم است.
وی ادامه داد : براي بررسي دقيق تر اين موضوع مي توان گفت كه چه تعداد كساني بودند كه در سال 92 وارد بازار كار نمي شدند و چه تعداد كساني در سال جاري با وجود وضعيت خوب اقتصادي و در شرايط رو به رشد وارد كار شدند. روشن است كه هنگامي كه اقتصاد كشور با ركود مواجه است اميد به اشتغال و مشاركت افراد بسيار كم است ولي هنگام رشد اقتصادي و خروج از ركود همه اميد به اشتغال داشته و انگيزه افراد چند برابر مي شود به همين علت است كه وقتي نرخ مشاركت افزايش پيدا مي كند نرخ بيكاري نيز بالا مي رود.
مشاور ارشد اقتصادی رئیس جمهور درباره اختلافات آماری به وجود آمده درباره نرخ رشد اقتصادی کشور گفت: عددی که به عنوان 2.5 درصد از سوی موسسه پژوهشی اعلام شد، صرفا یک نرخ برآوردی بود نه قطعی. چهار و 6 دهم به عنوان نرخ رشد اقتصادي امسال از سوي بانك مركزي اعلام شد. اين بانك براساس مسئوليت خود با مركز آمار كه مراجع رسمي توليد آمار و اطلاعات هستند، نرخ رشد اقتصادي را اعلام كرد.
وي در واكنش به اين سئوال مجري كه چرا نرخ رشد اعلامي در بخشنامه بودجه يك درصد بوده و اختلاف زيادي با نرخ بانك مركزي دارد ؟گفت: اين يك درصدي كه شما مي گوييد را تاكنون نديده ام و ترديد دارم كه واقعا يك درصد باشد ولي در نهايت نرخ اعلامي در بخشنامه بوده تنها پيش بيني رشد هر سال است و وقتي كه صادر شد بر اساس پيش بيني رشد اقتصادي سال 94 بودجه را اعلام كردند.
مشاور اقتصادی رئیس جمهور تصریح کرد: يكي از موسسات پژوهشي نيز برآورد نرخ رشد را با بررسي بخش هاي مختلف به عنوان مثال با نظارت بر 200 شركت بورسي بخش صنعت نرخ رشد اين بخش را محاسبه كرد و در نهايت نرخ رشد كلي را دو درصد اعلام كرد. سخنگوي دولت نيز اين نرخ رشد را نيم درصد اعلام كرده است كه قطعا اين اعلام زماني صورت گرفته كه هنوز هيچ كاري انجام نشده بود.
نیلی با بیان اینکه ما در دوره ای زندگی می کردیم که آمارهای اقتصادی بعضا با تاخیر دو ساله اعلام می شدند، اظهارداشت: علت عدم اعلام آمار از سوي مركز آمار را نمي دانم. اما همه بايد بدانند كه در گذشته بعد از سه سال آمار اعلام مي شد ولي اكنون وضعيت بسيار متفاوت و بهتر شده و دولت نرخ رشد اقتصادي بهار را در شهريور اعلام كرد.
وي با اشاره به اينكه قبلا حساسيت راجع به نرخ رشد اقتصادي وجود نداشت، گفت: يكي از مسائل مهم اعتماد به دولت است. وقتي دولت اعلام مي كند بعد از هشت فصل نرخ رشد اقتصادي كشور مثبت شده، اگر اعتماد وجود داشته باشد قطعا اين نرخ اعلام قابل قبول مي شود. اگر دولت مقبوليت و اعتباري داشته باشد كه اعلام كند مي توانم رشد اقتصادي را به صورت مثبت همچنان استمرار دهم آن وقت سرمايه گذاران اقدام به سرمايه گذاري مي كنند چون رشد را با افزايش تقاضا همراه مي دانند.
مشاور اقتصادی رئیس جمهور گفت: در دولت قبل بعضا آمارهایی ارائه می شد که ما آن آمارها را در اطلاعات بانک مرکزی و مرکز آمار ایران مشاهده نمی کردیم.
وی با بیان اینکه در گزارشي كه دولت منتشر كرد؛ چهار تنگنا مانند تحريم و سرمايه گذاري براي خروج از ركود اعلام شد؛ گفت: اگر از فصل اول سال 91 را بررسي كنيم متوجه مي شويم كه طي هشت فصل نرخ رشد اقتصادي در كشور منفي بوده است. چهار و 6 دهمي كه از سوي دولت اعلام شد؛ با مقايسه بهار سال گذشته كه بدترين فصل اقتصادي در دوره ركود بوده به دست آمده است. اگر كل عدد توليد ناخالص داخلي را به قيمت سال 83 بگيريم؛ معني آن اين است كه از زمستان سال 90 روند نزولي را طي كرديم و در زمستان امسال به حداقل خودش مي رسد.
نیلی افزود: بسياري از توليد كنندگان در سال 90 در رقم هاي بالا توليد مي كردند ولي هنوز وضعيت بدي دارند.مثبت شدن رشد اقتصادي با تفكر در تحول اقتصاد كشور بحث جداگانه اي دارد. موضوع خروج از ركود و رونق اقتصادي نيز دو موضوع متفاوت از يكديگر هستند.
مشاور اقتصادی رئیس جمهور گفت: تشخيص ما براي خروج از ركود راه افتادن پيشران هاي اقتصادي است. نفت از زمستان سال 90 رشد منفي داشته كه اين رشد منفي تا زمستان سال 93 ادامه داشته است. بعد از آن صنعت و بعد خدمات نيز رشد اقتصادي منفي پيدا مي كنند. زمستان و بهار سال هاي 90 و 91 دوره ورود اقتصاد به ركود و زمستان و بهار 92 و 93 نيز دوره خروج اقتصاد از ركود است. ساز و كار بخش نفت در اقتصاد ما به گونه است كه وقتي نفت كاهش پيدا مي كند (مانند تابستان سال 91 كه كاهش 50 درصدي را تجربه كرد) وزني كه در توليد ناخالص ملي دارد ميزان توليد، درآمد ارزي و امكان واردات را كاهش مي دهد.
وی گفت: بخش كشاورزي با قاعده طبيعت كار مي كند و رفتار خاصي را مي طلبد. سهم كشاورزي در توليد ناخالص ملي خيلي كاهش پيدا كرده است. در فصل زمستان سال 92 رشد اقتصادي بخش نفت مثبت شده و درآمد ارزي كشور افزايش پيدا كرد كه به دنبال آن صنعت نيز از ركود خارج شده و ....