بانک مرکزی، نرخ تورم را از مرداد ماه سال ۱۳۹۶ بر اساس سال پايه ۱۳۹۵ محاسبه و اعلام می کند. بر اين اساس نرخ تورم تير ماه که در مرداد ماه سال جاری اعلام می شود آخرين نرخ تورم اعلامی بر اساس سال پايه ۱۳۹۰ خواهد بود.
به گزارش بانک مرکزی، معاون اقتصادی این بانک با بیان اینکه بانک مرکزی با توجه به بند (پ) ماده (۱۰) قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور و در راستای حسن اجرای وظايف قانونی خود، سال پایه محاسبه نرخ تورم را به هنگام کرده است، گفت: به طور کلی و با توجه به تجارب و رهنمود‌های بين‌المللی، عواملی همچون «تغيير سليقه مصرفی خانوارها در طول زمان»، «تغييرات درآمد خانوارها»، «تغييرات نسبی قيمت کالاها و خدمات» و «نيازهای جديد و تنوع کالاهای توليد شده در جامعه» از جمله عللی هستند که باعث ايجاد اختلاف بين سبد مصرفی و ضرايب اهميت تعيين شده در سال پايه با الگوی مصرفی فعلی خانوارها خواهند شد و بر اين اساس، سال پايه هر چند سال يک‌بار نيازمند به هنگام‌سازی و روزآمد کردن است.
پیمان قربانی افزود: بر اساس چنين ضرورتی و به منظور بهبود کيفيت آمار توليدی برای نرخ تورم، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی که از سال ۱۳۱۵ تا کنون توسط بانک مرکزی محاسبه و منتشر می‌شود، دستخوش تغييرات در سال پايه شده و پس از سال‌هاي ۱۳۱۵، ۱۳۳۸، ۱۳۴۸، ۱۳۵۳، ۱۳۶۱، ۱۳۶۹، ۱۳۷۶ و ۱۳۸۳، سال ۱۳۹۰ به عنوان سال پايه جديد انتخاب شده است و در مردادماه سال جاری نيز، سال پايه به ۱۳۹۵ تغيير خواهد يافت.
معاون اقتصادی بانک مرکزی با بیان اینکه تغيير سال پايه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ايران مستلزم طی کردن فرآيندهای عملياتی و آماری دقيق و طولانی است، تصریح کرد: به منظور تغيير سال پايه، در قدم نخست، از سال ۱۳۹۴ اصلاح و رفع مغايرت نقشه شهرهای مورد بررسی انجام گرفت و پس از تعيين بلوک‌های جغرافيايی، فرآيند عمليات فهرست‌برداری اطلاعات کامل خانوار ساکن آغاز شد. با انتخاب بلوک‌های نمونه، انتخاب خانوار نمونه در هر بلوک انجام و مراجعه مستقيم به جهت کسب اطلاعات درآمد هزينه-خانوار بر اساس توزيع مناسب زمانی در طول سال صورت پذيرفت. بر اين اساس در سال ۱۳۹۵، ۱۷۶۰۰ خانوار نمونه مورد پرسش آمارگيران اين بانک قرار گرفتند و پس از تعميم اطلاعات نمونه به کل کشور، اقلام سبد مصرفی خانوار و ضرايب اهميت آنها در سال ۱۳۹۵ تعيين شد.
این عضو هیئت عامل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه در حال حاضر سبد شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی در مناطق شهری ايران بر اساس سال پايه ۱۳۹۰ مشتمل بر ۳۸۵ سرفصل کالا و خدمت است افزود: در تجديد نظر به عمل آمده اخير، ۲ سرفصل حذف، ۲ سرفصل ادغام و ۴ سرفصل به سبد فعلی افزوده شده و مجموعاً ۳۸۶ قلم کالا و خدمت انتخاب شده است که بر اساس قيمت‌گيری از اين اقلام، شاخص تورم محاسبه می‌شود.
قربانی اين اقدام بانک مرکزی را گامی مهم برای دسترسی مردم، کارشناسان، سياست‌گذاران و محققان در سطح داخلی و بين‌المللی به تغييرات دقيق‌تر شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی دانست و افزود: بانک مرکزی در راستای انجام وظايف ذاتی، تخصصی و قانوني خود، همواره در راستای ارتقای کيفی و کمی آمارها و همين‌طور نظم در توليد و انتشار آنها تلاش خواهد کرد و اميدوار است، نتايج اين تلاش ها، به نحو مطلوب مورد بهره‌برداری مخاطبان و هموطنان عزیز قرار گیرد.