«مدارهای توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران»
نویسنده: حسین عظیمی
موضوع: توسعه
ناشر: نشرنی
در 408 صفحه و قیمت 15000 تومان
معرفی کتاب:
توسعه در ایران همواره یکی از بحثهای چالش برانگیز و پر اختلاف بین کارگزاران و مدیران و محققان و صاحب نظران بوده و نه تنها در بحث توسعة سیاسی که خود به خود موضوعی اختلاف برانگیز و چالش برانگیز است بلکه در بحثهای عینی تر که با آمار و ارقام سروکار دارند مثل توسعة اقتصادی هم باز ما این اختلافات و چالش ها را می بینیم. همین موضوع شاید توجه امروز ما را نسبت به آثار کلاسیک در بحث توسعة اقتصادی در ایران بیشتر از قبل کند.
"مدارهای توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران" اثر دکتر حسین عظیمی یکی از آن کتابهای کلاسیک دربارة توسعة اقتصادی در ایران است که بعد از گذشت دو دهه همچنان یکی از متون مرجع در این موضوع است و نگاهی دوباره به آن نه تنها خالی از لطف نیست بلکه برای دانش پژوهان و کارگزاران امروز اقتصاد و توسعة ایران ضرورت دارد تا در فضای پر از اختلاف نظر سیاستها و سیاست گذاریهای اقتصادی تجربیات چند دهة گذشته جلوی چشم ما باشد و بی توجه از عوامل و مسائل توسعه نیافتگی ایران در دهه های گذشته نگذریم و راههای رفته شده را دوباره نرویم. خصوصاً تجدید چاپ مکرر این کتاب از دهة 1370 تا همین سا لهای نخستین دهة 1390 نشان از اهمیت کتاب در بین مخاطبان خاص آن که اغلب دانشجویان اقتصاد هستند، دارد.
عظیمی در دهة 1340 دور ههای لیسانس اقتصاد و فوق لیسانس اقتصاد توسعه را در دانشگاه تهران گذراند و دکترای خود را از دانشگاه آکسفورد گرفت. نگاهی که او به مسأله توسعه دارد در چارچوب نگاه کلاسیک نظری ههای توسعه است که در زمان تحصیل او از مهمترین نظریات کاربردی در سیاست گذاری های بخشی از کشورهای در حال توسعه بود و در آن بحث همچنان بر سر تفاوت بین جامعه سنتی و جامعه مدرن بود و نظریه های نوسازی خود با مقایسه تفاوتهای این دو شکل آرمانی و مدل از جامعه شکل گرفته اند. عظیمی با نگاهی که به بحث جوامع توسعه یافته و صنعتی و جوامع در حال توسعه و گذر دارد همانند نظریه پردازان توسعه و نوسازی انتقال از جامعة سنتی به جامعة مدرن را ضرورتی برای حل مشکلات اقتصادی چون فقر می داند و توسعه را در بح ثهای خود در این راستا دنبال می کند.
فراسوی این نگاه نظری به موضوع توسعه، عظیمی به عنوان یک اقتصاددان آگاه به امور و علم اقتصاد با قضیة توسعه نیافتگی ایران برخورد می کند و می داند که باید با اقتصاد خاص ایران به عنوان واقعیت اصلی مورد بحث در موضوع توسعه و توسعه نیافتگی برخورد کند. او در مقدمة کتاب می نویسد: «اقتصاد ایران، عل یرغم تلاش ها و تحولات چشمگیر انجام شده طی ده ههای اخیر، هنوزبا مسایل و مشكلات فراوان مواجه است. برخی از این مشكلات در متن كتاب برنامه فعلی كشور نیز مورد اشاره قرار گرفته اند. از جمله با مراجعه به كتاب مزبور می بینیم كه: به اتكای نتایج سرشماری سال 1365 كشور و حسابهای ملی، 33 درصد از 11 میلیون جمعیت شاغل كشور در تولید محصول ملی این دوره نقشی ندارند و در واقع بیكار پنهانند، با این واقعیت، از مجموع نیروی كار 8/ 12 میلیون نفری كشور، بیش از 47 درصد یا بیكارند و یا اینكه اثر وجودی موثری در تولید و تامین ثروت ملی ندارند. » با همین نگاه به واقعیت های اجتماعی و اقتصادی خاص ایران، به سراغ بخش ها و مسایل مختلف اقتصاد ایران می رود.
منبع: اجتماع و توسعه