گزارش موسسات معتبر بین‌المللی حاکی از آن است که در 100 روز نخست فعالیت دولت تدبیر و امید صادرات نفت ایران کاهشی حدود 200 تا 250 هزار بشکه ای را تجربه کرده است.

آژانس بین‌المللی انرژی و اوپک در گزارش‌های جداگانه‌ای از کاهش صادرات نفت ایران در مهر ماه سالجاری خبر داده و IEA تاکید کرده است: همزمان با کاهش صادرات نفت ایران به چین، کره جنوبی، هند و ژاپن، حجم صادرات روزانه نفت ایران مهر ماه با کاهشی 45 درصدی به 715 هزار بشکه در روز کاهش یافته است.

در این بین اوپک هم با انتشار گزارش جداگانه ای تولید نفت ایران در مهر ماه سالجاری را حدود دو میلیون و 651 هزار بشکه در روز اعلام کرده است.

از این رو حجم صادرات طلای سیاه ایران از حدود یک میلیون بشکه در مرداده ماه هم اکنون به سطح 715 هزار بشکه کاهش یافته است.

با این وجود پس از توافق بزرگ هسته‌ای ایران و گروه 1+5 در ژنو، محدودیت‌های پیش روی صادرات نفت ایران کاهش یافته به طوری‌که برخی از مشتریان سابق نفت ایران همچون تایوان، سریلانکا و آفریقای جنوبی خواستار آغاز مذاکرات به منظور از سرگیری واردات نفت شده اند.

مطابق با پیش نویس توافق نامه ژنو، مقرر شده است که برخی از محدودیت‌های بیمه ای، تامین کشتی‌های نفتکش، نقل و انتقال ارز از طریق برخی از بانک ها برداشته شود اما با وجود لغو این تحریم ها ایران برای بازگشت به بازار باید با کشورهایی همچون عربستان، عراق، روسیه، ونزوئلا و برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس رقابت کند.

فروشنده زیاد و خریداران کاهش یافتند

غلامحسین حسن تاش در گفتگو با مهر درباره مهمترین مشکلات پیش ایران برای بازگشت به بازار جهانی نفت، گفت: هم اکنون بازار نفت در شرایط اشباع به سر می برد و به دلیل بحران اقتصادی حاکم بر منطقه یورو تقاضا برای خرید طلای سیاه در پائین ترین سطح قرار دارد.

رئیس اسبق موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با تاکید بر اینکه هم اکنون تقاضای نفت توسط کشورهای نوظهور اقتصادی جهان همچون هند، برزیل، چین و برخی از کشورهای آسیایی هم متاثر از بحران اقتصادی امریکا و اروپا در سطوح پائینی قرار دارد، اظهار داشت: بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی در سال 2014 میلادی تنها عرضه نفت توسط کشورهای غیر اوپک حدود 1.7 میلیون بشکه افزایش می یابد.

این کارشناس اقتصاد انرژی با یادآوری اینکه همزمان با رشد عرضه نفت توسط کشورهای عضو و غیر عضو اوپک در سال 2014 تقاضا بریا خرید نفت تنها 1.1 میلیون بشکه افزایش می یابد، بیان کرد: به عبارت دیگر سال آینده بازار با شرایط فعلی با رشدی روزانه 700 هزار تا یک میلیون بشکه‌ای عرضه روبرو است.

وی با اعلام اینکه در صورت افزایش تولید نفت لیبی و نیجریه و اجرای طرح‌های جدید افزایش تولید نفت عراق، وضعیت برای بازگشت ایران به بازار نفت مشکل تر هم خواهد شد، افزود: در این بین پیشنهاد می‌شود وزارت نفت برای برای بازگشت به بازار از ظرفیت‌های وزارت خارجه و صنعت، معدن و تجارت هم استفاده کند.

حسن تاش در پاسخ به این سوال مهر که آیا ارزان فروشی نفت می تواند تاکتیک مناسبی برای ایران به منظور تصاحب بازارهای از دست رفته باشد؟ توضیح داد: قطعا ارزان فروشی نفت موفق نخواهد بود و شرکت ملی نفت ایران باید از ظرفیت اوپک برای بازگشت به بازار نفت استفاده کند.

رئیس اسبق موسسه مطالعات بین المللی انرژی خاطرنشان کرد: ایران با دیپلماسی باید در بین اعضای اوپک برای رعایت سهمیه‌ها و کنترل عرضه اعضا اقدام کند.

ارزان فروشی نفت ممنوع است

جواد یارجانی رئیس اسبق امور اوپک هم در گفتگو با مهر با بیان اینکه شرایط فعلی برای فروش نفت قطعا از شرایط جنگ تحمیلی بدتر نیست که حتی یک روز هم صادرات نفت ایران متوقف نشد، تبیین کرد: سیاست های باید به گونه ای باشد که این پیام را بدهیم که دنیا از نفت ایران نباید بی نیاز شود.

این دیپلمات اسبق وزارت نفت با تاکید بر اینکه در طول چند سال گذشته بخشی از پالایشگاه‌های جهان نفت سایر کشورها را جایگزین نفت ایران کرده اند، گفت: با این وجود شرکت ملی نفت ایران باید تاکتیک‌ها و روش‌های جدید و مبتکرانه ای را برای افزایش صادرات نفت در دستور کار قرار دهد.

یارجانی درباره احتمال ارزان فروشی نفت برای تصاحب بازارهای از دست رفته هم توضیح داد: ارزان فروشی نفت قطعا روش مناسبی نیست زیرا رقبا هم می توانند به راحتی قیمت نفت خود را پائین بیاورند از این رو این تاکتیک مناسبی برای افزایش صادرات نفت نخواهد بود.

3 چالش برای بازگشت ایران به بازار نفت

سید محمدعلی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک هم در گفتگو با مهر با یادآوری اینکه بازگشت ایران به بازار جهانی نفت زمان بر خواهد بود، تصریح کرد: هم اکنون پائین بودن تقاضا، افزایش عرضه و ورود نفت از ذخایر نامتعارف همچون شیل اویل‌ها از مهمترین چالش‌های پیش روی ایران برای بازگشت به بازار جهانی نفت است.

مدیر سابق امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه تا چند سال گذشته آمریکا واردکننده نفت بود اما امروز به صادرکننده این کالا تبدیل شده است، بیان کرد: با این مشکلات بازگشت ایران به بازار نفت به زمان نیاز دارد.

وی همچنین در خصوص پرداخت تخفیف به مشتریان برای فروش نفت هم توضیح داد: شرکت ملی نفت ایران حتی در دوران تحریم ها هم هیچگونه تخفیفی به مشتریان ارائه نمی کرد و فقط بحشی از هزینه های خریداران از محل تحریم که منجر به افزایش هزینه حمل و نقل، نقل و انتقال پول و بیمه می شد توسط شرکت ملی نفت پرداخت شده است.

خطیبی با بیان اینکه ارزان فروشی نفت و یا راه انداختن جنگ قیمتی فقط به سود مصرف کنندگان خواهد بود، خاطرنشان کرد: باید یکسری از مذاکرت در سطح بالا توسط وزارت امور خارجه برای افزایش صادرات نفت انجام شود.

منبع: مهر