ایران طی سال ۲۰۱۴ و در میان ۱۴۲ کشور در شاخص رفاه اجتماعی رتبه ۱۰۷ را داشته است که براین اساس رتبه ایران در این شاخص در مقایسه با سال گذشته هفت پله سقوط کرده است.
شاخص رفاه، برآیندی ترکیبی از کیفیت زندگی و توسعه اقتصادی جوامع است که هر ساله توسط موسسه پژوهشی لگاتوم در خصوص کشورهای مختلف مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
این موسسه برای ارزیابی و مقایسه میزان رفاه کشورها با تنظیم شاخص ترکیبی رفاه که براساس فاکتورهای گوناگونی نظیر ثروت، رشد اقتصادی و کیفیت زندگی تنظیم می‌شود سالانه در سطحی جهانی به رتبه‌بندی ۱۴۲ کشور (دربرگیرنده ۹۶ درصد از جمعیت کره زمین) می‌پردازد.
آخرین گزارش شاخص رفاه
موسسه لگاتوم از چهار سال گذشته فهرست شاخص رفاه را برای ۱۱۰ کشور جهان تهیه کرد که ایران در این فهرست‌ها در سال ۲۰۱۲ در رتبه ۱۰۲ قرار داشت. این در حالی است که در سال ۲۰۱۰ در رتبه ۹۲ و ۲۰۱۱ در رده ۹۷ و در سال ۲۰۱۳ در رتبه ۱۰۱ قرار گرفته بود.
بر مبنای آخرین گزارش این موسسه انگلیسی، ایران طی سال ۲۰۱۴ و در میان ۱۴۲ کشور در شاخص رفاه اجتماعی رتبه ۱۰۷ را داشته است که بر این اساس رتبه ایران در این شاخص طی سال‌های اخیر سقوط کرده است.
نروژ، سوییس، نیوزیلند، دانمارک و کانادا به ترتیب پنج کشوری هستند که بالا‌ترین سطح رفاه را دارند. در مقابل، جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، جمهوری دموکراتیک کنگو، بروندی و یمن پایین‌ترین سطح رفاه را بین کشورهای مورد مطالعه دارند.
رتبه ایران در این فهرست ۱۰۷ است و در اغلب هشت حوزه مورد بررسی نیز در نیمه پایینی جدول قرار دارد. بهداشت و آموزش تنها حوزه‌هایی هستند که ایران در نیمه بالایی جدول قرار گرفته است. ایران در آموزش، بهترین جایگاه را دارد و در رتبه ۵۷ است، رتبه ایران در بهداشت هم ۶۷ است.
ایران در گزارش سال ۲۰۱۴ در شاخص اقتصاد رتبه ۱۱۴، در شاخص کارآفرینی و فرصت رتبه ۹۳، در شاخص شیوه حکمرانی ۱۲۰، در شاخص آموزش رتبه ۵۷، در شاخص بهداشت رتبه ۶۷، در شاخص امنیت و آسایش رتبه ۱۲۶، در شاخص آزادی‌های فردی رتبه ۱۲۸ و در شاخص سرمایه اجتماعی رتبه ۱۱۱ را به دست آورده است.
این گزارش نشان می‌دهد که در ایران به طور متوسط افراد حدود چهار درصد بیشتر از میانگین جهانی برای فعالیت‌های حمایتی داوطلب می‌شوند اما انتظار مردم از اینکه حمایت اجتماعی از آنان بشود، حدود ۱۲درصد کمتر از میانگین جهانی است.
به این معنی که ۶۶/۷ درصد ایرانیانی که در این مطالعه مشارکت داشتند، گفته‌اند که می‌توانند در صورت نیاز به دیگران تکیه کنند، در حالی که این میزان در سطح جهانی (بین ۱۴۲ کشور بررسی‌شده) ۷۹/۹ درصد بوده است. بنا به آنچه لگاتوم می‌گوید، در زمینه اقتصادی تنها کمی بیش از یک چهارم ایرانیان فکر می‌کنند که هم‌اکنون وقت خوبی برای کار پیدا کردن است.
بنگلادش، هندوراس و سنگال در سه رتبه بالایی ایران هستند و بنین، کنیا و زامبیا سه کشوری هستند که در سه پله پایین ایران قرار دارند.
به طور کلی، نتایج نشان می‌دهد که سطح کلی رفاه جهانی نسبت به سال ۲۰۰۹ افزایش یافته است و از سال ۲۰۱۳ برای اولین‌بار تمامی زیرشاخص‌ها افزایش داشته‌اند، هرچند که افزایش آن‌ها متفاوت بوده است.
از بسیاری جهات، این تفاوت‌ها نمایانگر رویدادهایی است که در جهان اتفاق افتاده است. زیرشاخص امنیت و آسایش و حکمروایی کمترین افزایش را داشته‌اند که تاحدی به دلیل ناآرامی‌های خاورمیانه و متاثر شدن سیاستمداران از بحران مالی و رکودهای متعاقب است.
علاوه بر آن، با توجه به مشکلات اقتصادی پس از بحران مالی، طی شش سال گذشته زیرشاخص اقتصاد رشد چندانی نداشته است اما در حوزه آموزش، بهداشت و کارآفرینی به وضوح پیشرفت وجود داشته است که میزان افزایش این سه زیرشاخص در کشورهای کم‌درآمد نسبت به کشورهای پردرآمد بیشتر بوده است.
در واقع شاخص رفاه لگاتوم می‌تواند مانند چراغ راهنمایی برای سیاست‌گذاران عمل کند و با توجه به نمره و رتبه کشور در هر شاخص فرعی، سیاست‌گذاران می‌توانند نقاط ضعف و قوت کشورشان را شناسایی کنند و نشان دهند در کجا بهبود متغیرهای سیاستی می‌تواند منجر به حصول بیشترین فواید به صورت افزایش ثروت و رفاه شود.
مثلا با توجه به رتبه ایران در شاخص فرعی کارآفرینی، به دلیل وجود قوانین محدودکننده کسب‌و‌کار، فضای کارآفرینی ضعیف است و بهبود این متغییر می‌تواند منجر به افزایش سطوح درآمدی برای شهروندان شود چرا که کیفیت مقررات با سطوح بالا‌تر تولید ناخالص داخلی سرانه و رضایت از زندگی، همبستگی مثبت دارد و اگر ایران محیط قانونی کسب‌وکارش را بهبود ببخشد می‌تواند در شاخص کلی رفاه مرتبه خود را بسیار بهبود ببخشد.
جدول مربوط به آخرین گزارش موسسه لگاتم در مورد شاخص رفاه و رتبه ۱۴۲ کشور جهان در هر شاخص در اینجا قابل دسترسی است.
معرفی ۸ زیر شاخص لگاتم
موسسه لگاتوم، از سال ۲۰۰۹ میلادی تاکنون، برای ارزیابی و مقایسه میزان رفاه کشورها، با تنظیم شاخص ترکیبی رفاه که بر اساس فاکتورهای گوناگونی نظیر ثروت، رشد اقتصادی، و کیفیت زندگی تنظیم می‌شود سالانه در سطحی جهانی به رتبه‌بندی ۱۴۲ کشور (دربرگیرنده ۹۶ درصد از جمعیت کره زمین) می‌پردازد.
Legatum Prosperity سابقا برای رفاه یک کشور صرفا بر اساس شاخص‌های اقتصاد کلان در نظر گرفته می‌شد؛ که میزان تولید ناخالص داخلی یک کشور بیانگر آن بود.
اما بی‌شک رفاه چیزی بیش از انباشت ثروت مادی است؛ و شادمانی و رضایت از زندگی و امید به داشتن زندگی بهتر در آینده را نیز دربرمی‌گیرد. از این رو، شاخص رفاه موسسه لگاتوم با توجه به در نظر گرفتن درآمد و رفاه اجتماعی نسبت به سایر سنجش‌های جهانی رفاه متمایز است.
شاخص رفاه لگاتوم ۱۴۲ کشوردر پنج منطقه (آمریکا، اروپا، خاورمیانه و شمال آفریقا، آسیا - اقیانوسیه، و آفریقای سیاه) را با هشت زیرشاخص کلی و ۸۹ متغیر خرد مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
زیرشاخص اقتصاد، عملکرد کشورها را در چهار حوزه سیاست‌های اقتصاد کلان، رضایت و چشم‌انداز اقتصادی، بنیان‌های رشد و کارآیی بخش مالی مورد سنجش قرار می‌دهد.
زیرشاخص کارآفرینی و فرصت محیط کارآفرینی، افزایش فعالیت‌های نوآورانه و برابری فرصت در کشورها را می‌سنجد. زیرشاخص حکمروایی، عملکرد کشورها را در سه حوزه دولت پاسخگو و کارآمد، انتخابات آزاد، مشارکت سیاسی و حاکمیت قانونی ارزیابی می‌کند.
زیرشاخص آموزش عملکرد کشورها را در سه زمینه دسترسی به آموزش، کیفیت آموزش، و سرمایه انسانی مورد سنجش قرار می‌دهد.
زیرشاخص بهداشت عملکرد کشورها را در سه عرصه برآیندهای بهداشت و سلامت، زیرساخت‌های سلامت و مراقبت‌های پیشگیرانه می‌سنجد.
زیرشاخص امنیت و آسایش عملکرد کشورها را از دو منظر امنیت ملی و ایمنی فردی مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
زیرشاخص آزادی فردی عملکرد و پیشرفت کشورها را در صیانت از آزادی‌های فردی و ارتقاء رواداری اجتماعی می‌سنجد.
زیرشاخص سرمایه اجتماعی نیز عملکرد کشورها را در دو حوزه انسجام و مشارکت اجتماعی و شبکه‌های اجتماع - محلی و خانواده مورد سنجش قرار می‌دهد.
منبع: تامین 24