اقتصاد ترکیه در زمینه سیاسی و جغرافیای سیاسی، دچار تغییر و دگرگونی شده است. در حقیقت اقتصاد این کشور در آینده بخش بخش می‌شود و به تبع آن آمار و ارقام اقتصادی نیز در حال تغییر است، به طوری که کمپانی‌های بزرگ با توجه به نمودار فروش محصول خود، دچار ریسک بزرگی می‌شوند، اما در این مبارزه بخش مالی به طور خاص صدمه کمتری می‌بیند؛ شکست‌ناپذیری و مقاوم بودن 50 بانک برتر، آنها را در رده بالاتری نسبت به رقبای خود قرار داده است.
در سال 2014 سود حاصله بانک های ترکیه 52 میلیارد لیر تخمین زده شده است که این رقم نسبت به سال 2013 که سود حاصله آنها 57 میلیارد لیر بوده است، افت مالی محسوب می شود، اما باز هم بانک ها در کوران بحران اقتصادی ترکیه چندان بازنده نبوده اند.
بانک BDDK ترکیه نمونه ای در این باره است. این بانک با 218 هزار کارمند، 12 هزار و 213 شعبه و 45 هزار دستگاه خودپرداز در ترکیه و جهان بالاترین اعتماد بانکی را در مقام بانک خصوصی خارجی از آن خود کرده است. 82 شعبه این بانک در خارج از ترکیه مستقر است.
حال طبق گزارش ها، سود این بانک در حدود 11 درصد رشد کرده و به 13.8 میلیارد لیر نسبت به سال گذشته خود بیشتر شده است تا جایی که به احتمال زیاد سود حاصله در سال جاری چیزی در حدود 26 بیلیون لیر تخمین زده شده است. بررسی ها نشان می دهد که دیگر بانک های ترکیه نیز وضعیت مشابهی دارند.
هم اکنون 50 بانک در ترکیه مشغول به خدمات رسانی هستند. از میان این 50 بانک، 33 بانک، بانک سپرده پذیر، 13 بانک، بانک توسعه و سرمایه گذاری و چهار بانک، بانک مشارکتی هستند. میزان درآمد حاصله هر بخش از بانک های ترکیه در سال 2014، دو تریلیون لیر بوده و این به آن معنی است که سود بانک های ترکیه 8.4 درصد ترقی داشته است.
براساس بررسی به عمل آمده، میزان سود بانک های دولتی ترکیه 31.4 درصد، بانک های خصوصی 49.5 درصد، بانک های خارجی بزرگ 19.1 درصد، بانک های سپرده 90.4 درصد، بانک های توسعه ای 5.3 درصد و بانک های سرمایه گذاری 4.3 درصد رشد داشته است.
این اعداد و ارقام و پیام ها نشان دهنده تحت کنترل بودن سیستم بانکی ترکیه از نظر بحران اقتصادی است، ولی آیا می توان همین اطمینان را به بخش صنعت ترکیه هم نسبت داد؟
اردال باچوان، رئیس اتاق صنایع استانبول در این باره گفت: وضعیت در امور مربوط به صنعت ترکیه، خیلی درخشان نیست. سود 500 شرکت مهم و صنعتی، 6.4 درصد و معادل 30 میلیارد لیر ترکیه در یک سال افت داشته است. همچنین سود حاصله از تجارت در سال 2013 چیزی در حدود 36 میلیارد لیر و در سال 2014، 30 میلیارد لیر بوده و در نتیجه سود حاصله از تجارت در عرض یک سال دچار افت شدیدی بوده است.
این چنین است که در نهایت می توان نتیجه گرفت با وجود مصون ماندن نسبی بانک های ترکیه از بحران جاری اقتصادی، آن بخش هایی از ترکیه که متحمل بیشترین آسیب شده اند، بخش صنعت و تجارت ترکیه بوده اند و این موضوعی است که دولت مستقر باید برای آن فکری بکند.
منبع: جام جم به نقل از حریت/ 17 اگوست 2015، مهدیه آخوندزاده