روایت الجزیره از یک تصمیم بزرگ
چرا قطر پس از 57 سال از اوپک خارج شد؟
مقامات قطر می‌گویند تصمیم به خروج از اوپک هیچ ارتباطی با قضیه تحریم کشورشان از سوی برخی کشورهای عربی ندارد و آنها از چندین ماه قبل به اتخاذ چنین تصمیمی فکر می‌کرده‌اند.
طی ماههای اخیر زمزمه‌هایی در مورد تصمیم قطر برای خروج از سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) شنیده می‌شد و اکنون مقامات قطری با اعلام اینکه کشورشان تنها یک ماه دیگر در جمع اعضای اوپک حضور خواهد داشت، به گمانه‌زنی رسانه‌ها رنگ واقعیت پوشانده‌اند.
به گزارش پایگاه خبری اتاق ایران، شبکه خبری الجزیره روز دوشنبه به نقل از شرکت ملی نفت قطر موسوم به «قطر پترولیوم» اعلام کرد که این کشور روز اول ژانویه 2019 (11 دی‌ماه 1397) پس از 57 سال عضویت در اوپک رسماً این سازمان نفتی را ترک خواهد کرد.
سعد شریده الکعبی، وزیر انرژی قطر، روز دوشنبه طی یک کنفرانس خبری در دوحه به خبرنگارانی که برای شنیدن توضیحات او در مورد این تصمیم حساس جمع شده بودند، گفت: «تصمیم به ترک اوپک نشان‌دهنده تمایل قطر به تمرکز بر روی برنامه‌های مرتبط با توسعه و افزایش ظرفیت تولید گاز [به‌صورت میعانات گازی] از 77 میلیون تن در سال به 110 میلیون تن در سال ظرف چند سال آینده است».
بدین ترتیب قطر اولین کشور حاشیه خلیج فارس خواهد بود که بزرگترین کارتل نفتی جهان یعنی اوپک را ترک می‌کند و جالب اینجاست که این خبر مهم دقیقاً سه روز قبل از نشست حساس اوپک -که روز ششم دسامبر (15 آذر) در وین برگزار می‌شود- به‌طور رسمی منتشر شده است.
شارلوت بلیس، تحلیل‌گر شبکه خبری الجزیره، در مورد این تصمیم قطری‌ها و اینکه گفته می‌شود اتخاذ چنین تصمیمی به قضیه تحریم قطر توسط عربستان، امارات، مصر و بحرین ربط داشته است، خاطرنشان می‌سازد: «آنها [مقامات قطر] گفته‌اند این تصمیم هیچ ارتباطی با تحریم قطر از سوی برخی کشورهای عربی ندارد و آنها از چندین ماه قبل به این مسئله فکر می‌کرده‌اند. آنها همچنین گفته‌اند از قبل نظرشان این بوده است که اگر قرار است از اوپک خارج شوند، باید قبل از پایان سال اقدام کنند. آنها می‌خواسته‌اند این کار را انجام دهند و قبل از برگزاری نشست 6 دسامبر، تصمیمشان رو به‌طور شفاف اعلام کرده‌اند».
از سال 2013 به بعد تولید نفت قطر دائماً در حال کاهش بوده و از 728 هزار بشکه در روز طی سال 2013 به روزانه 607 هزار بشکه در سال 2017 رسیده است؛ در حالی که طی همین دوره تولید نفت اوپک از 30.7 میلیون بشکه در روز به 32.4 میلیون بشکه در روز افزایش یافته که رشد نسبتاً بالایی محسوب می‌شود. سهم قطر از تولید نفت اوپک در سال 2017 کمتر از 2 درصد بوده و شاید همین عامل باعث شده است که این کشور اشتیاق خود را برای ادامه عضویت در سازمانی که از سال 1961 (یک سال پس از تأسیس اوپک) به آن پیوسته، از دست بدهد.
تمرکز بر میدان گازی گنبد شمالی (پارس جنوبی)
قطر بزرگترین تولیدکننده گاز طبیعی مایع (ال ان جی) در جهان به شمار می‌رود و در حال حاضر به‌تنهایی تقریباً 30 درصد از میعانات گازی جهان را تأمین می‌کند.
وزیر انرژی قطر نیز با اشاره به نقش محوری کشورش در بازار جهانی میعانات گازی، تصمیم به خروج از اوپک که یک کارتل نفتی است را تصمیمی غیرسیاسی و صرفاً منطبق با اصول رایج کسب‌وکار می‌داند. سعد شریده الکعبی در این مورد تصریح می‌کند: «ما یک بازیگر کوچک در اوپک هستیم. من یک تاجرم و تمرکز کردن بر چیزی که در راستای نقاط قوت ما نیست را منطقی نمی‌دانم. حوزه قدرت ما تولید گاز است و ما به همین دلیل تصمیم گرفتیم از اوپک خارج شویم».
سعید شریده الکعبی که کشورش بزرگترین میدان گازی جهان را به‌صورت مشترک با ایران در اختیار دارد، در ادامه از برنامه‌های آتی کشورش برای افزایش تولید گاز خود سخن می‌گوید و می‌افزاید: «استراتژی آینده ما این است که فعالیت‌های خود در این زمینه را هم در داخل و هم در خارج از کشور توسعه دهیم. بدون شک دستیابی به اهداف بلندپروازانه استراتژی توسعه ما مستلزم تمرکز، تعهد و فداکاری جهت حفظ و تقویت جایگاه قطر به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده گاز طبیعی در جهان است».
قطری‌ها در اواخر ماه سپتامبر (اوایل مهر) اعلام کردند که قصد دارند ظرفیت تولید گاز خود از میدان گازی گنبد شمالی (پارس جنوبی) را به 110 میلیون تن در سال برسانند که این کار قرار است از طریق راه‌اندازی یک خط تولید جدید ظرف سال‌های آینده انجام شود.
بخش زیادی از گاز تولیدی قطر به میعانات گازی تبدیل می‌شود تا حمل‌ونقل آن به سایر کشورها از طریق کشتی آسان باشد. یکی از مشتریان اصلی گاز قطر، کشور امارات است که گاز خریداری شده از قطر را از طریق خط لوله دریافت می‌کند. امارات جزو چهار کشور عربی تحریم‌کننده قطر به شمار می‌رود اما سال گذشته مقامات دوحه حتی پس از اطلاع یافتن از تصمیم این کشورها برای تحریم قطر اعلام کردند که قصد ندارند خط لوله انتقال گاز به کشورهای همسایه خود (مشخصاً امارات) را ببندند.
اتاق ایران